Afganistan'da geçtiğimiz yıl yapılan tartışmalı devlet başkanlığı seçimlerinden bir yıl sonra halk bu kez parlamento seçimleri için sandık başına gidiyor. Seçimler, Hamid Karzai'nin adil ve güvenli bir seçim gerçekleştirme gücü ve iradesini test edecek. Seçim sonuçlarının kararname yayınlama yetkisine sahip Karzai'nin otoritesini etkilemesi beklenmiyor. Fakat seçimlerin nasıl yapıldığı Afganistan'ı 140 bin askerle ve milyarlarca dolarla destekleyen Batılı güçler tarafından yakından takip ediliyor. Seçim hazırlıkları için 2 milyon dolar bağış yapan Türkiye de gözlemciler göndererek süreci izleyecek.

Seçimler ayrıca direnişin gücünü ve NATO destekli Afgan ordusu ve polisinin Taliban tehdidine karşı seçim merkezleri ve seçmenleri ne kadar koruyabileceğini de gösterecek.

Seçimlerin Batı standartlarında 'adil ve serbest' yapılması ise imkansız olarak görülüyor. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri'nin Afganistan Özel Temsilcisi Staffan de Mistura'nın temennisi, seçimlerin 'geçtiğimiz yılki başkanlık oylamasından 'daha az' hile yapılması. Kabil'de, seçmenlerin parmaklarına sürülecek çıkmaz mürekkebi tanıtan de Mistura'ya göre "Afganistan, çok sayıda adayın kendi adına yarışacak, Afgan halkının da oylarını kullanacak olmasından gurur duyabilir." dedi. Afganistan Siyaset Araştırmaları Merkezi Harun Mir, 'adil ve şeffaf' değil, 'kabul edilebilir' bir seçim beklediklerini söyledi.

Batılı gözlemciler, Karzai hükümetinin yolsuzlukla mücadele iradesini sorgulasa da seçim kurulunun bağımsızlığının güçlendirilmesini olumlu bir adım olarak görüyor. NATO'nun Afganistan'daki sivil temsilcisi Mark Sedwill'e göre seçim hazırlıkları geçen yılkine kıyasla çok daha iyi. Bu görüşe karşı çıkanlar ise 'ülkede seçim yapılıyor' havasının dışında demokratik gelişmenin olmadığını belirtiyor.

Özellikle ülkenin güney kesimlerinde çok sayıda seçim merkezinin Taliban tehdidi nedeniyle açılamayacağı belirtiliyor. Türk Ordusu'nun komuta ettiği Kabil'de ise ciddi bir güvenlik sorunu bulunmuyor. 5 bin 500'den fazla seçim merkezini 280 bin Afgan askeri koruyacak. Geçtiğimiz yılki seçimde bu sayı 150 bin'di. Seçimleri çoğu parti müşahidi olmak üzere 300 binden fazla gözlemci izleyecek.

Başkent Kabil'de adaylar afişlerini asacakları boş duvar bulmakta zorlanırken, eyaletlerde birçok aday güvenlik endişesi nedeniyle seçim kampanyası yapamadı. Kabil'in batısındaki Lagman vilayetinde bir milletvekili adayı kaçırılırken, olayı Taliban üstlendi. Parmaklara mürekkep sürülecek olmasının da Taliban'ın ölüm tehdidi altındaki seçmenlerin sandığa gitmemelerine neden olabileceği belirtiliyor.

Seçimde 249 sandalye için 2 bin 500'den fazla aday yarışıyor. Parti kurma prosedürleri nedeniyle çoğu aday seçimlere bağımsız olarak katılıyor. 400 kadar kadın adaylar arasında ülkeyi olimpiyatlarda temsil eden kısa mesafe koşucusu Rubina Celali de var. 2004 Atina ve 2008 Pekin oyunlarına katılan Celali, şimdi parlamentoya girebilmek için yarışıyor.

israhaber