Bu, bu konuda birbirini takip eden ve tamamlayan 3. yazım. İlki 6.11.2024’te idi, 2.’si 11.11.2024’te idi. Bu 3.sü ve bu serinin son yazısı. Geliyorum diyen deprem konusunda yöneticileri ve deprem bölgesinde yaşayanları bir kez daha uyarmak istedim.

Deprem geliyorum diyor. Deprem de mal da enkaz altına kalacak, can da. Bunları kurtarmak kolay değil, ama risk grubunu tahliye edersek, kişiler, şirketler, kamu yöneticileri bilgilerinin kopyasını alırsa, bunların kopyalanıp, daha güvenli bir yerde tutulması ile bu verilerin çok büyük bir kısmı kurtarılabilir. Ama, korkarım çok geç kaldık. Neyse ne kadarı kurtarılabilirse. Devletin kendi verilerini bir depolama imkanının sınırlı olduğu düşünülürse, herkes kendi başının çaresine baksın. Aslında mesela D8 ülkeleri kendi aralarında niye böyle bir veri merkezi oluşturmazlar ki?

Maalesef, bizim bir Ulusal data merkezimiz yok. Güya dijital dönüşüm yapıyoruz, güvenlik sıfır, ne milli bir işletim sistemimiz var, ne bir güvenlik sistemimiz. Bir arama motorumuz bile yok. Ve tabi sosyal media konusunda da dışa bağımlıyız. Kişisel bilgilerin güvenliği ile ilgili yasamız var ama, durum ortada bu verilerin hepsi Darkweb’de haraç mezat satılıyor.

Bu arada, sakın İsrail’den yardım da yardımcı da gelmesin. Yardım yapacaklarsa, iyi niyetlilerse, önce Gazze’ye yapsınlar.

11-NUFUSUN YARISININ ŞİMDİDEN TAHLİYESİ GEREKLİDİR.. Hedef, kurtarılması gereken insan sayısını azaltmak olmalıdır. Çocuk, yaşlı, engelli ve hastalar, kendi sayısından daha fazla sayıda insanın elini ayağını bağlayacaktır. %22,0'ı 0-14 yaş, %68,1'i 15-64 yaş ve %9,9'u da 65 yaş ve üzeri ferdlerden oluşmaktadır. 15-24 yaş grubundaki genç nüfus 12 milyon 872 bin 39 kişi oldu. Genç nüfus, toplam nüfusun %15,1'ini oluşturdu. 0-14 yaş grubu nüfus, toplam nüfusun yüzde 21,4'ünü (2023) oluşturur. Ülkemizde engelli sayısı %11.. %23+%11+%10=%44 Hamile ve 15 yaş altı çocukların anne sayısı da %11 olarak tahmin ediliyor. Toplam %55. Bu nüfusun en kısa sürede tahliyesi gerekir. Yazlık ya da yayla evleri olanların o evlere yönlendirilmesi en doğru tercih olacaktır. Yıkılma riski evlerin boşaltılarak göç edenlerin boşalttıkları evlere iskanı riski azaltacaktır. Bu kişilerin depreme şehirde yakalanması, can zayiatını artırması yanında tahliyeleri, tedavi ve barınma ihtiyaçlarının karşılanması, tahliyeleri ayrı bir sorun olacağı gibi, yardım için ya da yakınlarını bulmak için gelecek olanlar hem trafik, hem park ve hem de onların gıda ve barınma taleplerini artıracaktır. Bu konuda şimdiden hazırlık yapılması gerekir. 12-AFETZEDELERİN GEÇİCİ İKAMETGAH KONUSU .. Kim nerede? Vefat, Mezar bul, Yaralı Adres bul, Kayıp Bul, Çağrı yap, Mesaj Bırak, İnfo sistem/Haberleşme, Amatör radyocular, Telsiz istasyonları üzerinden bir yazılımla resmi kuruluşlar üzerinden yardımların koordinasyonları ve tahliye planlaması. 13-TAHLİYE KORİDORU / KENT İÇİ ULAŞIM.. Sağlam yol, köprü, tünel. Hava alanı, Liman, Transfer merkezi adres ve ulaşım yolları Resmi ve sivil yardım ve danışma merkezleri ile akrabaların buluşması, daha güvenli yerlere taşınmaları ve tahliyeleri için ara dağılım istasyonları kurulması gerekir. Hatta kişilerin kendi imkanları ile gitmek istedikleri adres ve akrabaları ile buluşması diğer illerdeki akrabalarının yakınları hakkında bilgi almalarını temin için bir oryantasyon merkezi üzerinden bu networku kullanabilirler. 14-AFET BÖLGESİ KOMŞU İLLER KOORDİNASYONU / AFET BÖLGESİ DIŞI… 1.Derece İZMİT, TEKİRDAĞ; 2. Derece SAKARYA, YALOVA, BURSA; 3. Derece BALIKESİR, ÇANAKKALE; 4. Derece DÜZCE, BOLU. Çevre illerden hava alanı pisti, gıda ve barınma ihtiyacı nakli, yaralı taşınması için Helikopter, Dron, Yangın söndürmek için hava ikmal merkezi ile güvenlik ikmal üssü kurulması gerekmektedir. Bu bölgelerde Rusya’dan, çift pervaneli, büyük helikopterler kullanılabilir ve bu konuda Rusya ile bir ön anlaşma sağlanabilir. Bu helikopterler, su taşıma ve yangın söndürmede de kullanılabilir. Afetzedelerin yakın çevre illere tahliyesi için de kullanılabilir. 15-VERİMLİ TOPRAKLARIN MOLOZLARLA BİRLİKTE ZAYİ EDİLMESİNİN ÖNLENMESİ.. Bu konuda verimli toprak kaybının önlenmesi ve yıkık binaların taşınması ve döküm alanlarındaki verimli toprakların toplanması ile ilgili bir plan, eğitim, denetim ve dikkat önemlidir. Molozlar aslında yeniden yapılandırılarak ve öğütülerek çimentoya, demirler yakın bir bölgede eritilerek yeniden inşaat demirine dönüştürülebilir. 16-HASAR GÖRMÜŞ EV EŞYALARI, MAKİNA VE MOBİLYALARIN TAMİR, ONARIM VE YENİLENMESİ YA DA GERİ DÖNÜŞÜM PLANLAMASI YAPILMALI.. Bu konu ciddi bir ekonomi, istihdam alanıdır. Hasarlı ürünlerin söküm, kullanılabilir olanların yeniden montajlanması büyük bir ekonomi demektir. İstanbul’da 6 milyon konut ve 1,5 milyon iş yeri vardır. Bu bir o kadar çamaşır, bulaşık makinası, fırın, süpürge, kombi, Televizyon, modem, bilgisayar, cep telefonu, gözlük, ayakkabı, çanta demektir. Kapı, Pencere demektir. Otomobil, bisiklet, mutfak aletleri, tekstil, oyuncak demektir.

Sanayi bölgelerindeki yıkımlar kaba olarak sökülmemeli, kullanılabilir sistemler kontrollü olarak sökülmeli. Hammadde ve mamul maddeler özel olarak tahliye edilip depolanmalıdır. Ev eşyaları, mutfak eşyaları, beyaz eşyalar, elektronik eşyalar ayrı ayrı hasarına göre tasnif edilerek, onarılabilecekler onarılmalı ya da geri dönüşümleri için sınıflandırılmaya özen gösterilmelidir. 17-TAPU, DİPLOMA GİBİ TEK KOPYA RESMİ EVRAKLARINIZI DAHA GÜVENLİ BİR YERE TAŞIYALIM. Afetzedeler, şimdiden bu belgeleri güvenli bölgelere taşımalıdır. Mümkünse, yarım kalan işlemler ve depremden hemen sonra sigorta, banka, maliye ve sair hak ve hukukları, çalışanlarının durumu için şimdiden il dışında bir mini ofis ve adres oluşturmalıdır. FİRMALAR MÜŞTERİ BİLGİLERİ, ALACAK-VERECEK, TEAHHÜTNAME, SÖZLEŞME VB EVRAKLARI GÜVENLİ YERLERE TAŞIMALIDIR.. 18-CEZAEVLERİNDE TUTUKLU VE HÜKÜMLÜLERİ TAHLİYE EDELİM. Cezaevindekilerin hayati risklerini en aza indirmek, kaçmalarını önlemek, aile ve avukatları ile temasları gibi, insani, ahlaki, hukuki açıdan gerekli şartların temini için şimdiden Deprem bölgesindeki tutuklu ve mahkumları tahliyesi gerekir. 19- PSİKOLOJİK REHABLİTASYON MERKEZLERİ (YETİŞKİNLER VE ÇOCUKLAR İÇİN).. Sağlık dispanserleri, ailesi ile birlikte olan çocukların oyalanacakları mekanlar yanında, ailesi kayıp çocukların barınması, kayıt altına alınması ve yakınlarının tesbiti ile akıbetlerinin takibi için Aile Bakanlığı tarafından ayrı bir merkez kurulmalıdır. Turist ya da yabancı herhangi bir kişinin ailesi kayıpsa, bu çocukların ilgili ülke Elçiliğine teslimi sağlanmalıdır. 20-İMALAT YAPANLAR, MAMUL MADDE, HAMMADDELERİ GÜVENLİ YERDE STOKLAMALI VE SANAYİ PROJELERİNİ GÜVENLİ YERLERDE TUTMALI. Bu konuda deprem bölgesinde daha güvenli bölgelerde, sınai ve ticari maddeler için depolama alanları oluşturulmalıdır. Bunun için değişik bölgelerde, kalıcı depo alanları olarak kullanılmak, gelecekte de hizmet verecek, güvenli “U borusu” şeklinde tüneller inşa edilebilir. 21-AFETZEDE YAKINLARI İÇİN İSTANBUL DIŞINDA (SAKARYA, BURSA, YALOVA, İZMİT, SAKARYA, BOLU) İRTİBAT OFİSLERİ KURULMALIDIR. Yardıma gelen ya da yakınlarını arayanların burada geceleme, barınma, otopark, deprem bölgesine gidip gelmeleri için buralar İSTASYON görevi yapılmalıdır. Burada ayrıca Petrol İstasyonları kurulmalıdır. 22-DEPREM BÖLGESİNDEKİ DİPLOMATİK MİSYON ŞEFLERİ VE ULUSLARARASI ÖRGÜTLERİ İÇİN GEÇİCİ OFİS TEMİNİ ile, Diplomatların bulundukları yerden güvenli bölgelere ya da kendi mekanlarına gönderilmeleri için ayrıca İçişleri ve Dışişleri Bakanlıkları tarafından ayrı bir merkez kurulmalıdır. AYRICA, SAĞLIKLI, YARALI, HAYATINI KAYBETMİŞ GAYRİ MÜSLİMLER İÇİN ayrıca Dini açıdan gerekli cenaze töreni ya da diğer talepleri için, bölgede mevcut Dini yapılar ya da Diplomatik merkezlerle iş birliği konusunda onlarla mutabakat sağlanması gerekir. Bu konuda Dışişleri Bakanlığı üzerinden Yabancı ülke Misyon şefleri ve DİB tarafında dini kurumlarla temas kurulabilir. Bu kişilerin, ibadet ve diğer dini ihtiyaç ve talepleri için de bu anlamda tedbir alınabilir. 23-PTT / POSTRESTRANT HİZMETİ (MEKTUP, E-MAİL, FAX, KARGO, MESAJ) MERKEZİ.. Ücretsiz hizmet verecek posta merkezi kurulmalıdır.. Özel zarf hazırlanıp, zarf üzerinde afetzedenin bulunduğu Yer/Konum ve gönderileceği adres açık olarak yazılmalı. Yabancı bir ülkeye yazılan mektuplar, ilgili ülkenin Ankara’daki büyük elçiliğine iletilmelidir. Bu posta hizmeti ücretsiz olmalı. Zarf, kâğıt, kalem PTT tarafından karşılanmalıdır. 24-VATANDAŞLIK HİZMETLERİ çerçevesinde, İçişleri Bakanlığı yetkilileri tarafından DİRİLER (Sağlıklı ya da yaralı) VE ÖLÜLER İÇİN, fotoğraflı, barkodlu, GEÇİCİ KİMLİK BELGESİ verilmelidir. 25-OLAĞANÜSTÜ HAL / GÖZALTI VE TUTUKLAMA İÇİN AFET BÖLGESİ ASAYİŞ KARAKOLU OLUŞTURULMALIDIR. Bu anlamda, yakalanacak kişilerin sabıka kaydı sorgusu yapılabilmelidir.

Evet, şimdilik bu kadar. Keşke yönetim, istihbarat ve güvenlik birimleri HAARP Teknolojisiyle depremi tetikleme ihtimalini de; ya da Titan çubukları ile fay hattı üzerinde tetikleyici etki tehdidini ciddiye alıp, ona göre tedbirler düşünseler. Bugünlük de bu kadar. Selam ve dua ile.