ABD'den Yeni 1 Mart Tezkeresi Yorumu

ABD'de Irak savaşının mimarlarından sayılan, işgal döneminde Pentagon'un üç numaralı ismi eski savunma bakan yardımcısı Doughlas Feith, döneme ilişkin kaleme aldığı 'Savaş ve Karar' adlı kitabında, 1 Mart tezkeresinin TBMM'den geçmemesi konusunda sorumluluğu önemli ölçüde, zamanın dışişleri bakanı Colin Powell'ın Türkiye'yi ziyaret etmemesine yükledi.

Feith, yeni piyasaya çıkan kitabının 1 Mart tezkeresine ilişkin bölümünde ABD yetkililerinin, 2002 yazından itibaren Türkiye'nin savaşa desteğini kazanmak için çaba gösterdiğini, Washington yönetiminin, Türkiye için yüklü bir yardım paketi hazırladığını ve Ankara'ya Irak'ın geleceği konusunda önemli söz sahibi olacağı sözünü verdiğini anlattı.

Buna karşın tezkerenin 1 Mart'taki oylamada az farkla reddedildiğini hatırlatan Feith, o dönemde yeni hükümetin sadece dört aydır iktidarda bulunduğunu yazdı.

Türk liderlerinin de tezkerenin geçmemesine kendileri kadar şaşırdıklarını dile getirdiğini anlatan Feith, bu sonucun ABD yönetiminde utanca yol açtığını ve Başkan George Bush yönetiminin gerekli diplomatik çabayı gösterip göstermediği sorusunu ortaya attığını belirtti.

Feith, 'Temel bir soru, neden Powell'ın kendisinin daha fazla kişisel çaba göstermediğiydi. Powell, bazı telefon konuşmaları yapmıştı, ancak zahmet edip Türkiye'yi ziyaret etmemişti. Geniş bir parlamenter grubunun desteğinin kazanılmasına ilişkin sorun göz önüne alındığında, Powell'ın prestiji ve karizması, farklı bir sonuç sağlayabilirdi' ifadesini kullandı.

Douglas Feith, bu 'diplomatik fiyasko' yüzünden ABD kuvvetlerinin işgal sırasında Türk topraklarını kullanamadığını hatırlatarak, bunun Irak savaşında ve sonrasında operasyonel anlamda olumsuz etkilere yol açtığını savundu.

Irak savaşının hazırlanışında dönemin savunma bakanı Donald Rumsfeld ve o zamanki yardımcısı Paul Wolfowitz ile birlikte en büyük rolü oynayan Feith, 2005'de görevinden istifa etmişti.