Nicola Sacco ile Bartolomeo Vanzetti, bundan tam seksen yıl önce muhalif kimliklerinden dolayı Amerika'da elektrikli sandalyede idam edildiler. İdamın üzerinden elli yıl sonra Amerikan mahkemesi bu iki göçmenin taraflı olarak yargılandığını ve suçsuz olduklarını kabul etti. Bu iki göçmen her yıl 23 Ağustos’ta da ırkçılığa, faşizme ve Amerikan emperyalizmine karşı, tüm dünyada düzenlenen etkinliklerle anılıyor. Etkinliklere katılanların sıkça eleştirdiği bir başka Amerikan politikası da Irak’ın işgali.

Göçmen ve işçi oldukları için hırsızlıkla suçlandılar. Irkçı hakimin takındığı tutum nedeniyle ne savunmaları dinlendi, ne de suçu işlediğini itiraf eden asıl zanlılılar. Onları idama götüren nedenlerin başında, göçmen olmaları geliyordu. Demokrasi ve özgürlük bahanesiyle tüm dünyayı kana bulayan Amerikan yönetimi, bu yargılamaya sesini çıkarmadı. Tüm dünyanın gözleri önünde idam edilen bu iki göçmenin suçsuz olduğu ve taraflı yargılandığı elli yıl sonra Amerikan mahkemesi tarafından kabul edildi.

IRKÇI TUTUM

Nicola Sacco ile Bartolomeo Vanzetti, çalışmak için geldikleri Amerika’da işlemedikleri bir suçla itham edildiler. Irkçılığın gölgesinde, İtalyan ve göçmen oldukları için bu suça layık görüldüler. Göçmenleri sevmeyen ve ırkçılığın bir hayli revaçta olduğu yıllardı. Tanıkların dinlenmesine bile izin vermeyen mahkeme hakimi ırkçılıkla ün salmış bir isimdi. Her fırsatta suçsuz olduklarını ifade eden bu iki İtalyan göçmen ve tanıkların ifadelerini dikkate almayan yargıç kararını çoktan vermişti.

DÜNYA’DA PROTESTO GÖSTERİLERİ

Mahkemenin taraflı tutumuna tepkiler gelmede gecikmedi. Bu durumu adalet skandalı olarak niteleyen binlerce kişi Amerika'nın çeşitli yerlerinde protesto gösterileri düzenledi. Olayların genişlemesi üzerine mahkeme hakimi koruma altına alındı. Güney Amerika ve Avrupa'daki Amerikan konsoloslukları önünde günlerce gösteriler düzenlendi. Paris'teki Amerikan konsolosluğu göstericiler tarafından kuşatıldı. Sacco ile Vanzetti için düzenlenen kampanyalara katılan aydınların desteği ile mahkûmiyet kararı dünya çapında bir protestoya dönüştü. Ünlü fizikçi Albert Einstein, Yazar H.G. Wells, Bernard Shaw, Bertolt Breth, protestolara katılan isimler arasında yer aldı.

SUÇSUZLUKLARI ANLAŞILDI

1925 yılında, cinayet suçundan hükümlü olan Celestino Madeiros adlı bir mahkum, soygunu ve cinayetleri Joe Morelli çetesiyle birlikte işlediğini itiraf eder ancak mahkemenin hakim itirafı gerçekdışı bulur ve yeni bir duruşma yapılmasını engeller. İnfazın sonrasında Arap ülkelerinde de protesto gösterileri düzenlenir, herkes bu iki göçmenin ırkçı bir histeriden dolayı idam edildiğinin farkındadır ve gösteriler Amerikan karşıtlığına dönüşür. Bu iki göçmen idam edilişlerinden tam elli yıl sonra 1977’de Amerikan mahkemesi bu iki göçmenin adil olarak yargılanmadığını kabul eder ve suçsuz olduklarına karar verir. Tüm dünyanın gözleri önünde bu iki işçi sadece göçmen oldukları, için ırkçı Amerikan mahkemesi tarafından idam edilmişti. Bu iki İtalyan işçinin idam edildiği gün olan 23 Ağustos’ta dünyanın çeşitli yerlerinde düzenlen etkinliklerle anılıyor. Son yıllarda düzenlenen etkinliklerde ise en fazla Amerika’nın Irak’ı işgali ve değişmeyen ırkçı tutumu protesto ediliyor.

Vakit