Guardian

Doğu Kudüs'te yeni konut inşasına yönelik açıklamasıyla Ortadoğu barış sürecini canlandırmayı hedefleyen ABD'yi aşağılayan İsrail, Başkan Barack Obama'yı daha sert bir tavır takınmaya zorlamış olabilir.

Tel Aviv, Obama'nın Ortadoğu barış görüşmelerini yeniden başlatma çabalarına daha önce de darbe vurmuştu. Ancak ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden'ın İsrail ziyareti sırasında, beklenmedik bir biçimde Doğu Kudüs'te 1,600 yeni konut inşa edileceğini duyurması, ABD'nin barışı tesis etme çabalarına bugüne kadar verilmiş en aşağılayıcı darbe oldu.

Guardian gazetesinin dış ilişkiler uzmanı köşe yazarı Simon Tisdall, İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu'nun, Kudüs şehir planlama komisyonunun verdiği geçici bir karardan haberdar olmadığı yönündeki iddiasını hatırlattı.

Tisdall, yapılan açıklamanın yarattığı utanç ve ciddi politik zarara rağmen Netanyahu'nun kararı henüz inkar etmediğini belirtti ve ekledi: "Konut planına yönelik açıklama İçişleri Bakanlığı'ndan yapıldı, dolayısıyla kararın resmi olduğu ortaya konmuş oldu. Bu durumda Netanyahu'nun karardan haberdar olmaması söz konusu olabilir mi?"

Öte yandan Netanyahu'nun koalisyon ortağı Şas Partisi'nin başkanı ve İçişleri Bakanı Eli Yishai, "Kesinlikle kimseyi provoke etmek ve Biden'ı incitmek gibi bir niyetimiz yoktu" açıklamasında bulundu. Tisdall, bu açıklamanın güvenilir olmadığını savundu ve Yishai'nin Netanyahu gibi beklemede olan konut planından habersiz olmasının mümkün olmadığını ifade etti.

ABD ZAYIF KALIYOR

ABD bugüne kadar barış sürecinde fazla kibar veya fazla zayıf kalırdı. Ancak Netanyahu da Obama'nın İsrail-Filistin çatışmasını sonlandırma ve nesillerdir süre gelen Arap-İsrail sorununu noktalama çabalarını boşa çıkarmak için elinden geleni yaptı.

Netanyahu sürekli olarak doğrudan görüşmelere direndi, yerleşimlerin inşasının süresiz dondurulmasını reddetti, Kudüs'le ilgili tavrını değiştirmedi, Suriye açılımıyla dalga geçti ve Filistinlilerle "koşullar olmaksızın" görüşme istediğini defalarca yineledi.

Öte yandan İsrail Başbakanı'nın, yalanları ve kafa karıştırıcı tavrıyla Obama'yı İran konusunda kendi tarafına çekmeyi başardığını ifade eden Tisdall, bunun Obama adına entelektüel açıdan aşağılayıcı bir tavır olduğunu belirtti. Yazar, Obama'nın bugüne kadar bu duruma sabırla katlanabilmesinin İsrail'in Washington'da sahip olduğu siyasi güçten kaynaklandığını belirtti.

KARAR TERS TEPEBİLİR

Obama'nın sorunu Ortadoğu'da korkulan değil, sevilen bir figür olmasından kaynaklanıyor. Washington, Başkan'ın ofiste geçirdiği bir yılın ardından artık inandığı değerleri savunmak adına daha sert bir tavır takınmasını bekliyor.

Biden'ın Ortadoğu ziyaretini Doğu Kudüs'le ilgili bomba patlayana kadar uzlaşmaya yönelik bir gündemi söz konusuydu ancak şu andan itibaren bu ziyaret Obama'nın yeni sertlik politikalarını uygulamaya koyması için ilk fırsat olabilir.

Öte yandan Biden da Netanyahu'nun ABD'ye hakaretinin boyutlarını gördüğü için sözünü sakınmadı. Yapılan açıklamanın barış süreci adına ihtiyaç duyulan güveni zayıflatan bir yaklaşım olduğunu ve İsrail'e gelme sebebi olan yapıcı görüşmeleri zedelediğini ifade eden Biden, Tisdall'a göre, bu sözleriyle Netanyahu'nun ikiyüzlü tavrını ortaya koydu.

İSRAİL BÖYLE DEVAM EDEMEZ

Tisdall, İsrail'in dostlarına yönelik bu olumsuz tavrı sürdüremeyeceğini yazdı.

"Tel Aviv, Gazze'deki gibi sivillerin korunmasıyla ilgili uluslararası yasaları görmezlikten gelmeye, Türkiye'yle olduğu gibi komşularına planlı hakaretlerde bulunmaya ve Dubai'deki gibi dost ülkelerin vatandaşlarına ait pasaportları çalarak düşmanlarına suikastlar düzenlemeye devam edemez" diyen yazar İsrail'in sınırı aştığını vurguladı.

Netanyahu'nun en yakın ve en güçlü müttefiki olan ABD'yi bir kez daha öfkelendirdiğini belirten yazar, İsrail liderine bir mesaj yolladı: "Boyunu aşma."

Kaynak: Guardian