Irak işgalinde ABD ordusu saflarında savaşan Latin Amerikalıların sayısı giderek artıyor. Uluslararsı anlaşmalara aykırı olarak, Irak"ta 100 bini aşkın sayıda ve çoğunluğunu "Latino"ların" oluşturduğu kiralık askerler, Amerikan işgalinin pekişmesi için ucuz fiyata savaştırılıyor.

Amerikan güvenlik şirketleri aracılığı ile kiralanıp Irak"ın işgalinde görevlendirilen kiralık askerlerle ilgili bir rapor da Cenevre"de BM komisyonu tarafından açıklandı. Rapora göre, resmiyette güvenlik şirketleri için Irak"a getirilen kiralık askerler, gerçekte Amerikan ordusu hesabına çalışıyorlar ve hatta operasyonlarda kullanılıyorlar.

BBC haberi gündeme getirdi

Geçen yıl ağustos ayında BBC"nin verdiği haberde, bir grup Amerikan askerinin iş uyuşmazlığı konusu gündeme gelmişti: 35 Kolombiyalı eski asker, Bağdat"ta, ağır iş koşulları ve düşük maaş, yanı sıra oldukça tehlikeli yerlere gönderilme şikayeti ile huzursuzluk çıkarmışlardı. Bu askerler, "Blackwate" adlı bir Amerikan güvenlik şirketi tarafından Bağdat"taki bazı binaların ve şirketlerin güvenliği için kiralanmışlardı. Ancak görev noktalarına Amerikan kuvvetleri olarak yerleştirilmişlerdi ve maaşları da resmi askerlere göre üçte bir daha az ödenmekteydi.

Konu hakkında bir açıklama da "Washington Latin Amerika Bürosu" (WOLA) (Washington Office on Latin America) adlı Amerikan Araştırma kuruluşunca yapıldı. Adı geçen araştırma kurumu, 2005 yılından beri Latin Amerikalı kiralık askerlerin Irak"ta faaliyet gösterdiklerini bildiriyor.

Bu haberler üzerine, BM, Irak"ta illegal askerler hakkında bir araştırma yapma kararı aldı. BM tarafından görevlendirilen bir araştırma komisyonu, geçtiğimiz aylarda, çeşitli Latin-Amerika ülkelerinde, eski askerlerle, asker aileleriyle, kiralık askerlerin kendileri ve politikacılarla görüşmeler yaptı.

Hiçbir ülkeye bağlı değiller

Komisyon, araştırmalarında, ilgili iddia ve haberleri doğrulayan bilgilere ulaştı. Habere göre, kiralık askerler Irak"ta illegal olarak kalıyorlar ve çeşitli askeri operasyonlara katılıyorlar. Birçok kiralık asker, Irak halkına karşı işledikleri suçlardan ve ihlal ettikleri insan haklarından dolayı pişmanlık duyduklarını söyledi. Bu kiralık askerler, bütün bu olup bitenden dolayı suçlanamıyorlar. Herhangi bir ülkenin bayrağı altında olmadıkları için, en azından resmi olarak böyle bir veri olmadığından, sadece Irak"ta illegal kalmış olmakla itham edilmelerinin dışında bir yaptırımla da karşı karşıya değiller.

BM Komisyonu"na göre, Irak"taki illegal Latin-Amerikalı kiralık askerlerin sayısı artmaya devam ediyor ve tahminlerine göre ülkedeki sayıları 10 bin civarında. Özellikle Kolombiyalılar, Ekvadorlular, Perulular ve Şilili kiralıklar bulunmakta. Bu kiralıkların en büyük bölümü Amerikan Okulu (School of the Americas) adlı yerde eğitildiler ve basit İnigilizce"nin yanı sıra özel olarak şehir gerillalarına ve isyanlara karşı mücadeleyi öğrendiler.

Kamplarda eğitildiler

Araştırma komisyonunun ortaya çıkardığı bilgilerden biri de, Honduraslı ve Şilili kiralık katillerin, Irak"a gönderilmeden önce, Nikaragua"daki kontrgerilla kamplarında eğitimlerden geçirilmiş oldukları. Daha önce de Nikaragualı kontragerillaların, "80"li yıllarda dönemin Sandinist hükümetine karşı Honduras"daki kontra kamlarında eğitildikleri ve halka ve devrimcilere karşı saldırılar düzenlediği biliniyor.

Yukarda adı geçen "Blackwater" gibi, Latin-Amerika"da kiralık asker arayan ve bulduklarını savaş bölgelerine kiralayan Amerikan güvenlik şirketlerinden biri de "Triple Canopy" adlı bir şirket. Bölgede en aktif şirketlerden biri olan "Triple Canopy", taşeronlar ya da başka adlar altında faaliyet sürdüren yan kuruluşları aracılığıyla çalışıyor.

BM Komisyonu üyelerinden Kolombiyalı Amada Benavides, bu şirketlerce kiralanan kiralık askerlerin ölümleri halinde, geride kalan aile yakınlarına "işverenleri" tarafından hiçbir yardım yapılmadığının ve sahiplenilmediğinin de ortaya çıktığını söyledi. Aslında bu durum, 1989 yılında imzalanan uluslararası anlaşmaya göre hukuk dışı.

Benavides bu konuda, "Latin-Amerika hükümetleri burunlarının ucunda ortaya çıkan ve süren bu faaliyetleri görmezden geliyorlar. Oysa onların yapması gereken, bu duruma müdahale etmek ve sorumluluk alarak engellemektir" diyor.
Çalışma izinleri bile yok!

BBC haberi, WOLA araştırma kurumunun açıklamaları ve BM araşırma raporları sonrasında, Latin-Amerika hükümetlerinin tepkisi farklı oldu. Peru meclisi, kişilerin savaş bölgelerine gönderilmesini yasaklayan bir kanun çıkarmanın yanı sıra Amerikan güvenlik şirketlerinin Peru"daki aktivitelerini araştırma ve denetleme çalışmaları başlattı. Ama buna karşılık Honduras hükümeti üç maymunu oynamaya devam ediyor: Görmedim, duymadım, söylemem!
Irak hükümeti ise, Washington Post gazetesinin de bildirdiği üzere, ülkede çeşitli yabancı güvenlik şirketlerinin faaliyetleri olduğunu kabul etti. Irak Dışleri Bakanlığı"na bağlı askeri operasyonlar şefi Muhammed Niama, 236 güvenlik şirketinin aktivitesinin olduğunu teyit etti. Askeri şefe göre, bunlardan 200"ünün çalışma izni yok!

Diğer yandan, konunun bir analizini yapan Washington Post gazetesi, Irak"ta illegal kiralık askerlerin sayısının oldukça yüksek olduğunu ve bu sayının giderek artmakta olduğunu bildirirken, şimdilerde 100 binden fazla kiralık askerin Irak"ta askeri faaliyetler içinde olduğunu yazdı. Bunların tümünün de Amerikan güvenlik şirketleri "elemanı" olduğunu yazan gazete, bu sayının işgalin başladığı 2003 yılında 48 bin olduğunu bildirdi.

Amerika"nın neden Latin Amerikalı kiralık askerleri tercih ettiği sorusuna verilen yanıt ise çok basit: Çünkü onlar bütün diğer askerlerden ucuzlar. İngiliz, Amerikan ve Güney-Afrikalı kiralık askerlerin aylık ücretleri 8 bin ila 16 bin dolar arasında değişirken, Nepal kökenli Gurka"ların maaşları 3 bin dolar civarında. "Latino"lar" ise aylık 1200-2500 dolara çalışıyor...