ABD, Afrika’da yeni komutanlık kuruyor
ABD’nin, Afrika’da “AFRICOM” adlı yeni bir komutanlık kurduğu öğrenildi. ABD, göreve bu hafta başında başlayan komutanlığın “kıtada yeni bir üs anlamına gelmediğini” iddia etse de, bazı Afrika ülkeleri ABD’nin yeni komutanlığından rahatsız.
ABD’nin, Afrika’da “AFRICOM” adlı yeni bir komutanlık kurduğu öğrenildi. ABD, göreve bu hafta başında başlayan komutanlığın “kıtada yeni bir üs anlamına gelmediğini” iddia etse de, bazı Afrika ülkeleri ABD’nin yeni komutanlığından rahatsız.
Uzmanlar da, Afrika’da komutanlık kararının arkasında “sert bir strateji”nin yattığını ifade ediyor. ABD’nin, AFRICOM ile Afrika’daki egemenlik alanını genişletmeyi hedeflediği yorumlar arasında.
Merkezi geçici olarak Almanya’da bulunan komutanlığın kısa vadede Afrika’ya taşınacağı söyleniyor. Komutanlığın topraklarında kurulmasına gönüllü olan ülkeler arasında ise Liberya’nın ismi öne çıkıyor.
Operasyonların yeni biçimi
ABD’li yetkililer, AFRICOM’un “iyi yönetim, hukukun üstünlüğü ve ekonomik fırsatlar aracılığıyla Afrika’nın kendi istikrarını ve güvenliğini sağlamasına yardım” için tasarlandığını ileri sürdü. Aynı yetkililer, AFRICOM personelinin tek bir bölgede toplanmayacağını, çeşitli Afrika ülkelerine dağıtılacağını ifade ederken, bazı Afrika ülkeleri ve yerli halk ise komutanlığı, “Irak ve Afganistan örneğinden hareketle artan ABD müdahaleciliğinin ve olası askeri operasyonların yeni bir biçimi” olarak değerlendirdi. Zambiya Devlet Başkanı ve Güney Afrika Kalkınma Topluluğu’nun (SADC) Başkanı Levy Mwanawasa “Ne Zambiya’da, ne de Güney Afrika’da askeri üs olmayacak” ifadeleriyle tepkisini gösterdi. Nijerya’dan yapılan açıklamada ise “Amerikan komutanlığının hoş karşılanmayacağı” ifade edildi.
İki temel gündem
Uzmanlar ise ABD’nin Afrika’ya yeni komutanlık kurmasının ardında, “sert bir stratejik motivasyon”un yer aldığını ifade etti. İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün (HRW) Afrika Direktörü Peter Takirambudde, “İki temel gündem maddeleri var. İlki, başta petrol olmak üzere enerji koridorlarının kontrolü, ikincisi ise teröre karşı savaş” diye konuştu. Takirambudde, bu iki gündemin insan hakları ihlallerini artıran bir işlevi olacağını da vurguladı.
Afrika, ABD’nin enerji ithal ettiği önemli merkezlerinden biri konumunda. ABD, petrol ithalatının dörtte birini Nijerya ve Angola gibi üreticilerden gerçekleştiriyor. ABD’li yetkililer, Afrika Boynuzu olarak bilinen ve Doğu Afrika bölgesindeki çölleri, dağlık arazileri ve Sahel Çölü’nü ABD’nin “terörizme karşı savaş”ının yeni sınırları olarak tanımlıyor. Afrika Boynuzu’nda yer alan Somali’de İslamcıların yükselişinden endişe eden ABD, bölgedeki müttefiki Etiyopya’ya destek vererek Somali’yi işgal ettirmiş ve İslamcı güçleri devirmişti. Gözlemciler, Afrika’ya yerleşmek isteyen ABD’nin birinci derecede hedefinin Çin olduğunu da öne sürüyor. ABD, Çin’in, Afrika’da artan nüfuzundan rahatsız.
Evrensel