Bush'un Kuzey Irak petrolleri oyunu

Senato İzleme komitesinin dün açıkladığı belgelere göre Bush yönetiminin, geçen yaz Hunt Oil'in bölgesel Kürt hükümetiyle yaptığı petrol anlaşmasını görmezden geldiği ortaya çıktı. Her fırsatta Irak petrolleri anlaşmalarının merkezi hükümete bağlı olarak yapılması gerektiğini söyleyen hükümetin bu tavrı, Washingtonpost'un bugünkü haberine göre skandal olarak yorumlandı.

Geçtiğimiz sonbaharda anlaşma ortaya çıktığında, Dışişleri Bakanlığı Hunt'ı Oil'i bölgesel Kürt hükümetiyle anlaşmadan caydırmaya çalıştığını fakat firmanın "tavsiyemize rağmen" kendi başına hareket ettiğini açıklamıştı. Başkan Bush'da anlaşmadan haberdar olmadığını söylemişti.

Danışmana özel kıyak

Komite Başkanı Henry A. Waxman'ın dün açıkladığı belge ve epostalar, Dışişleri ve Ticaret Bakanlığı yetkililerinin Hunt Oil'in görüşmelerinden 4 ay öncesinden haberdar olduğunu fakat ses çıkarmadığını ortaya koydu. Ticaret Bakanlığı'nın firmaya "Kürdistan'a verimli bir ziyaret" yapmasını tavsiye ettiğini ve "herhangi bir ihtiyaçları olduğunda" bağlantıya geçmelerini söylediği bir not dahi bulundu.

Bu durum Bush yönetiminin Irak petrol kanunu ile ilgili orta yerlerde söylediklerinin tam tersi. Amerikan yönetimi kendilerinin hazırladığı fakat hala uygulamaya geçmeyen ve Irak petrollerinin yönetimini merkeze bağlayan kanunu her fırsatta ilk öncelik olduğunu dile getiriyordu.

Hunt Oil anlaşması bölgesel Kürt yetkilileri tarafından büyük bir zafer olarak görüldü zira firmanın CEO'su Ray L. Hunt, önemli bir Bush destekçisi olması yanında Başkan'ın Yabancı İstihbarat Danışma Kurulu'nda da yer alıyor. Hunt anlaşmasının tamamlanmasının ardından bir düzine daha firma bölgesel Kürt yönetimiyle petrol anlaşması yapmıştı.

Dışişleri Bakanlığı hala, bölgesel hükümetle yapılan her anlaşmaya karşı olduğunu her fırsatta belirtiyor. Bakanlık Sözcüsü Casey, dün yaptığı açıklamada, "ABD Hükümeti'nin Kürt Bölgesel Yönetimi ve firmanın yaptığı anlaşmaya itirazlarımızla ilgili duruşumuzu koruyoruz" demişti.

Anlaşmayı desteklemişler

Komite Başkanı Waxman, ortaya çıkardıkları dokümanlar Casey ve diğer hükümet yetkililerin söylediklerinden "daha farklı bir hikaye anlatıyor". Hunt Oil'in Erbil'de Kürt yetkililerle ilk görüştüğü 12 Haziran 2007'ye kadar eskiye giden belgelere göre, firma Haziran 15'te hükümete Kürtlerle anlaşmayla ilgili bir politika olup olmadığını sorduğu soruya aldığı cevap "ABD'nin bir politikası yok, karşı da çıkmaz" oldu.

Hatta 5 Eylül'de bölgedeki Dışişleri Bakanlığı yetkilisinin anlaşmanın imzalanmak üzere olduğu ve anlaşmanın merkezi kanunla ilgili bir sorun olup olmayacağı ile ilgili merkeze ilettiği nota, Lard Treiber (Dışişleri Bakanlığı Irak'tan sorumlu ekonomik koordinatörü) "İyi haberler için teşekkürler. Amerikan firmasının Kürt Bölgesel Hükümeti'yle yaptığı anlaşma burada büyük haber. Bizi bilgilendirmeye devam edin" yanıtını verdi. Anlaşma Bush 20 Eylül'de sorulmuş, ABD Başkanı da "anlaşma hakkında hiçbir şey bilmiyorum" demişti.

tımeturk