Orta Doğu'da barışın kilit isimlerinden Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad, Suriye ile İsrail arasındaki arabuluculuk konusunda Türkiye'nin yerini alacak başka bir ülke olamayacağını söyledi.

Geçtiğimiz günlerde, İspanya'da yaptığı açıklamaların Türk kamuoyuna yanlış aksettirildiğini belirten Esad, Türkiye Gazetesi Dış Haberler Müdürü Hayrettin Turan'ı Şam'daki sarayındaki kabul ederek konuyu bütün detaylarıyla paylaştı. "Ankara-Tel Aviv arasındaki kriz bölgedeki barışı tehlikeye sokar" şeklinde veya benzeri hiç bir şekilde açıklama yapmadığını vurgulayan Esad, şöyle devam etti:

"Suriye ile Türk hükümeti arasındaki güvenin teyit edilmesini istiyorum. Suriye ile İsrail arasındaki arabuluculukta biz Türkiye'nin başarılı rol üstlenebileceğinden eminiz. Türkiye'nin yerini alacak başka ülke olamaz. Daha başarılı bir arabulucu bulmuş olsaydık tereddütsüz olarak ona da giderdik. Toprakların geri alınması, barışın sağlanması için daha muktedir bir taraf bulmuş olsaydık bunu Sayın Erdoğan'a da söylerdik. Ama şu ana kadar daha iyi bir arabulucu bulamadık."

ARTIK VAZGEÇEMEZSİNİZ

Türkiye'ni Orta Doğu'da barış için girişimlerden vazgeçemeyeceğine dikkat çeken Esad, şunları söyledi: "Ortada Türk insanının kanı var. Türkiye artık bir rol üstlenmek için kendi vatandaşının kanından vazgeçemez. Aksi takdirde Türkiye ağırlığını kaybedebilir, ağırlığını kaybederse etkisini de kaybeder. Türkiye arabulucu rolüne geri dönebilir ama haklı taleplerinden yani uluslararası komisyon, tazminat ve özür taleplerinden vazgeçmemesi gerekiyor. İsrail'in Türkiye karşısındaki görevini yerine getirmesi şarttır. Bu Suriye'nin bir şartı değildir, Türkiye'nin bir şartıdır. Türkiye'nin bir hakkıdır.

HER KONUDA GÜVENİYORUZ

Türkiye'nin bölgede rolünün çok önemli olduğunun altını çizen Esad, "Bu coğrafyanın bir ülkesi olarak, Türkiye diğerlerine nazaran bu coğrafyanın her şeyiyle daha yakından ilgileniyor. Türkiye hem problemlerin çözümüne yönelik çabalarda, hem de meselelere yol açan engellerin aşılmasında son derece becerikli bir ülke. Suriye-Türkiye arasında hem siyasal düzeyde, hem de halklar arasında mutlak bir güven var ve biz buna çok önem veriyoruz. Hiçbir konuda bir güvensizliğimiz söz konusu değil" diye konuştu.

SAYENİZDE DETAYLAR GÖRÜŞÜLDÜ

1990'lı yıllarda İsrail'le doğrudan görüşmeleri olduğunu söyleyen Esad, ancak somut konular üzerinde görüşülemediğini dile getirdi. Ana başlıkların olduğunu ama ara başlıkların olmadığını, bundan dolayı da başarısız olunduğunu kaydeden Esad, "Türkiye'nin arabuluculuğu ile görüşmeleri başlattığımızda detaylar üzerinde de durabildik. Somut noktaya vardığımızda doğrudan görüşmeye başlayabilirdik. Bu sebeple hep Türkiye aracılığıyla dolaylı görüşmelerin bir yerlere varmasını ve doğrudan görüşmeye geçilmesini istedik" şeklinde konuştu.

BATI DENGELERİMİZİ BİLEMEZ

Türkiye'nin rolüne uzun vadeli bakılması gerektiğini söyleyen Esad, şöyle devam etti: "Çünkü bu rol bugün ya da önümüzdeki hafta ile sınırlı değil. Diyelim ki dolaylı müzakereler başarıyla sonuçlandı, doğrudan müzakerelere geçildi.

Türkiye yine başrollerden birini üstlenecektir. Nedir bu rol? Doğrudan müzakereler başladığında ayrıntıların idare edilmesi için uluslararası sponsorluk gerekecek. Ekonomi, elçiliklerin açılması ve diğer her konuda bütün detaylar masaya yatırılacak. İşte Türkiye bu aşamada başarılı bir rol üstelenebilir. 19 yıldır başarısız olan barış sürecinin geleceğinden bahsediyoruz. Batı bizim bölgenin detaylarını, dengelerini bilmez, haliyle de Türkiye'den daha iyi bir rol üstlenemez."

PKK SİLAH BIRAKMALI

K. Irak'tan Türkiye'ye yönelik terör hareketlerinin devam ettiğini söyleyen Esad, Türk güvenlik teşkilatıyla uzun bir süredir başarılı bir iş birliği yürüttüklerine dikkat çekti.

K. Irak'ta etkin bir istihbarata sahip olduklarına dikkat çeken Esad, Türkiye ile teröre karşı yeni bir anlaşma üzerindeki müzakerelerin sürdüğünü söyledi. Türkiye'deki açılıma da destek verdiklerini söyleyen Esad, "İster Suriye'de, ister Türkiye'de olsun birileri terörizmden vazgeçmişse mutlaka onlara sahip çıkmamız lazım.PKK eğer silahı bırakırsa, onlarla diyalog yolu açılmış olur. Çünkü bizim hedefimiz terörü bitirmektir" diye konuştu.

BARIŞ SÜRECİNİ İSRAİL BALTALIYOR

Suriye ile İsrail arasındaki arabuluculukta, Türkiye'nin yerini alacak başka ülkenin olamayacağınının İspanya'daki görüşmede de dile getirildiğini söyleyen Esad, "Türkiye bölgenin ayrıntılarını çok iyi biliyor. Barış görüşmeleri ve bölgenin istikrarı açısından Türkiye'den daha önemli bir faktör yok. Asıl bu rolü istemeyenin İsrail olduğunu daha önce de söylemiştim. İsrail, bir süredir Türkiye'yi arabuluculuktan uzaklaştırmaya çalışıyordu. Türkiye'nin girişimlerinin hedef alınması süreci de Mavi Marmara gemisine düzenlenen saldırı olayından önce başlamıştır" diye konuştu.

"Mavi Marmara'ya yapılan baskın bir terör olayıdır ve masum insanlarına yönelik bir olaydır" diyen Esad şöyle devam etti: "Barış sürecinde Türkiye'nin oynadığı rolden İsrail çok rahatsızdı, çünkü Türkiye bir tarafı tutmadan tamamen tarafsız bir rol üstlenmişti. Batı da Türkiye'nin rolünü desteklemişti. Bizim Türkiye ile ortak kanaatimiz odur ki, İsrail'deki bu hükümet barış istemiyor. Aslında Türkiye değil İsrail ilişkileri vurmuştur. Barış için hep Türkiye girişimlerde bulundu, İsrail ise kan döktü..."

ABD SPONSOR ÜLKE OLMALI

Suriye ve İsrail arasındaki arabuluculuk konusunda ABD'nin sponsorluğunun çok önemli olduğunu söyleyen Beşar Esad, şöyle konuştu: "Çünkü ABD güçlü bir ülkedir ve uluslararası toplumda ağırlığını gösterebilir. Aynı zamanda İsrail'e yakın olan taraftır. Arabulucu ile sponsor arasında bir ayrım olduğunu söyleyen Esad, "En başarılı arabulucu Türkiye olmuştur, ama ABD en önemli sponsordur. ABD tek başına sponsor olamaz. Biz Türkiye'nin dahil olacağı bir uluslar arası sponsorluğun olmasını istiyoruz. Son dönemde de Türkiye'nin sürecin içinde olmasını istiyorum. Barış müzakereleri başladığından beri ben bu konuda Türk yönetimiyle mutabıkım..."

İŞTE ESAD'IN YANLIŞ ANLAŞILAN AÇIKLAMASI

İspanya'daki ziyarette Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad ve Zapatero arasındaki görüşme Türk basınında şu şekilde yer almıştı; "Esad, Ankara-Tel Aviv krizinin, Türkiye'nin bölgedeki barış görüşmelerinde oynadığı rolü ortadan kaldırdığını söyledi.

Türkiye-İsrail ilişkileri düzelmezse, Ankara'nın barış görüşmelerinde rol oynaması ve dolayısıyla barış sürecinin yeniden canlandırılması çok zorlaşır. Kuşkusuz bu da bölgede istikrarı etkiler. Eğer Türkiye ile İsrail arasındaki ilişki yenilenmezse, Türkiye için bölgesel anlaşmalarda rol almak çok zor olacak. Ayrıca İsrail-Türkiye arasındaki gerginlik bölgeye de zarar verir." Şam'da Türk gazetecilere yaptığı açıklamada bu sözlerin kesinlikle doğru olmadığını söyleyen Esad, "Toplantıda söylenenleri değil; Türk basının düştüğü hatayı düzeltmek gerekiyor" dedi.




dünyabülteni