Demirtaş: Hükümet ile Uzlaşmıştık

Hükümet ile Cumhurbaşkanı arasında tartışmaya neden olan İzleme Heyeti, çözüm sürecinde en önemli kavşaklardan birine geçişi sağlayacaktı. Heyetin oluşturulup adaya gitmesiyle birlikte, HDP’nin sürecin en önemli aşaması olarak nitelediği müzakerelere geçilecekti. Bu adımla birlikte PKK kongre toplayacak, silah bırakma kararı alacaktı. Ancak Cumhurbaşkanı’nın “olumlu bulmuyorum” sözlerinin ardından bir belirsizlik sürecine girildi.

Al Jazeera’nin sorularını yanıtlayan HDP Eş Başkanı Selahattin Demirtaş, “İzleme Kurulu, müzakerelerin başlaması ve kongre toplanması konusunda HDP-Kandil-İmralı ile Devlet arasında bir mutabakat vardı ama şimdi muğlak bir durum var.” diye konuştu. Gelinen noktanın süreç açısından tespitinin yapılması için ise Demirtaş’a göre HDP heyetinin İmralı’ya gitmesi gerekiyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “İstihbarat kurumları bunun yönetenleridir” vurgusunun aksine sadece istihbaratın Öcalan ile görüşmesi yöntemiyle sürecin ilerlemeyeceğini söyleyen HDP Eş Başkanı, “İzleme Heyeti bizim değil ama sürecin olmazsa olmazı” dedi.

İzleme Heyeti tartışmasıyla birlikte sizin açınızdan şu an tam olarak ne yaşanıyor süreçte?

İşin doğrusu sayın Cumhurbaşkanı’nın son açıklamalarına kadar İzleme Kurulu, müzakerelerin başlaması ve kongre toplanması konusunda bir tereddüt yoktu.

Bu tarihe kadar kongrenin toplanması için bir tarih konuşulmuş muydu?

Hayır bir öngörü vardı, ‘bahar ayları diye’. Bu konuşuluyordu fakat kesin olarak belirlenmiş bir gün söz konusu değildi. Şimdi Sayın Cumhurbaşkanı’nın açıklamaları ile birlikte İzleme Kurulu, müzakerelerin başlaması ve kongre muğlak bir hale geldi. Çünkü bunlar tamamen uzlaşılmış konulardı. Sayın Cumhurbaşkanı uzlaşmanın sağlandığı, kararların alındığı konularda yeniden tartışma başlatmış oldu. Ama Hükümet İzleme Kurulu konusunda aldıkları kararın arkasında olduklarını deklare ediyor.

Bülent Arınç da söyledi bunu ama bir yandan da olumlu bakmadığını söyleyen Cumhurbaşkanı’nın görüş ve önerileri doğrultusunda hareket edeceklerini de belirtti.

Muhtemelen uzlaşmaya çalışacaklar. Bülent Arınç, “İzleme Kurulu gereklidir, olumlu görüyoruz. Faydalı görüyoruz” dedi bunun için. Hükümet alınan kararlara, mutabakata sadık kalır, adaya gönderir ve müzakereler başlarsa önceki mutabakatlar ne idiyse, yani “tartışma olacak 10 madde üzerinde, sonra da kongre toplanma çağrısı ve kongre olacak vs”, o zaman bütün bu süreç kaldığı yerden devam eder. Ama etmezse ne olur, bunu ben kestiremiyorum. Yeniden adada karşılıklı tartışmalar yapılması lazım. Sonuçta ne çıkar, tartışma yapılmadan ben bir şey diyemem. Çok zor.

İzleme heyeti bir ön şart gibi görünüyordu. Bir ön şart olarak da Hakikatler Komisyonu eklenmiş oldu. Kırmızı çizgi olarak adlandırabilir misiniz bunları?

Bu HDP’nin ortaya koyduğu bir şart değil. Bu müzakere süreçlerinin olmazsa olmaz unsurlarındandır. Yani helva yapmak için şeker, un, yağ gereklidir. Un olmadan helva yapmaya kalkarsanız onun adı helva olmaz. İzleme heyeti de müzakereler için böyle bir şeydir. Ortaya sonuç çıkması için güçlendirme mekanizması bu. Hakem heyeti gibidir. Dolayısıyla bu HDP’nin ortaya attığı bir şart değil. Öcalan’ın ortaya attığı bir olmazsa olmaz şart değil. Sürecin doğası gereği olması gereken bir şey. Şimdi Hükümet bunu yapmazsa başka bir çare düşünülmesi lazım. Yoksa öyle sadece istihbarat örgütüyle Öcalan arasındaki bir görüşme trafiğinden kalıcı sonuca gitmek çok kolay bir iş değil diye düşünüyorum. Buradan baktığımızda “İzleme Kurulu HDP’nin kırmızı çizgisidir” diye bir şey söyleyemeyiz. Bu bağlamda bizim kırmızı çizgimiz değil diyorum, sürecin kendisinin, doğasının kırmızı çizgisidir.

Sizce zamana yayılması nasıl etkiler? Mesela kongre beklense.

Riskli olur. Bence öyle, çünkü bu işler ne kadar hızlı yürütülürse o kadar faydalı olur. Ortadoğu’daki bütün bu dalgalanmalar düşünüldüğünde hızla çözülmesinde fayda var.

“Risk” ile neyi kastediyorsunuz?

Bölgede bir sürü çatışma var, savaş var. Bunlar yeni güç dengeleri yaratıyor. Bunların hepsi giderek Kürt sorunun çözümünü Türkiye için de zorlaştırabilir. İsim isim saymak istemiyorum ama Irak, İran, Suriye içerisindeki dalgalanmaları izliyoruz. Bunların hepsi olumlu veya olumsuz etkiler yaratabilir.

Dün KCK’dan gelen açıklamanın tonuna baktığımızda biraz daha sert olduğunu görüyoruz. Siz nasıl değerlendirdiniz bu açıklamayı?

İşte onlar söyleyebilir bunu. HDP olarak biz söyleyemeyiz. KCK kırmızı çizgi olarak koyabilir bunu, silah bırakma koşulu olarak koyabilir ortaya. Ama HDP bunu bir şart olarak koşamaz çünkü silah mevzusunun muhatabı HDP değildir. Söylediğim bu.