oe Biden'ın Amerika Birleşik Devletleri'nin (ABD) yeni başkanı seçilmesi sonrası Donald Trump döneminde alışılmışın dışında ilerleyen Amerikan dış siyasetini nasıl değiştireceği merak konusu.
Orta Doğu ülkeleri arasında Trump dönemi ABD ile en iyi ilişkilere sahip ülkelerin başında hiç kuşkusuz Suudi Arabistan geliyor.
Diğer Arap ülkeleri Biden'ın başkanlığını kutlamak için adeta yarışırken, Suudi Arabistan lideri Prens Muhammed bin Salman yeniden seçilen Tanzanya Cumhurbaşkanı'nı dahi tebrik ederken, ABD'nin yeni başkanına karşı ilk tebrik mesajını saatler sonra paylaştı.
Trump'a yakın bir isim olan Prens Salman, İstanbul'daki Suudi Arabistan Konsolosluğu'nda öldürülen Washington Post yazarı Cemal Kaşıkçı ve Riyad hükümetinin Yemen Savaşı'na etkisi gibi konular sebebiyle dünya kamuoyunda köşeye sıkıştı. Ülkedeki kadın aktivistlerin hapse atılması Prens Salman'ın bu durumuna tuz biber ekti.
Ancak Trump-Salman arasındaki kişisel bağlar sebebiyle iki ülke arası ilişkiler normal şekliyle devam etti. ABD, Suudi Arabistan petrollerinin büyük bir ithalatçısı, aynı zamanda da bu ülkeye yüklü miktarda silah satıyor.
İki ülke arası ilişkiler rayında devam etse de bu durumun Biden'ın seçim öncesi verdiği vaatler sebebiyle her an değişebilir.
Biden'dan seçim öncesi ABD- Suudi Arabistan ilişkilerine şeffaflık sözü
Joe Biden, 3 Kasım öncesinde seçmenlerine söylediği sözlerle Suudi Arabistan ile Washington arasında ilişkileri yeniden gözden geçireceği, Gazeteci Kaçıkçı cinayetinde daha fazla şeffaflık getireceği ve ABD'nin Yemen savaşına dolaylı yoldan desteğini çekeceği sinyallerini vermişti.
Suudi Arabistanlı bir Twitter kullanıcısı "Covid-19'dan daha kötü bir şey varsa, o da Biden 20"dir diyerek aslında Suudi halkının yeni ABD Başkanı'na bakış açısını özetlemiş oldu.
Suudi Arabistan merkezli Okaz Gazetesi ise artık krallıkla Washington arasındaki ilişkilerin belirsizliğe doğru kaydığını ifade ederek ilgili yazısını, "Tüm bölge bekleme. Biden'ın zaferi bakalım ne getirecek" sözleriyle tamamladı.
İngiliz düşünce kuruluşu Chatham House'dan Neil Quilliam, Biden'ın ABD-Suudi Arabistan ilişkilerinde olumsuz sinyal verme konusunda hızlı davranacağını belirtirken, "Suudi Arabistan yönetimi, Biden hükümeti ve kendilerine başından beri sert tavır takınan ABD Kongresi'nin iki ülke arası ilişkileri kapsamlı bir şekilde yeniden gözden geçireceğini düşünüyor. Bu ilişkilerde Yemen ihtilafını bitirecek askeri mühimmat satışı gibi konular en başta yer alacak." ifadelerini kullandı.
Trump'ın sert İran politikasının en büyük destekçisi Riyad hükümeti oldu
Riyad hükümeti Trump'ın Orta Doğu'da İran'a uyguladığı sert yaptırımların en büyük destekçisi konumundaydı. Biden daha önceden bazı ülkeler ve İran arasında 2015 yılında imzalanan nükleer antlaşmaya geri döneceğini açıklamıştı. Biden, Obama döneminde bu anlaşmanın müzakerelerine bizzat kendi katılmıştı.
Bazı Suudi kaynaklar ise, bir kurumlar ülkesi olan ABD ile Suudi Arabistan arasında birçok kurumsal bağ olduğunu ve bu güçlü bağların herhangi bir ABD Başkanı ile anlaşmak için yeterli olduğunu düşünüyor: "Suudi-ABD ilişkileri derin, sürdürülebilir ve stratejik öneme sahip. Bir başkanın başa gelmesiyle değişmeye meyilli değildir."
Prens Muhammed, Cemal Kaşıkçı suikasti emrini verdiğini önceden inkar etse de aradan bir sene geçtikten sonra kendi bilgisi dahilinde olduğunu itiraf etmişti. Suudi Arabistan mahkemeleri söz konusu cinayete karışan 8 kişiye, 7 ila 20 yıl hapis cezası vermişti.
(Kerem Congar, EuroNews Türkçe)