Batı Basının'da ABD-İran Görüşmesi

Times, "Büyük Şeytan, Şer Ekseni ile masaya oturdu" diyor. Amerikan Başkanı Bush, 11 Eylül saldırılarından sonra İran, Irak ve Kuzey Kore'yi şer ekseni olarak tanımlamıştı.

"Büyük Şeytan" da İran'da Amerika Birleşik devletleri için kullanılan bir tanımlama. Times, "Çatallı diller" başlığını taşıyan başyazısında şöyle diyor:

'İran'ın amacı ABD'nin başarısız olmasını sağlamak'

"27 yıl aradan sonra iki ülke arasında bu tür bir temas kurulmuş olması çok önemli. Ancak yine de bu görüşmeyi iki ülke ilişkilerinde bir yumuşama sürecinin başlangıcı olarak görmek için erken.

"Bundan sonraki görüşmelerin bir amaca hizmet edebilmesi ancak İran'ın Irak'taki tavrını değiştirmesiyle mümkün olur. Görüşmede İran, Irak için üçlü bir güvenlik mekanizması kurulmasını önerdi.

"Böyle bir mekanizmanın yaratılması, İran'ın Irak'ı bir kukla devlete dönüştürmek istediğini düşünen Sünnilerin kaygılarını daha da artıracak. İran'ın tüm amacı, Amerika'yı Irak'ta küçük düşürmek ve başarısız olmasını sağlamak."

Guardian da başyazısında görüşmeler için şu yorumu yapıyor:

"Görüşmede, Washington, Irak'ta şiddeti durdurmak için İran'dan daha fazla işbirliği istedi. Tahran ise Bağdat'ta Şii iktidarı için daha fazla güvence istedi. İran ayrıca muhalif Halkın Mücahitleri Örgütü'nün Irak'taki üslerinden çıkarılmasını ve Amerikalıların Musul'da tutukladıkları beş İranlı diplomatın serbest bırakılmasını talep etti.

"Dört saat sonra görüşmeler koptu. Amerikan Büyükelçisi İran'ın Irak'ta kendilerine karşı savaşan gruplardan desteğini çekmesi gerektiğini söyledi.

"ABD, İran'ın üçlü güvenlik mekanizması önerisine şüpheyle bakıyor. Zira bu, Irak'ın diğer komşuları arasında İran"ın farklı bir konuma gelmesi hatta Irak'ta Amerika kadar söz sahibi olması anlamına gelebilir.

"Yine de bu tür görüşmeler reddedilmemeli. Tahran'la Amerika Birleşik Devletleri ilişkilerini düzeltmeye başlasa bile İran, Irak'taki istikrarsızlığa yol açan faktörlerden yalnızca biri. İran'ı denklemden çıkarsanız bile Irak'ta direniş devam edecek."

'ABD 50 bin asker çekecek'

Times, Bush'un önümüzdeki yıl Irak'ta ciddi oranda kuvvet indirimine gitme planları yaptığını belirtiyor:

"Bush'un Bağdat'ta bu yıl başlattığı güvenlik operasyonunun sonucu ne olursa olsun, Irak'tan önümüzdeki yılın başlarında 50 bin asker çekme seçeneğini değerlendirdiği belirtiliyor.

"Bu konudaki kararda Irak'taki Amerikan birliklerinin komutanı David Patreaus'un Eylül ayında Kongre'ye sunacağı rapor belirleyici olacak."