İskoçlar, İngiltere'den ayrılmak istiyor
Kendi bölgesel meclislerini kuran, iç işlerinde bağımsız, dış politika ve savunma gibi konularda ise Britanya'ya bağımlı olan İskoçya'da halkın yüzde 58'inin tam bağımsızlık için referandum istiyor.
BBC'nin konuyla ilgili olarak 22-24 Haziranda İskoçya'da yaptırdığı anketin sonuçları, İskoç halkının böyle bir referandumun en geç gelecek yıla kadar yapılmasını istediğini ortaya koydu.
İskoç hükümetinin de 2010'da referanduma sunmak istediği bağımsızlık konusunda halk oylaması yapılmasına gerek bulunmadığını belirten İskoçların oranı ise yüzde 37 olarak belirlendi.
Bu arada ankete katılanlara, "Referandum yapılması halinde nasıl oy kullanacaksınız" sorusu da soruldu. Soruya, "İskoçya bağımsız bir ülke olmalı" diye yanıt verenlerin oranı yüzde 38 olurken, yüzde 54'ü ise "İskoçya'nın bağımsız olacağına inanmıyorum" diyerek yanıtladı.
"Sizce İskoç hükümeti, İskoçya'nın bağımsızlığına olanak tanıyan bir anlaşma üzerinde Britanya hükümetiyle müzakere etmeli mi" sorusuna ise anket katılımcılarının yüzde 42'si "evet", yüzde 50'si ise "hayır" yanıtını verdi.
"Hangi siyasi senaryo size daha yakın" sorusu üzerine ise anket katılımcılarından sadece yüzde 28'i "bağımsız İskoçya" dedi. Yüzde 47'si ise kendi hükümetlerinin vergilendirme, kamu harcamaları gibi iç konularda kendi kararlarını vermesi koşuluyla Britanya'ya bağlı kalmayı tercih ettiğini bildirdi.
Yüzde 22'lik kesim ise İskoçya'nın Britanya'nın parçası olarak kalması ve vergilendirme, kamu harcamaları gibi konularda da Britanya hükümetinin İskoç hükümeti adına da karar almasını istediğini söyledi.
"Sizce gelecek 20 yılda İskoçya Britanya'dan bağımsızlığını elde edecek mi" sorusuna karşı ise anket katılımcılarının yüzde 10'u "bu çok yüksek bir ihtimal" derken, yüzde 28'i de "bu ihtimal dahilinde" diye görüş bildirdi.
Bu soruya İskoçların yüzde 34'ü "bu pek mümkün görünmüyor", yüzde 28'i de "bu hiç mümkün görünmüyor" diye yanıt verdi.
İskoçya Başbakanı Alex Salmond, anket sonuçlarının İskoç halkının kendi bölgesel hükümetine olan güveninin her geçen gün daha çok arttığını gösterdiğini söyledi.
Ankete verilen yanıtların bazılarının yanıltıcı olabileceğini de belirten Salmond, örneğin anket sonuçlarına göre İskoç halkının çoğunun İskoçya'nın savunma ve dış politika gibi konularda Britanya'ya bağlı kalmasını istediğinin ortaya çıktığını, ancak İskoç halkına "Irak'taki illegal savaşa asker gönderelim mi" diye sorulması halinde buna alınacak yanıtın ise çoğunlukla "hayır" olacağını ifade etti.
Salmond, "Bu veya şu ankette sorulan şu veya bu soruya verilen yanıta bakmaktansa eğilime bakmak gerek. İskoç halkının gittiği yolu böyle görmek mümkün" dedi. Salmond, bu eğilimin de İskoç halkının kendi parlamentosunun güçlendiğini görme yönündeki talebinden anlaşılacağını söyledi.
Siyaset Bilimci Prof. John Curtice ise sonuçları, iç işlerinde bağımsızlık elde etmelerinin üzerinden 10 yıl geçmesine rağmen İskoç halkının tam bağımsızlık konusunda "çok iştahlı görünmediği" şeklinde yorumladı.
10 yıl önce İskoçlara iç işlerinde özerklik tanıyan reformun yapılmasının ardından son iki yıldır da İskoçya'nın bağımsızlığı ana fikri üzerinden siyaset yapan İskoç Ulusal Partisi'nin (SNP) iktidarda olduğunu hatırlatan Prof. Curtice, "Ankete katılanlara doğrudan bağımsızlık isteyip istemedikleri sorulduğunda son 10 yıldır oran hep aynı çıkıyor. Belki bağımsızlık isteyenlerin oranı yüzde 37'den aşağıya inmiyor ama bağımsızlık istemeyenlerin yüzde 54 oranı da asla yukarı çıkmıyor" dedi.