İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad, ülkesinin sanayi ölçeğinde uranyum zenginleştirmeyi başararak 'nükleer ülkeler klübüne katıldığını' ilan etti. Ahmedinejad, "Nükleer yakıtı endüstriyel düzeyde üreten ülkeler arasında girdiğimizi gururla ilan ediyorum" dedi.

İran'ın uranyumu zenginleştirme yıl dönümü dolayısıyla Natanz nükleer tesisinde "nükleer şölen" düzenlendi. Şölene başta cumhurbaşkanı Ahmedinejad olmak üzere, İslam alimleri, askerler, devlet adamları ve yabancı ülke temsilcileri katıldı. Kuran-ı Kerim'in okunmasından sonra başlayan şölen, orkestranın çaldığı marşlar ve şarkılarla devam etti.

Ahmedinejad, burada yaptığı konuşmada, bir yıl önce uranyumu zenginleştirmeyi başardıklarını anlatarak, geçen bir yıl içerisinde İranlı bilim adamlarının nükleer teknolojide önemli adımlar attıklarını söyledi.

Cumhurbaşkanı Ahmedinejad, "İran milletine nükleer enerji gününde nükleer yakıtı endüstriyel düzeyde üreten ülkeler arasında girdiğimizi gururla ilan ediyorum" dedi. Ahmedinejad, nükleer çalışmaların devam edeceğini, kendi barışçıl faaliyetlerinde asla geri adım atmayacaklarını vurguladı.

Batılı ülkelerle yaşanan krizin çözümü için müzakereye hazır olduklarını ifade eden Ahmedinejad, kendilerine karşı tutumun değişmemesi durumunda politikalarını gözden geçireceklerini kaydetti. Barış amaçlı nükleer teknolojinin milletin ilerleme ve refahı için bir zaruret olduğunu zira fosil kaynakların yakın bir gelecekte biteceğini bildiren Ahmedinejad, "Nükleer Teknoloji"ye sahip ülkelerin" bu teknoloji üzerinde tekelci zihniyetlerinin kabul edilemez olduğunu söyledi.

İran"ın 35 yıldır NPT üyesi bir ülke olduğunu söyleyen İran cumhurbaşkanı, İran"ın uluslar arası kanunlara göre, barış amaçlı nükleer faaliyetler ve nükleer yakıt üretme hakkının olduğunu söyledi.

3 bin santrifüje gaz pompalıyor

Sanayi ölçeğinde üretim ifadesi, İran'ın santrifüjlerinin sayısını ciddi şekilde artırdığı anlamına geliyor. Bu santrifüjlerde üretilen zenginleştirilmiş uranyum bir tür nükleer yakıt. Atom bombası yapımında da, sivil enerji üretiminde de kullanılabiliyor.

Ahmedinejad ülkesinin zenginleştirilmiş uranyum üretmesinin birinci yıldönümü dolayısıyla düzenlenen törende, Natanz'daki en büyük tesise kaç santrifüj eklemeyi başardıklarını açıklamadı.

Daha sonra başmüzakereci Ali Laricani bir gazetecinin "3 bin santrifüje gaz pompalanmaya başlandı mı?" sorusunu "Evet" diye yanıtladı. Bu yanıtın, 3 bin santrifüjün hepsinin çalıştırıldığı anlamına geldiği tahmin ediliyor.

İran geçen yıl bugün, Natanz'da her biri 164 birimden oluşan iki sıra santrifüjü işlettiğini duyurmuştu. Bu sayının 2007 Mart sonuna kadar 3 bine çıkarılacağı açıklanmıştı.

'Anlaşmadan çekiliriz'

İran Cumhurbaşkanı Ahmedinejad bugünkü konuşmasında baskılara boyun eğmeyerek nükleer programlarını sürdüreceklerini de yineledi.

Daha sonra İranlı başmüzakereci Ali Laricani, uluslararası baskılar devam ederse Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Anlaşması'ndan çekileceklerini kaydetti.

Böylesi bir adım, uluslararası denetçilerin İran'ı ziyaretini imkansız kılacağından uluslararası gerginliği hızla tırmandırabilir.

İran programının sivil ve barışçı amaçlı olduğunda ısrar ediyor. BM Güvenlik Konseyi ise uranyum zenginleştirme programına bir an önce son vermesi için İran'a ültimatom vermişti.

Bu ültimatom kabul edilmeyince de iki yaptırım paketi açıklamıştı. Amerikan yönetiminden bugün yapılan açıklamada 'İran'ın sözlerinin yaptırımların ne kadar haklı olduğunu ortaya koyduğu' kaydedildi.

Bayram havası

İran'da 'Nükleer Teknoloji Günü' olarak ilan edilen bugün, pekçok okulda aynı anda ziller çalındı; televizyon da nükleer programdaki ilerlemeyi öven bir şarkı yayımladı.

Natanz'daki düzenlenen törene çok sayıda gazeteci ve diplomat da davet edilmişti. Ancak AB üyesi ülkelerin diplomatları, BM'nin uranyum zenginleştirmeye son verilmesi talebini hatırlatarak töreni boykot etti.

Natanz'daki karlı dağların sarp yamaçlarında kurulmuş olan nükleer tesisleri uçaksavar silahlar çevreliyor. Tesiste bir çok yapı göze çarpmasına rağmen, en hassas bölgeler yerin altında bulunuyor.

Bu gizli bölgelerde, uranyum zenginleştirme işlemlerini yapacak 50 bin santrifüjü barındırma kapasitesine sahip dev yapıların bulunduğu sanılıyor.

Ahmedinejad ABD'yi öfkelendirdi

ABD, İslami İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad'ın Natanz kentinde nükleer gelişmelerle ilgili yaptığı açıklamaları, "Tahran'ın uluslararası toplumun çağrılarını göz ardı ettiğinin bir diğer göstergesi" şeklinde değerlendirdi.

ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Sean McCormack, gazetecilerin İran'ın nükleer yakıtı endüstriyel düzeyde üretmeye başladığı açıklamasıyla ilgili soru üzerine, "Bu kaçırılmış bir fırsat. Bu, İran'ın uluslararası topluma meydan okuyacağının bir diğer göstergesi" dedi.


İran ajansı İRNA'nın konuyla ilgili yorumu

İran İslam Cumhuriyetinin genç bilim adamları bir yıl önce bir kez daha yeteneklerini ortaya koymuş ve uranyumu % 5,3 oranında zenginleştirerek İran"ın nükleer teknoloji biliminde kendine yeter bir konuma ulaşması doğrultusunda çaba göstermişlerdir.

İranlı bilim adamlarının bu çalışmalarıyla İran"ın adı Brezilya"nın yanında dünyanın sekizinci nükleer teknolojiye sahip ülkesi olarak kaydedildi ve İran takvimine göre 20 Ferverdin (9 Nisan) günü İran Milli Nükleer Teknoloji günü ilan edildi.

İranlı genç bilim adamları çalışmalarıyla daha önce BM"in veto hakkına sahip beş ülkesi ABD, İngiltere, Çin, Rusya, Fransa"nın tekelinde olan teknolojiye ulaşmış oldu.

İran"ın bu gelişmelere imza atması dünyanın güçlü ülkeleri için o kadar kabul edilemez bir durumdu ki İran"ın uranyumu zenginleştirme faaliyetlerini askıya alması için şimdiye kadar BMGK"den 1696, 1737 ve 1747 sayılı üç kararı çıkardılar.

İran"ın nükleer enerjiyi kullanarak elektrik üretme projesi nükleer çalışmalara hız kazandırmakta ve elektrik üretecek nükleer santraller kurulmasını sağlamaktadır.

İran tamamen Uluslar arası Atom Enerjisi Kurumu (UAEK) denetimleri altında elektrik üretecek nükleer santraller kurmaya çalışmaktadır.

İran barışçıl amaçlı projeler ve enerji elde etme yönünde hedefleri için uranyum kaynaklarını işleyerek zenginleştirme yolunda da çalışmalarını devam ettirmektedir.

İran"da yerin 350 m. derinliğinde Erdekan ve Yezd kentlerinde uranyum yataklarından uranyum çıkarmakta ve bu uranyumu çeşitli kimyasal ve fiziksel proseslerde işlemektedir.

UAEK Başkanı M. Elberadei"nin raporları da İran"da yapılan nükleer faaliyetlerin tamamının denetimler altında yürütüldüğünü ispatlamaktadır.

İran İslami Şura Meclisi hükümetin 20 yıl içinde 20 bin megawattlık nükleer santral kurmasını kararlaştırdı ve bu doğrultuda ilk santral olan % 92 fiziki yapımının tamamlandığı Buşehr nükleer santralinde Rusya ile yapılan işbirliğiyle çalışmalar devam etmektedir.

Rusya ile İran arasında yapılan anlaşma gereği Buşehr nükleer santrali 2007 eylül ayında deneme faaliyetlerine başlayacak ve denem faaliyetleri 2007 Kasım ayına kadar devam edecek, bu tarihten sonra elektrik üretilecek santralde normal faaliyet düzenine geçilecek.

İranlı uzmanların kendi deneyimleri ve yeteneklerine dayanarak hazırladıkları 360 megawattlık nükleer santral projesinin yağılacağı yer bir ay içinde resmen ilan edilecek.

İran Atom Enerjisi Kurumu da İran meclisinin aldığı 20 bin megawattlık nükleer santral kurulumu yönündeki kararı gereği elektrik üretimi için ikinci santralin 4 ay içinde uluslar arası ihalesinin yapılacağını açıklamıştı.

İran kurmayı planladığı diğer 18 santrali de uluslar arası ihalelerle yapımını özel şirketlere devredeceğini açıkladı.

İranlı uzmanlar çalışmaları sonucunda ağır su üretmeyi de başardılar.

Nükleer tıp alanında kullanıma sahip ağır su aynı zamanda nükleer reaktörlerin soğutulmasında da kullanılmaktadır.

Ağır su ile çalışan nükleer santraller zenginleştirilmiş uranyuma ihtiyaç duymamaktadır.

İran Erak kentinde kuruduğu ağır su üretim tesisiyle dünyada bu tesislere ve teknolojiye sahip 9. ülke konumuna yükseldi.

Bu tesiste ağır su üretimi kapasitesi % 9,99 zenginleştirmeyle 16 tondur.

İran halkın ihtiyaçlarını karşılamak gelecek nesillere gerek duyacakları ihtiyaçlarını hazırlamak için aldığı önlemlerle programlarını kararlılıkla devam ettirmekte ve gelişmenin zirvesini yakalamak için çaba harcamaktadır.