ABD Başkanı George Bush'a darbe olarak nitelendirilebilecek raporda Irak Savaşı için kamuoyunun desteğini kazanmak amacıyla Bush'un ve yardımcılarının, bazı istihbarat bilgilerini abarttığı belirtiliyor. Raporda ayrıca Saddam Hüseyin'in silah programları ve El Kaide ile olan bağlantıları hakkında istihbarat kurumları arasında yaşanan anlaşmazlıkların görmezden gelindiği dile getiriliyor. Rapora göre Bush ve yardımcıları, savaşı haklı çıkarmak için "yanlış olduklarını veya tam doğru olmadıklarını bile bile " kamoyuna bu bilgileri aktarmış.
Dün açıklanan rapor, 8'i Demokrat 2'si Cumhuriyetçi üyeden oluşan 10 kişilik Senato İstihbarat Seçim Komitesi tarafından istihbarat üzerine yapılan 5 yıllık çalışmaları içeriyor. Raporda Irak Savaşı'na yol açan istihbaratların kullanımı, suistimal edilmesi ve yanlış değerlendirilmeleri yer alıyor.
Bush yönetimini Irak'ın bir tehdit olduğu yönündeki iddialarının yanlış olduğu artık yeni bir bulgu olmasa da Bush ve diğer yetkililer tarafından yapılan açıklamaların detaylıca değerlendirildiği raporda, yetkililerin Irak konusunda istihbarat tarafından doğrulanmış bir Irak yerine daha korkunç bir Irak portresi çizdikleri belirtiliyor.
170 sayfalık raporda Bush, Yardımcısı Dick Cheney ve diğer üst düzey isimler, 11 Eylül'ün ardından defalarca Irak'ın konumunu abartan açıklamalar yapmakla suçlanıyor.
Raporla birlikte bir açıklama yapan Komite'nin Başkanı Senatör John D. Rockfeller, "Başkan ve danışmanları, saldırıların ardından (11 Eylül) El Kaide ile yürütülen savaşı Saddam Hüseyin'i devirmek için bir kanıt olarak sunarak insafsız bir kampanya yürütmüşler" dedi.
Beyaz Saray sözcüsü Dan Perino ise raporun açıklanmasının ardından kararı "seçici görüş" olarak gördüklerini belirtti. Perino, Başkan Bush'un yaptığı açıklamaların Kongre'ye sunulan aynı yanlış raporları ve yabancı gizli servislerin istihbaratlarını temel aldığını savundu.
RAPORUN İÇERİĞİNDE NELER VAR
Bush ve yönetiminin Irak öncesi açıklamalarının incelendiği raporda en öne çıkan konu Irak'ın nükleer, biyolojik ve kitle imha silahları konusunda yapılan açıklamalar. Bush, Cheney ve diğer üst düzey yetkililerin bu konuda yaptıkları açıklamalar ve kamuoyuna verdikleri bilgiler, dönemin istihbarat kurumları tarafından "genellikle doğrulanmış." Ancak bu açıklamalar, istihbarat kurumların bilgiler konusunda yaşadıkları anlaşmazlıklar ve belirsizlikleri yansıtmıyor.
Komite Başkanı Senatör John D. Rockfeller ayrıca Bush ve diğer yetkililerin, Irak ve El Kaide'yi birbirine bağlantılı olduğu yönündeki açıklamalarıyla Saddam'ın teröristlere destek verdiği ihtimalinin güçlendirdiğini belirtti. Rockfeller, "Amerikan halkına bu ikisi (Irak ve El Kaide) operasyonel bir işbirliği yapıyormuş ve ikisi ortak, tek ve ayrılamaz bir tehditmiş gibi sunmak tamamen bir yanlış yönlendirmeydi ve ulusun yanlış varsayımlar üzerine savaş girmesine sebep oldu" dedi.
Raporda önce çıkan başka bir detay ise savaşa girmek için hazırlanıldığı sırada sunulan istihbarat raporları hakkında. Örneğin dönemin Savunma Bakanı Donald Rumsfeld, Eylül 2002'de Senato Silahlı Hizmetler Komitesi'ne "Irak sorununun sadece hava saldırılarıyla çözülemeyeceğini, çünkü Irak'ın kimyasal ve biyolojik silahlarının çok derine gömüldüklerini bu yüzden de bombaların onları etkilemeyeceğini" söylemiş.
SAVAŞ HAKKINDAKİ GERÇEK
Amerika'da yayınlanan New York Times gazetesi, bugünkü editoryal yazısını da bu konuya ayırmdı. Yazıda "Dünyanın Saddam Hüseyin'in nükleer ve biyolojik silahları terk ettiğini öğrenmesi, ABD'nin Irak'ı işgalinin ardından birkaç ay aldı. Saddam, El Kaide teröristlerini yetiştirmiyordu. Saddam'ın oluşturduğu tek tehdit, kendi vatandaşlarına yönelikti" deniliyor.
Ancak Bush yönetiminin bu işgali haklı göstermek için nasıl bir istihbarat aldatmacası yaptığı ve istihbaratları değiştirdiğinin ortaya çıkmasının 5 yıl sürdüğü kaydediliyor. Raporda Senato Komitesi'nin bu raporla Amerikan halkına güzel cevaplar verdiği ifade ediliyor.
Raporun, Bush'un Irak hakkında ortaya attığı önemli iddiaların aslında istihbarat raporlarıyla uyuşmadığını gösterdiğini kaydeden NY Times, Bush, Cheney ve diğer yetkililerin önemli bir istihbarat hatası yaptıklarının da açıkça görüldüğünü belirtiyor. Bush ve ekibinin, kendilerine sunulan istihbaratları olduğundan daha gerçek, daha tehlikeli ve daha yeniymiş gibi sundukları aktarılıyor.
NY TİMES: "EN ACI TARAFI, BUSH'UN VE YARDIMCILARIN AKTARDIKLARI BİLGİLERİN YANLIŞ OLDUĞUNU BİLMELERİ"
NY Times, Bush'un ve yardımcısının "halka savaşı satmak için" ortaya attığı en korkutucu iddialardan olan Irak'ın nükleer silah ürettiği konusunda ise hiçbir istihbarat bilgisi bulunmadığının altı çiziliyor.
NY Times, bütün bunların ötesinde raporun açıkça gösterdiği acı gerçeğin ise Bush, Cheney ve Rumsfeld'in savaşı ikna için kamuoyuna tam ve doğru bilgi aktarmadıklarını bilmeleri olduğunu vurguluyor.
Cheney, 26 Ağustos 2002'de Irak için "Yıllar önce başlattıkları nükleer programa devam ediyorlar" demişti. Bush, 7 Ekim 2002'de Irak'ın "nükleer silah ürettiğini ve delillerin de bunu gösterdiğini" söylemişti. Daha sonra ise her ikisi de Irak'ın, Afrika'dan uranyum satın almaya çalıştığını öne sürmüşler, Bush, "Irak'ın nükleer silah üretmeye daha önce olmadığı kadar çok yaklaştığını" ifade etmişti.