Şuanda Irak"ta bulunan en önemli ve siyasi güçlerden biri Mukteda Sadr ve taraftarlarıdır. Sadrcıların merkezi, Amerikan işgalinden önce Necef"ti, fakat Amerika"nın işgalinden sonra Bağdat"ta bulunan ve önceleri Saddam mahallesi ve şimdilerde Sadr mahallesi olarak bilinen bölgeye intikal etti. Bazı Amerikan kaynaklarına göre Sadır"a mali yönden destekte bulunan en önemli güç Ayetullah Hairi"dir, fakat Ayetullah Hairi bunu yalanlayarak Mukteda Sadr"ın tek başına olduğunu söyledi.

Mukteda Sadr'ın babası Ayetullah Muhammed Sadık Sadr"dır, kendisi Saddam döneminde Irak"ın önde gelen âlimlerinden ve şialar üzerinde en fazla otoritesi bulunan güçlerden biriydi. Saddam tarafından defalarca tutuklanarak işkence gördü, üçüncü tutuklanışı ise Amerika"nın (Kuveyt"i geri almak için) Irak"a karşı başlattığı körfez savaşı sonrasındaki Irak halkının kıyamı döneminde gerçekleşmişti. Bunun nedeni ise Ayetullah Seyyid Muhammed Sadık Sadr"ın, (Güney Irak intifadasını) destekleyici bildiriler yayınlamış ve bir anlamda kıyamın önderliğini açık olarak üstlenmiş olmasıydı.

 Ayetullah Seyyid Muhammed Sadık Sadr, Güney Irak intifadasından sonra defalarca tutuklanıp sorgulandı ve mahkûm edildi. Mücadele boyunca Baas rejiminin tehditlerine, kısıtlamalarına ve emirlerine aldırış etmeksizin halkı aydınlatmaya devam etti ve uzlaşmayı kabul etmeyen tutumundan dolayı Baas rejiminin şiddete başvurmasına neden oldu. Ayetullah Seyyid Muhammed Sadık Sadr 1999 yılında iki oğluyla birlikte, Baas rejiminin kalleşçe saldırısında şehid edildi.

 Babası ve iki kardeşi Saddam tarafından şehit edilen Mukteda Sadr, babasının mukallitlerini örgütleyerek kıyam ve mücadele meşalesini taşımıştır. Ayetullah Seyyid Muhammed Sadık Sadr"ın küçük oğlu olan ve bugün kırk yaşlarında olan ve aynı zamanda Ayetullah Muhammed Bakır Sadr"ın damadı sayılan Mukteda Sadr müstekbirlere, sömürücülere ve satılmış uşaklarına karşı mücadeleyi yüce ve mücahid babalarından miras almıştır.

O Amerika"nın 2003 yılında Irak"ı işgaline kadar pek fazla tanınmıyordu, fakat işgalle birlikte Amerika"ya karşı başlatmış olduğu mücadelesiyle daha fazla tanındı. Özellikle gençlerden oluşan taraftarları şuanda Irak"ın her tarafına yayılmış durumdadır.

Sadrcıların "Mehdi Ordusu" adı altında birde silahlı kanadı bulunuyor, denildiğine göre bu orduya bağlı yaklaşık 60 bin asker bulunmakta, ordu Irak"ın işgalinin yıldönümünde gücünü gösterdi. Saddam"ın yıkılışının dördüncü yılında Necef ve Küfe"de yüz binlerce taraftarının katıldığı büyük bir yürüyüş düzenlendi.

Sadr"ın şuanda 275 milletvekilli Irak meclisinde 30 milletvekili bulunmaktadır.

Amerika Irak"ı işgalden sonra özellikle Mukteda Sadr ve taraftarlarına karşı amansız bir mücadele girişti. Şuanda üç yıldır büyük çaplı bir şekilde Sadr taraftarlarını etkisiz hale getirme peşinde, peki acaba bunun sebebi nedir?

Amerika'nın Sadrcılarla olan mücadelesi bu üç yıl zarfında çok inişli çıkışlıydı. Amerika Irak"ı işgal ettiği ilk günden itibaren Mukteda Sadr"ı yok etmeyi kafasına koymuştu. Bunu Bremer üç yıl önce itiraf ederek Amerikan hükümetinin hiçbir şekilde Mukteda Sadr"ın faaliyetlerine izin vermeyeceğini açıkladı.

Diğer taraftan da Amerika"nın 2004 yılında Necef ve Küfe şehirlerinde Sadr taraftarlarına karşı başlatmış olduğu operasyonlar, tutuklamalar ve işkenceler, gençlerin harekete geçerek "Mehdi Ordusu"nu kurmalarına neden oldu. Böyle bir ordunun kurulması ise hiçbir zaman Amerika"yla barışın olmayacağı ve sürekli çatışmaların yaşanacağının habercisiydi. Olayların buraya varmasının nedenlerini şöyle sıralaya biliriz:

1- En önemli neden Amerika"nın işgalin ilk günlerinde Sadr taraftarlarını kendisine çekmeye çalışması fakat başarısız olmasıdır. Amerikan diplomatları gizlice görüşmelerde bulundu ve vardıkları sonuçta Sadr ve taraftarlarının hiçbir şekilde işbirliğine yanaşmayacaklarını anladılar. Amerika Sadrcıların kendileriyle ideolojik olarak çok zıt olduklarının farkına vardılar, bunu anladıktan sonrada Amerika"nın Sadr taraftarlarına karşı ithamlara başladı.

2- Amerikalıların Mukteda Sadr ve taraftarlarıyla olan düşmanlığının başlangıç yeri; onların siyasi, dini toplantıları ve bu toplantılarda yaptıkları konuşmalardır. Amerikalılara göre Mukteda Sadr"ın yapmış olduğu konuşmalar halkı Amerika"ya karşı harekete geçirmekte ve din temelli bir devlet sisteminin oluşması için insanları yönlendirmektedir. Buna göre de, batı medyası Mukteda Sadr"ı hamasi konuşmalarıyla batı karşıtlığını insanlarda uyandıran birisi olarak tanıtmaktadır. Amerikalıların en fazla hassas olduğu meselede, Sadr taraftarlarının kutsal şehirlere girmelerine izin vermemeleridir. Sadrcılara göre bu şehirlere girmek Filistin"de olduğu gibi intifadanın başlaması için yeterlidir.

3- Mukteda Sadr taraftarları en başından buyana merkezi hükümet ve işgalci güçlerle işbirliğine kesinlikle yanaşmayı kabul etmediler. Siyasi yönden kendilerini bu şekilde inzivaya çekmeleri ve diğer taraftan da işgal güçlerine karşı silahlı mücadeleyi meşru bilmeleri, Amerika"nın bu grubu yok etmesi için elinde bulundurduğu en büyük nedenlerdendir.

4- Amerikan ordusu 2004 yılının bahar ve yaz aylarında Necef ve Kerbela gibi kutsal şehirlere girerek burada bulunan tüm Sadr taraftarlarını etkisiz hale getirmek istedi. Bu"da Sadrcılarla Amerikalıların daha çok düşman olmasına neden oldu. Zira işgal ordusunun bu gibi kutsal mekânlara saygısızlık yapmaları gençleri daha fazla harekete geçirerek direnişe katılmalarını sağladı. Bu esnada gençlerin direnişini körükleyen bir diğer olayda, Amerika'nın Mukteda aleyhine yapmış olduğu suçlamalardır. Onlara göre Mukteda Sadr, Mecit Hoi"nin öldürülmesinin başlıca sorumlusuydu ve bu yüzden biran önce yakalanıp, yargılanması gerekiyordu. Tabi ki bunu kabul etmeyen Sadr taraftarları Amerika"ya karşı savaşmaya başladı. Kutsal mekânlarda çok kanlar döküldü ve şialar büyük bir zulümle karşı karşıya kaldılar.

Fakat nihayetinde Ayetullah Sistani"nin aracılığıyla Amerikalılar operasyonu keserek Necef"ten ayrılmayı kabul ettiler. Ayetullah Sistani kutsal mekânlarda hiçbir şekilde çatışma olmasını ve savaşların yaşanmasını istemiyordu.

Amerika çatışmayı durdurduktan sonra ilk iş olarak Sadr"ın düşünce ve görüşlerini yayan basın ve yayın kuruluşlarını kapatması oldu.28 Mart 2004 tarihinde "el-Havza" dergisi amerikan karşıtlığı yayın yaptığı gerekçesiyle kapatıldı.

Bu kanlı çatışmalardan sonra Mukteda Sadr siyasi alanda faaliyetlere başladı, öyle ki yapılan seçimlerde meclise 30 milletvekili göndermeyi başardı, fakat meclise girmesine rağmen yinede işgalci güçlerin ırak topraklarından çıkması için çalışmalarından geri durmadı. Her platformda sürekli olarak işgalcilerin ve başta da Amerika"nın biran önce ülkelerini terk etmeleri gerektiğini dile getirdi.

5- Amerika Irak"ta büyük bir yenilgiyle karşı karşıya kaldı ve bu yenilgisini bastırmak için sorumlu olarak bazı fırkaları, grup ve aşiretleri gösterdi, bunların başında ise Mukteda Sadr taraftarları geliyordu. Amerika"ya göre Irak"ta emniyetin sağlanamamasının nedeni Sadr taraftarlarıdır. Sözde bunlar mezhep çatışmalarını körüklemekte ve selefilerin önde gelenlerini kaçırarak terör etmedeler. Amerika bu tür propagandalarıyla hem yenilgisinin üstünü örtmeye ve hem de mezhepler arası birlikteliğin ve vahdetin önünü almaya çalışmaktadır. Amerika bu bahaneyle de durmaksızın Sadr mahallesine operasyonlar düzenleyip, birçok insanı katletmektedir.

Muhammed Bahşende

İran Gazetesi

 ÇEVİRİ : ZEHRANET