Füze ihalesinde kritik karar
Savunma Sanayii, ABD'den gelen tepkiler üzerine ...
Savunma Sanayii, füze ihalesinde görüşmeye kalan üç firmaya teklif sürelerini 31 Ocak 2014 tarihine kadar uzatmaları ve tekliflerini yenilemeleri için yazı yazdı. Çin'in birinci sırada yer aldığı füze ihalesinde Fransa-İtalya ortaklığı ve ABD görüşmeye kalmıştı.
Yeni Şafak'tan Abdulkadir Selvi'nin haberine göre Savunma Sanayii Müsteşarlığı tarafından ilgili firmalara gönderilen resmi yazıda, 31 Ekim tarihinde dolacak olan teklif sürelerinin 31 Ocak tarihine kadar uzatılabileceği bildirildi. Firmalara teklif süreleriyle birlikte yeni teklifte de bulunabilecekleri ve bunun değerlendirmeye alınacağı iletildi.
Bu adımın Başbakan Recep tayyip Erdoğan'ın, 'Yeni teklif getirsinler görüşürüz' açıklamasından sonra atıldığı böylece, ihalenin Çin'e verilmesine tepki gösteren ABD'ye teklif süresini uzatma ve yeni teklif sunma imkanı sağlandığı ifade ediliyor.
ORTAK ÜRETİM TEKLİFİ
Türkiye, Uzun Menzilli Füze Savunma Sistemi ihalesine tam 6 yıl önce çıktı. Teklifler alındı, değerlendirmeler yapıldı. 31 Ocak 2013 tarihinde yapılan Savunma Sanayii İcra Komitesi toplantısında görüşmeye kalan firmaların açıklanması bekleniyordu. Yüksek fiyat verdiği için elenen Rusya Antey 2500, ABD yine Patriotlarla, Fransız-İtalyan ortaklığı Samp-T füze savunma sistemiyle ihaleye katılmıştı. İhalede Çin, 3.5 milyar dolar, Fransa-İtalya ortaklığı, 4.4 milyar dolar, ABD, 4.5 milyar dolar fiyat verdi.
26 Eylül tarihli Savunma Sanayii İcra Komitesi toplantısında birinci sırada geldiği açıklanan Çin de yine FD-2000'le ihaleye katılmıştı. O zaman da Çin ihaleyi almaya en yakın teklifi vermişti. Ancak İcra Komitesi'nde Başbakan Erdoğan, 'Ortak üretim yapalım' önerisini getirdi. Bunun üzerine Savunma Sanayii yetkilileri, yeni durum muvacehesinde ilgili firmalarla temasa geçti.
Çin, ortak üretim ve yüzde 30 yerli katkı önerdi. Fransız-İtalyan ortaklığı ve ABD ise ortak üretime yanaşmazken, yerli katkı oranını yüzde 10-12 arasında tuttu. Son durumda ihaleyi Çin kazanmış oldu.
31 Ocak tarihine uzatılan sürede, eğer ihale şartlarında bir değişiklik olmazsa, Türkiye-Çin ortak üretimi FD 2000 tipi Uzun Menzilli Füzelerin üretimi Ankara'da gerçekleştirilecek.
ABD'NİN TEPKİSİ
Çin'in ihaleyi alması üzerine ABD Dışişleri Bakanlığı'ndan bir sözcü, "Türk hükümetinin ABD'nin yaptırım uyguladığı bir şirketle, NATO sisteminde ya da kolektif savunma kapasitesi içinde kullanılamayacak bir füze savunma sistemi için görüşmeler sürdürmesiyle ilgili ciddi endişelerimizi ilettik. Bu konudaki görüşmelerimiz sürecek" demişti.
Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu da geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada savunma füzeleri alımında ABD ve Avrupalı şirketlere açık kapı bırakmıştı.
Davutoğlu, "Bitmiş bir anlaşma yok. ABD'li ve Avrupalı şirketler daha iyi şartlar sağlasınlar, onlarla da görüşmeye devam ederiz. Hedefe ulaşmaya bakarız" demişti.
Yeni teklif olursa değerlendirileceğini belirten Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, "Sadece Rus şirketi elendi. Diğer ikisi hala potada. Ortak üretim olmazsa olmaz şartımızdır. Bizim de kaygımız var. Neden ortak üretimden kaçınılıyor?" ifadelerini kullanmıştı.