Enerji ve gıda fiyatlarının yükselmesiyle kısa zamanda tüm dünyayı endişeye iten enflasyonun zorlama ile ortaya çıkarıldığı yolunda iddialar sürüyor.
Çin'de geçen yıl son çeyrekten bu yana bariz şekilde baş gösteren ve yeni yılın ilk çeyreği sonunda dünyayı ürküten enflasyon verileri bilinçli olarak kullanıldı. Euronun dolar karşısında sürekli yüksekte kalmasını isteyen güçlü spekülatörler önce ABD'de enflasyonu tetikleyen girişimlerde bulundular ardından Avrupa'da Şubat ve Mart verilerinin kendi istekleri doğrultusunda çıkması için çaba sarfettiler.
Enflasyon açıklamalarıyla paritenin tarihi rekor seviyelere ulaştığını vurgulayan analistler, enflasyonun yükseldiği bir ortamda değerli euronun gölgesinde Avrupa'da faiz indirimlerinin olamayacağını, Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) faiz ve enflasyon konusundaki kararlılığının bu dönemde dikkatle takip edildiğini bildirdiler ve iddialarını özellikle yüzde 6.2'lik gıda fiyatlarındaki Mart artışıyla desteklediler.
"G7 toplantısı iyi anlaşılmamış"
Analistlere benzer tepki Lüksemburg Başbakanı Jean Claude Juncker'den geldi. Juncker finans piyasalarının G7 maliye bakanları toplantısında döviz kurları hakkındaki mesajını anlamadıklarını ve euroyu bilerek yükselttiklerini iddia etti. Juncker'in, "Finans piyasaları ve diğer aktörler G7 toplantısının mesajını doğru ve tam olarak anladığı düşüncesinde değilim" açıklamasıyla euro bugün keskin bir şekilde dolar karşısında değer kaybetti.
Juncker'in açıklamasının ardından kredi krizine yönelik 2007 yılında 300 milyar dolar kayıp hesaplayan Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) küresel krizin 422 milyar dolara ulaşabileceği duyurusunu yaptı. OECD ekonomisti Adrian Blundell-Wignall, "Bundan böyle olası tüm finansal sistemlerin en iyisine sahip olduğumuz görüşünü ileri sürmek mümkün olamayacak" dedi.
"Fırtına enerji ve gıda ile başlatıldı"
Subprime kriziyle ilgili beyanat arka arkaya takip etti. Ünlü yayın kuruluşu BBC, İngiltere Merkez Bankası'nın (BOE) gelecek hafta bankalar iç in varlık değişim planı açıklayacağını bildirmesinden sonra ABD Merkez Bankası'ndan (FED) ABD finansal sisteminde önemli zayıflıkların olduğunu kaydetti ve "Regülatörler yatırım bankalarının likiditelerine odaklanmalı" şeklinde bir çağrı yaptı.
Avrupa Merkez Bankası (ECB) olaya daha soğukkanlı yaklaştı. Bundesbank Başkanı ve ECB kurul üyesi Axel Weber ise enflasyonist ekonomiyi savunanları sert bir dille eleştirdi ve "TÜFE oranları bir miktar marj ile birlikte 2009 yılında yüzde 2'nin üzerinde kalacak. 2008'de beklediğimiz oran kesinlikle 3'ün altıdır. Enflasyonu körüklemeye gerek yok. Zaten yüzde 2 seviyesinin altına düşüş dinamik olmaz. Global bazda ne hikmetse enflasyon yükseliyor. Biz Almanya olarak bu yıl büyümemizi beklentiler çerçevesinde gerçekleştireceğiz" derken Almanya Araştırma Enstitüleri de bugünkü açıklamasında "Faizleri indirmek elbette istenilen husus. Şu seviyede ECB'nin faizleri değiştirmemesi daha uygun" ifadelerini kullandı.
Templeton Asset Management'in kurucusu Mark Mobius da enerji ve ardından gıda fiyatlarıyla bir fırtınanın koparılmaya çalışıldığını ancak kredi krizinin sonuna gelindiği şu dönemde spekülatif amaçlı hareketlerin yanlış olacağını kaydetti.
"Merrill Lynch ve işsizlik moral bozdu"
ABD´de hafta başından bu yana açıklanan bilançoların genel
itibariyle beklentilerin üzerinde gerçekleşmesi, perakende
satışların ardından dün sanayi üretiminin beklentilerin aksine az da
olsa pozitif oluşması ABD borsalarını olumlu yönde etkiledi. Kredi krizi açıklamaları ve bilançolara yönelik spekülatif yönlü hareketlenmelerle Dow Jones 27 puan ve yüzde 0.22 düşüşle dün 12.591 puandan, Nasdaq 12 puan ve yüzde 0.54 oranında düşüşle 2.337 puandan kapandı.
Dünyaya yön veren ABD piyasalarında bilanço bildirimleri devam ediyor. Merrill Lynch'in ilk çeyrekte hisse başına 2.2 dolar ve toplamda 1.97 milyar dolar zarar ettiğini açıklaması hoş karşılanmadı. Standard and Poors'un Merrill Lynch'in kredi notunu teyit etmesi moralleri düzeltti. İşsizlik maaşı başvurularının geçen haftaya göre 17 bin kişi artması Çalışma Bakanlığı'nın datalarında dikkat çekti.
"ABD satıcılı Asya ve Brezilya artıda"
Bugün için ise daha olumlu bir piyasa beklentisine rağmen Wall Street düşüşle açıldı. Petrol fiyatlarının 115.45 dolarla yeniden tarihi rekor kırması satışları yoğunlaştırdı. Açılışta Dow Jones 41 puan düşerek 12.577, Nasdaq 1 puan gerileyerek 2.348, S&P 500 endeksi 3 puan düşüşle 1.360 puandan güne girdiler.
Japon Nikkei endeksinin moraline beklentilerin üzerinde faiz yükselten Brezilya, borsası Bovespa ile eşlik etti. Bovespa 355 puan ve yüzde 0.55 64.507 puan artıda güne başladı. Brezilya Merkez Bankası, Mayıs 2005'ten bu yana ilk kez faiz oranlarında artışa giderek, kısa vadeli borçlanma oranlarını yüzde 11.75'e çıkardı. Brezilya'nın, üç yıldan bu yana, faiz oranlarını ilk kez yükseltmesinde, enflasyonun yüzde 4.73'e çıkması etkili oldu. Avrupa borsaları FTSE ve Xetra Dax ise satış ağırlıklı kapandı.
"Merkez Bankası ve AK Parti ilk gündem"
Türkiye'de piyasalar Merkez Bankası'nın faiz artışını beklentiye aldı. Yükselişler AK Parti ile ilgili gelişmeler sebebiyle beklentilerin altında kaldı. ABD'nin Ankara Büyükelçisi Ross Wilson, AK Parti ile ilgili davayı yakından takip ettiklerini söylerken ABD basını ise AK Parti'nin laiklik konusunda sadece uyarılmasını ve parti kapatma konusunun gündeme gelmemesi yolunda yorumlar yaptı.
Dış borsalarda nispi olumlu havayla İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) Bileşik Endeksi yüzde 0.11 oranında 46 puan artışla günü 41.602'den kapattı. Endeks en yüksek 41.917, en düşük 41.313 puanları gördü. En fazla değer kazanan kağıt yüzde 17.83 ile İzocam, en fazla değer kaybeden kağıt yüzde 9.72 ile Finansal Kiralama oldu. Borsada 1.41 milyar YTL işlem hacmi oluştu. En yüksek işlem hacmi 209.9 milyon YTL ile Garanti Bankası tarafından gerçekleştirildi.
"Dövizde ateş yüksek, faiz geri çekildi"
Serbest piyasada dolar alış 1.3280 YTL, satış 1.3290 YTL'den işlem gördü ve yüzde 0.38 oranında değer kazandı. Euro alış 2.1120 YTL, satış 2.1130 YTL'den el değiştirdi ve yüzde 0.14 oranında değer kazandı. Parite 1.5971 seviyesinde gerçekleşti. Altın 40.0900 YTL ve 40.150 YTL'den alınıp satıldı. Altın gün sonunda yüzde 0.2 oranında değer kaybetti.
Tahvil ve Bono Piyasası'nda gösterge kağıdı 13 Ocak 2010 günü 18.67 bileşikten tamamladı. Kağıtta 786.4 milyon YTL işlem hacmi gerçekleşti.
Repo-Ters Repo Piyasası Kesin Alım Satım Pazarı'nda bu güne valörlü kağıtta faiz ortalama 15.25 oldu.
ajanslar