36 Yıl Sonra Bir İlk

36 Yıl Sonra Bir İlk

ABD Başkanı Obama ile İran'ın yeni Cumhurbaşkanı Ruhani'nin New York'taki BM toplantıları sırasında bir araya gelecekleri öne sürüldü.

 Hürriyet'in haberine göre, ABD ya da İsrail'in İran'a bir askeri harekât düzenlemesine neden olabilecek ve İran'ı 7 yıldır Birleşmiş Milletler'ce uluslararası yaptırım cenderesine hapseden nükleer program için ABD ve İran arasında doğrudan müzakerelerin yeniden başlayabileceği, ABD Başkanı Barack Obama ve İran'ın yeni Cumhurbaşkanı Ruhani'nin de bu konuda karşılıklı mektuplaştıkları açıklandı. Öyle ki, yakınlaşmanın neticesinde İran ve ABD arasında 36 yıl sonra ilk kez başkan düzeyinde bir toplantı gerçekleşebileceği iddia edildi.
 
OBAMA, TEMAS KURDUKLARINI DOĞRULADI
 
Obama, pazar günü ABC'de yayınlanan George Stephanopoulos ile yaptığı söyleşide, yeni İran Yönetimi ile temas kurduğunu doğruladı. Ve İran'ın Haziran ayında seçilen yeni Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ile aralarında bir mektup alışverişi yaşandığını teyit etti.
 
ANLAŞMA UMUDU
 
Obama mektubun içeriğine girmedi. ABD ve İran arasında İran'ın 11 yıldır devam eden, Tahran'a uluslararası yaptırımlar uygulanmasına neden olan, bölgeyi de sürekli bir gerginliğe mahkûm eden nükleer programı konusunda bir anlaşmaya varılabileceğini umduğunu söylemekle yetindi. ABD Başkanı, "Bence İranlıların anladıkları, nükleer meselenin bizim için (Suriye'deki) kimyasal silah meselesinden çok daha büyük bir konu olduğu" dedi. Yine de daha sonra bir ihtiyat payı bırakarak "İranlılar ile müzakere her zaman zordur. Bu yeni Cumhurbaşkanı da bana kalırsa bunu bir anda daha kolay bir hale getirmeyecek" diye konuştu.
 
MÜZAKERELERDE ABD'NİN İZLEYECEĞİ YOL
 
Obama, müzakerelerde ABD'nin izleyeceği yolun ise Suriye'deki stratejiye benzeyeceğinin sinyalini şu sözlerle verdi: "İranlılar Suriye'yi vurmamış olmamızdan İran'ı da vurmayacağımız anlamı çıkarmamaları gerektiğini kabul ettiler mi, emin değilim. Fakat bir yandan da Suriye Olayı'ndan bu konuları diplomatik yollardan çözüme kavuşturma potansiyelinin olduğu dersini çıkarmalılar. Bence eğer elinizde hem ciddiye alınacak bir güç kullanma tehdidi hem de kararlı bir diplomatik çaba varsa bir anlaşma elde edebilirsiniz. Ben bu umudu koruyorum."
 
ZAMANLAMA DİKKAT ÇEKTİ 
 
Obama'nın bu söyleşiyi Rusya'nın devreye girmesiyle Suriye'deki kimyasal silahların imhası konusunda bir anlaşmaya varıldığı sırada vermesi, zamanlama açısından çok önemli karşılandı. Bu çıkışın, aynı zamanda önümüzdeki hafta New York'ta başlayacak Birleşmiş Milletler Genel Kurulu toplantılarının tam öncesine rastlaması ise aynı anda New York'ta bulunacak Obama ve Ruhani arasında bir temas yaşanabileceği yorumları yapılmasına neden oldu.
 
EN SON TEMAS 1977'DE 
 
ABD ve İran arasında en son üst düzey ikili temas İran'daki 1979 Humeyni Devrimi'nden önce 1977'de gerçekleşmiş ve o dönemki liderler ABD Başkanı Jimmy Carter ve İran Şahı Rıza Pehlevi bir araya gelmişti. Obama ve Ruhani'nin New York'ta buluşmaları, bu açıdan da tarihi bir özellik taşıyor.
 
İki taraf da henüz böyle bir görüşme olabileceği konusunda bir açıklama yapmadı. Ancak İran cephesinde, dini lider Ali Hamaney'in Ruhani'ye ABD ile doğrudan müzakere başlatmak için yetki verdiği açıklandı.