Güney Sudan'da 16 Aralık 2013'te Cumhurbaşkanı Yardımcısı Riek Machar'ın, Cumhurbaşkanı Salva Kiir'e karşı başarısız darbe girişimin ardından yaşanan süreçte ülkedeki insani durum her geçen gün daha da kötüye giderken, 5 aydan beri devam eden çatışmaların bilançosu korkunç boyutlara ulaştı.
Bugüne kadar Güney Sudan'da binlerce sivil hayatını kaybetti. Çatışmalarda ölen siviller hakkında BM kesin bir rakam vermekte zorlansa da Güney Sudan kaynakları en 5 bin sivilin çatışmalarda ölmüş olabileceğini söylüyor.
Cumhurbaşkanı Salva Kiir ile eski yardımcısı Riek Machar arasındaki mücadelenin ilk aylarında Machar, Güney Sudan yönetimini etnik ayrımcılık ve Nuerler'e karşı etnik temizlik yapmakla suçlarken, BM geçen hafta Bentiu kentini ele geçiren muhalif Nuer kabilesi isyancılarının (SPLA) kentteki cami, kilise ve hastanelere girerek etnik katliam yaptıklarını ve en az 200 sivili öldürdüklerini açıkladı.
Ülkede yaşanan iç savaşın ve etnik mücadelenin zararını en fazla siviller görüyor. Geçen yılın Aralık ayından bugüne kadar 800 binden fazla Güney Sudanlı evlerini terk edip ülke içindeki ve dışındaki BM kamplarına sığınmak zorunda kaldı.
BM Mülteciler Ajansı verilerine göre, ülkelerindeki çatışmalardan kaçarak başka ülkelere sığınan Güney Sudanlı sayısı 364 bin kişi. Evlerini terk etmek isteyen ve zor şartlardan dolayı terk edemeyen Güney Sudanlı sayısı ise 84 bin.
Ülkelerinden kaçmak Güney Sudanlılar'dan ölüm tehlikesini uzaklaştırmıyor, sağlıksız kamp koşullarında mültecileri Hepatit E gibi salgın ve ölümcül hastalıklar bekliyor.
Birleşmiş Milletler'e göre Güney Sudan'da 150 bini çocuk toplam 3.7 milyon kişi açlık tehlikesi ile karşı karşıya. Açlık tehlikesi altında olan 150 bin çocuktan 50 bini 5 yaşının altında.
BM, Afrika Birliği ve diğer uluslararası kuruluşlar, Güney Sudan'daki insani durumun daha da kötüye gitmesinden endişe ederken, çatışan taraflar arasındaki Etiyopya'da devam barış görüşmeleri sık sık kesintiye uğruyor.
Darbe girişimi ile başlayan çatışmalar giderek etnik bir savaşa dönüştü. Cumhurbaşkanı Salva Kiir'in bağlı olduğu Dinka kabileleri ile Riek Machar'ın Nuer kabileleri karşı karşıya geldi.
İsyancı Riek Machar'ın mensubu olduğu Nuerler Güney Sudan'da, ülkenin doğusunda bulunan Etiyopya sınırından başlayarak batıya doğru bir uzanan küçük bir coğrafyada yaşıyor.
Cumhurbaşkanı Salva Kiir'in kabilesi Dinkaların yaşadığı alan, kuzeydeki Sudan sınırından başlayarak Güney'de başkent Cuba yakınlarına, batıda Orta Afrika sınırına ulaşmadan son buluyor.
Dinkalar'ın yaşadığı topraklar, Nuerleri çevrelemiş durumda ve Nuerler'in dışarıya tek bağlantı noktası Etiyopya sınırı.
Dinkalar'ın da Nuerler'in de yaşadıkları bölgeler petrol yönünden zengin. Başkent Cuba çevresinde ise ağırlıklı olarak Bari kabileleri bulunuyor.
Güney Sudan'daki çatışmalarda şu ana kadar ülkenin nüfusunu oluşturan diğer Şilluk-Anvak, Bari, Azende gibi büyük kabileler yönetimin yanında yer aldı.
Çatışmaların ardından Birleşmiş Milletler ülkedeki barış gücünü arttırdı. Bugün Güney Sudan'da 8 bin 500 BM Barış Gücü bulunuyor.