Bir Ebu Gureyb zulmü de İngilizlerden

Amerikan askerlerinin Ebu Gıreyb cezaevindeki işkence fotoğraflarının yayınlanması bütün dünyanın tepkisine neden olmuştu. İngiliz güçlerinin de 2003 yılında tutukladıkları Iraklılara yaptığı işkenceleri gösteren fotoğraflar ülke basınına yansıdı.

Daily Mail gazetesinde dün yayınlanan bir fotoğrafta, bir İngiliz askerinin yüzünün büyük bölümü bantlanmış Iraklı esirin saçlarından tutarak poz verdiği görülüyor. Söz konusu fotoğraf, Irak'taki eski İngiliz kuvvetlerinin o dönemdeki yerel komutanlarından Albay Jorge Mendonca'nın 'Iraklı esirlere kötü muamele' ile suçlandığı davada mahkemeye delil olarak sunuldu. Birliğindeki esirlere kötü muamele yapıldığından haberi olmadığını savunan Albay, bir Iraklıya yumruk atarak küfür ettiği iddiasını da reddetti.

İngilizlerin Ebu Gıreyb skandalını ortaya çıkaran soruşturma, 2003 yılında Basra'da Iraklı otel çalışanı Baha Musa'nın gözaltına alınıp İngiliz üssüne götürüldükten sonra ölmesi olayını aydınlığa kavuşturmayı amaçlıyor. Bu olay nedeniyle hakkında dava açılan Albay Mendonca, "kurallara bağlı olduğunu bilen askerlerinin kendisine bilgi vermemiş olabileceği" savunmasını yaptı.

Avukatlar, Baha Musa'nın 36 saatlik gözaltı süresi boyunca 93 yerinden yara aldığını belirtiyor. İngiliz Savunma Bakanlığı, Musa'nın da aralarında olduğu 10 Iraklıya kötü muamele nedeniyle özür dilemiş ve bu nedenle 3 milyon dolar tazminat ödemişti.

İşkence iddialarının odağındaki 1QLR adlı birlikteki askerlere göre, o dönemde şiddet, birliğin kültürünün parçasıydı. Esirlerin dövüldüğünü de herkes biliyordu. Askerlerin, konuşmaya çalışmaları ya da emirlere uymamaları halinde esirlere vurulması emri aldıkları belirtiliyor. Kaba dayağın yaygın olduğu İngiliz üssüyle ilgili iddialardan biri de esirlerden 'çığlık orkestrası' kurulduğu. İngiliz askerlerinin, vurdukları esirlerin belli bir sıra içerisinde acı içinde bağırmalarını sağlayarak 'orkestra' kurdukları iddia ediliyor.

Albay Mendonca, birliğinde işkence yapıldığı yönünde daha önce yöneltilen iddialardan 2007 yılında aklanmıştı. Mendonca, daha sonra ordudan ayrılmıştı. ZAMAN