Profili, Ekim 2023'te Hamas liderliğindeki İsrail'e düzenlenen sürpriz operasyondan ve bunu takip eden İsrail'in Gazze'deki saldırılarından bu yana dramatik bir şekilde arttı.

Ebu Ubeyde, savaş alanındaki gelişmeleri aktardığı, Hamas'ın askeri başarılarıyla övündüğü ve kendisini öldürmek için birçok girişimde bulunan İsrail'le alay ettiği konuşmalarıyla tanınıyor.

Bu nedenle, iddia edilen fotoğraflara rağmen Ebu Ubeyde'nın gerçek kimliği hiçbir zaman açıklanmadı. Her zaman askeri kıyafetler giyiyor ve yüzünü geleneksel örtülerle kapatıyor.

Yine de Ebu Ubeyde Filistin yanlısı mitinglerde adının anılması ve onuruna söylenen şarkılarla, Arapça konuşulan dünyada pek çok kişi için bir kahraman haline geldi.

Ebu Ubeyde'nin şöhreti onu İsrail ordusunun hedefi haline getirdi. Bildirildiğine göre evi üç kez bombalandı, İsrail ise maskesinin onu "kaderiyle yüzleşmekten" kurtarmayacağına yemin etti.

ABD, İngiltere ve diğer ülkeler tarafından terörist grup olarak tanımlanan Hamas'taki kıdemliliği, ona Filistin hareketinin diğer liderleriyle birlikte Washington'un yaptırımlar listesinde yer almasını sağladı.

Ebu Ubeyde kimdir, nerede doğdu?

Ebu Ubeyde'nin gençliğine dair ayrıntılar sınırlıdır.

2005'te bir muhabire, ailesinin 1948'de Siyonistler tarafından Filistin topraklarından zorla sürüldüğünü ve Gazze'de adını vermediği bir köye getirildiğini söyledi. Aynı röportaj sırasında 20'li yaşlarının başında olduğunu ima etti, bu da onun 1980'lerin başı ile ortasında doğduğunu gösteriyor.

Hamas, Ebu Ubeyde'nin adını, yüzünü ve kişisel bilgilerini hiçbir zaman açıklamadı.

2014 yılında gruptaki kaynaklar onun gerçek kimliğini yalnızca birkaç kişinin bildiğini söyledi. Ebu Ubeyde, 2000-2005 yılları arasında süren İkinci Filistin İntifadası sırasında ilk kez ortaya çıkışından bu yana kullandığı bir isim.

Adı muhtemelen Hz. Muhammed'in yakın arkadaşı ve ünlü bir Müslüman komutan olan Ebu Ubeyde bin Cerrah'a bir göndermedir.

Ebu Ubeyde’nin Hamas’taki rolü nedir?

Ebu Ubeyde, El Kassam Tugayları'nın sözcüsü olarak bilinen ilk çıkışı 2004'te gerçekleşti. Aynı yılın Ekim ayında, İsrail'in Gazze'nin kuzeyine yönelik kara saldırısı sırasında savaş alanıyla ilgili güncel bilgileri sağlamak için bir basın toplantısı düzenledi.

O zamandan beri askeri sözcü olarak hareket etmeye devam etti; medyada röportajları verdi ve önceden kaydedilmiş konuşmaları Hamas'ın web sitesi ve diğer çevrimiçi platformlar aracılığıyla yayınladı.

Böylelikle Ebu Ubeyde, grubun resmi olarak 2004 yılında kurulan medya ofisinin bir parçası olan askeri sözcü rolünü üstlenen ilk ve tek Hamas figürü oldu.

Medyadaki görünüşü genellikle İsrail'le askeri çatışmalarla bağlantılıdır. Savaş dışında nadiren konuşur.

Ebu Ubeyde’nin açıklamaları

Ebu Ubeyde'nin ana görevlerinden biri grubun askeri başarılarını duyurmaktı.

İlk büyük yankı yapan çıkışı 2006 yılında İsrail askeri Gilad Şalit'in yakalandığını duyurmasıyla gerçekleşti.

Aynı zamanda İsrail'in 2014'teki Gazze saldırıları sırasında başka bir asker olan Shaul Aron'un yakalandığını duyuran ilk kişi oldu ve onun kaydedildiği bir videoda kimlik kartı numarasını açıkladı.

İsrailli yetkililer ilk başta Aron'un kaçırıldığını yalanladı, daha sonra ise onun Hamas tarafından öldürüldüğünü ve cesedinin grup tarafından alıkonulduğunu söyledi.

Bunun üzerine Ebu Ubeyde, "Düşman, kimlik numarası 6092065 olan asker Shaul Aron'un ortadan kayboluşunu nasıl gizliyor? Bu asker artık Hamas'ın elinde esir." açıklamasını yaptı.

Ebu Ubeyde, Haziran 2007'de Hamas'ın bölgenin kontrolünü El Fetih'ten ele geçirmesinin ardından Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas'ın Gazze Şehri'ndeki evinde... (AFP)

Yine 2014 savaşı sırasında Ebu Ubeyde, medyada akıbetiyle ilgili birçok spekülasyonun ardından El Kassam Tugayları'nın genel komutanı Muhammed el Daif'in İsrail suikast girişiminden sağ kurtulduğunu duyurdu.

Zaman zaman savaş zamanı dışında da açıklamalarda bulundu; örneğin 2022'de İsrail hapishanesinden kaçan altı Filistinli mahkumun yeniden tutuklanması hakkında yorum yaptı.

Hamas'ın gelecekte İsrail ile yapılacak bir esir değişimi anlaşması sırasında altı tutukluyu da serbest bırakacağını şu sözlerle duyurdu:

“El Kassam Tugayları açıkça şunu söylüyor: 'Özgürlük tüneli' kahramanları bu sefer kendilerini yeraltından kurtarırlarsa, onlara ve özgür tutsaklarımıza, Allah'ın izniyle yakın zamanda yer üstünden de kurtarılacaklarının sözünü veriyoruz.”

7 Ekim’den sonra Ebu Ubeyde

Ebu Ubeyde'nin en önemli konuşmalarından bazıları Hamas'ın 7 Ekim operasyonu ve ardından İsrail'in Gazze'ye saldırılarından sonra geldi.

Savaşın başlamasından iki gün sonra yaptığı bir konuşmada, İsrail'in masum sivillerin yaşadığı bir konut binasını bombalaması durumunda bir İsrailli esirin idam edileceği uyarısında bulundu. Bu tehdit asla yerine getirilmedi.

Günler sonra yaptığı başka bir konuşmada, 7 Ekim saldırısının planlanmasının, o yılın Mayıs ayındaki 11 gün süren çatışmaların ardından 2021'de başladığını söyledi.

Operasyonun yürütülmesinde grubun yaklaşık 4.500 üyesinin yer aldığını, bunların 3.000'inin sahada görev yaptığını söyledi.
Ebu Ubeyde, "El Aksa Tufanı Operasyonu" olarak adlandırılan operasyonun hedeflerini de detaylandırdı. Ana hedefin İsrail ordusunun Güney Komutanlığı'na bağlı "Gazze Tümeni"ni yok etmek olduğunu söyledi.

Ebu Ubeyde'ye göre diğer hedefler arasında Gazze'yi çevreleyen 22 kibbutz'un (Yahudi işgalci çiftliği) içi de dahil olmak üzere tümene bağlı askeri mevziler ve ötesindekiler yer alıyordu.

Konuşmasında "Stratejik aldatma, askeri planlama ve operasyonun göz kamaştırıcı icrası düşmanı şok etti. Düşman ciddi bir stratejik başarısızlığa uğradığını biliyor... Bu ses getiren ve benzeri görülmemiş başarısızlığın ardından şimdi masum sivillere karşı en korkunç suçları işliyorlar." dedi.

"Allah korusun" sloganı

Ebu Ubeyde'nin en ünlü konuşmalarından biri 28 Ekim'de Arap liderlerini Gazze'ye insani yardım getirememeleri nedeniyle eleştirdiğinde gerçekleşti.

"Filistinlilerin Arap yöneticilerden Gazze'ye askeri müdahalede bulunmalarını istemelerinden Allah korusun, ancak onların yardım malzemelerini bile getirememeleri Hamas'ı şaşırttı."

Konuşmadaki “Allah esirgesin” ifadesi daha sonra Arapların kendi devletlerinin İsrail saldırılarına müdahale etme isteksizliğine gönderme yapmak için yaygın olarak kullandıkları bir slogan haline geldi.

Ebu Ubeyde neden yüzünü kırmızı kefiye ile örtüyor?

Ebu Ubeyde, tüm görünümlerinde daima yüzü kapalı bir askeri üniforma giyiyor ve bu ona Arapça konuşulan dünyada "maskeli kişi" unvanını kazandırıyor.

Öne çıktığı günden bu yana, yüz maskesi her zaman kırmızı renkli ve Filistinliler arasında "kefiye" olarak bilinen geleneksel Arap başlığı olmuştur.

Ebu Ubeyde, 23 Aralık 2009'da bir röportaj için Gazze'de (Reuters/Ismail Zaydah)

Kırmızı kefiye, 1993 yılında İsrail güçleri tarafından öldürülen grubun ilk komutanları Yaser El-Nemruti ve İmad Akel de dahil olmak üzere Hamas üyeleri tarafından uzun süredir yüz maskesi olarak kullanılıyor.

Mevcut genel komutan Muhammed Daif, 2005 yılında yayınlanmış, bilinen son görüntüsünde de yüzünü kırmızı kefiye ile kapatmıştı.

Arap dünyası Ebu Ubeyde hakkınad ne düşünüyor?

Filistin direnişinin sembolü olarak görülen Ebu Ubeyde, Hamas'ın geniş destek aldığı Arapça konuşulan dünyada milli kahraman gibi bir statü kazandı. Hararetli ve etkili konuşmaları, kendine güvenen ses tonu ve gizli kimliği onun karizmasını artırdı.

Sözleri sıklıkla Hamas'ın İsrail hedeflerine yönelik saldırılarına ilişkin video kanıtlarıyla destekleniyor ve bu da onun güvenilirliğini ve kamuoyunun açıklamalarına olan güvenini artırıyor.

Bölgenin her yerinde konuşmaları büyük bir merakla bekleniyor. Düğünler, misafirler dinleyebilsin diye yarıda kesiliyor. çocuklar ise genellikle ekranların başına yapışık kalıyor.

Hatta Filistin ile İran arasında oynanan bir futbol maçında Ebu Ubeyde'nin yaptığı konuşma, Katar'ın eski lideri Şeyh Hamad bin Halife Al Tani'nin bile dikkatini çekti.

Bir de “Ey Ebu Ubeyde, güçlü irade, sözleri kurşun” gibi sözler içeren adına şarkılar var.

İsrail Ebu Ubeyde'ye nasıl bakıyor?

Ebu Ubeyde'nin konuşmaları ve açıklamaları İsrail kamuoyu tarafından düzenli olarak izleniyor ve kimliği spekülasyon konusu oluyor.

İsrail haber sitesi Ynet, 2014'teki Gazze savaşı sırasında "Hudhayfa Samir Abdallah al-Kahlut" adını ve Ebu Ubeyde'ye ait olduğu iddia edilen bir fotoğrafı yayınladı. Hamas ise bu iddiayı yalanladı.

Ynet, kimliğini ifşa etme girişiminin, Hamas'ın en etkili isimlerinden biri olarak "etrafındaki aurayı ortadan kaldırma" arzusunu gösterdiğini söyledi.

Aynı fotoğraf ve isim, İsrail ordusunun Arapça konuşan sözcüsü Avichay Adraee tarafından Ekim 2023'te tekrar yayınlandı.

Adraee, X'teki bir paylaşımında, "Örtbas etmeyi bırakmanın zamanı geldi. Maske ve kefiye, sizin ve yapınızın, aldığınız darbelerden ve geride kalanların yüzleşeceği kaderden saklanmanıza yardımcı olmayacak. ”

Adraee, ilk olarak 2014'te yayınlanan fotoğrafın aynısını gösteren, montaj gibi görünen bir video ekledi.

Ynet'in haberine göre Ebu Ubeyde'nin Cibaliye'deki evi 2008, 2012 ve 2014 yıllarında üç kez bombalandı. Haberde ayrıca onun 2013 yılında Gazze İslam Üniversitesi'nden dini çalışmalar alanında yüksek lisans derecesi aldığı ve doktora için hazırlandığı belirtildi.

Middle East Eye, İsrail medyasında Ebu Ubeyde hakkında yayınlanan hiçbir ayrıntıyı doğrulayamadı.

ABD neden Ebu Ubeyde'ye yaptırım uyguladı?

ABD, Nisan 2024'te Ebu Ubeyde'ye yaptırım uygulayarak onu Hamas'ın "enformasyon savaşı şefi" olarak adlandırdı.

Hazine Bakanlığı, onun "El Kassam Tugayları'nın siber savaş departmanına" liderlik ettiğini belirtti ve onun "İran kurumlarıyla işbirliği içinde El Kassam Tugayları'nın resmi web sitesini korumak için İran'da sunucular ve alan adları tedarik etme" işinde yer aldığını ekledi.

Hamas, ABD'nin yaptırımları ve Ebu Ubeyde'nin iddia edilen faaliyetlerine ilişkin iddialar hakkında yorum yapmadı.(Middle East Eye)