The newyork times'in dünkü baş yazısı...

Afganistan'daki savaşın, daha başarılı bir biçimde yönetilseydi ne kadar daha iyi durumda olacağını hiçbir zaman bilemeyeceğiz. Fakat Amerikan askerlerinin ve Afgan hükümetinin bugünküne göre çok daha güçlü bir konumda bulunacağına dair pek şüphe yok. Bush yönetimi ihtiyaç duyulan asker ve dolarları Irak'taki yanlış yönetilen savaşa yöneltmeseydi, yılları NATO yardımının gerçekleşmemesi için harcamasaydı veya Taliban'a karşı karmaşık duygular besleyen bir Pakistan diktatörüne baskı yapmak yerine kozlarını kullanmaktan kaçınmasaydı, işler çok farklı olabilirdi.
Kaide ve Taliban üyesi müttefiklerine karşı mücadele hâlâ kazanılabilir ve bu Amerikan güvenliği için hayati önemde. Fakat zafer daha akıllıca bir strateji, daha fazla dikkat ve kaynak gerektirecek. 11 Eylül sonrasındaki aylarda, dünya, Afgan halkı ve Washington'ın önemli müttefiklerinin hepsi Amerika'nın tarafındaydı. Şimdi, dirilen bir Taliban Pakistan'daki sığınaklardan operasyon düzenliyor. Hatalı bir Amerikan hava saldırısı masum sivilleri her öldürdüğünde, Taliban Afganların kalp ve zihinlerini kazanıyor; yardım alamayan Afgan hükümeti daha iyi yönetim, ekonomik gelişme ve güvenlik sağlama sözlerini her yerine getiremediğinde Taliban daha da fazla kazanç sağlıyor.
ABD'nin Afganistan'da hiçbir zaman yeterli askeri yoktu; ne 2001'de Bin Ladin Tora Bora mağaralarındayken, ne de ülkenin büyük bölümünün hâlâ etkili otorite altında olmadığı bugün... Çok az kara birliği, çok fazla masum sivilin ölümüne yol açan hava saldırılarına fazlasıyla bel bağlamak anlamına geliyor.
Irak hazırlıkları 2002'de başladığında, Afganistan'daki durumu tersine çevirebilecek kaynakların çekilmesine yol açtı. Irak'tan büyük ve nüfusu daha fazla olan Afganistan'da bugün 23 bin 500 Amerikan askeri varken Irak'ta yaklaşık 160 bin Amerikan askeri var.
Kalkınma için verilen yardımın gidişatı da buna benzer. Başkan Bush 2002'de, babasının Sovyetler'in 1989'daki çekilmesinden sonra Afganları yeniden inşayı kendi kendilerine yapmaya terk etme hatasını tekrarlamayacağına söz verdi. Sözünü tutmadı. Nüfusuna oranla, Afganistan Bosna, Kosova veya Haiti'den daha az Amerikan yardımı aldı. Amerikan elçilerinin yıllarca yalvarması sonrası, toplam yardım bu sene ciddi oranda artacak. Fakat bu paranın büyük kısmı askeri eğitim veya uyuşturucunun kökünün kurutulması gibi güvenlikle ilgili alanlara harcanırken, yeniden inşa veya savaş ağalarıyla uyuşturucu tacirleri için iş alternatifleri yaratmaya kalan miktar son derece yetersiz.
11 Eylül'ü haklı olarak üye bir devlete düzenlenmiş bir saldırı sayan NATO, Afganistan'a asker göndermeyi teklif etti. Bush yönetimi teklifi başta geri çevirdi, sonrasındaysa barış sağlanması için Kâbil'de ve kuzeydeki daha güvenli bölgelerde NATO'yu savaş bölgelerinden uzak tutarak yardım almayı kabul etti. Bu durum 2005'te, ABD güneyi kontrol etmek için yeterli askeri bulunmadığını itiraf etmek zorunda kalınca değişti. O zamana kadar, savaş çok daha zorlaşmıştı.
Washington'ın hataları Irak'ı yeni bir uluslararası terör sahnesine dönüştürdü. Pakistan ve Afganistan'ın sınır bölgeleri Kaide için hâlâ güvenli. Burada zafer kazanmak, artık olması gerekenden daha zor. Fakat daha az gerekli değil. (Başyazı, 20 Ağustos 2007)