Irak'ta güvenlik yok, kemer mecburi

Patlayan araçlar, keskin nişancıların yaylım ateşi, adam kaçırmaların gündelik işlerden olduğu Irak'ta sürücülere güvenlik kemeri zorunluluğu, uymayanlara 12.5-26 dolar ceza getirilmesi büyük tartışma yarattı. Şii Başbakan Nuri Maliki Irak'ta hayatın normale döndüğü iddiasının göstergelerinden biri olarak güvenlik kemeri zorunluluğu getirirken, sürücülerin tepkisine Bağdatlı taksici Ali Yunis tercüman oldu: "Ya patlayan bir bombaya yakalanırsam, ne olacak? Kemeri çözmem zaman alacak. Güvenlik kemeri sayesinde hayatı kurtulan kimseyi görmedim."
Hükümeti hiçbir sorunu çözmemekle suçlayan Iraklılar, hafta başından beri Bağdat'ta kemer kuralınını sıkı biçimde kontrol eden trafik polisini karşılarında bulmanın şokunda. Ay sonunda kural tüm Irak'ta uygulanmaya başlanacak. Üstelik 26 dolarlık ceza, Iraklılar için bir günlük taksici kazancına denk gelecek kadar büyük para. Bağdat'ın merkezinden geçen araçları dikkatle tetkik eden polis teğmeni Kase Sadun, "Kemer takmak, trafik kazalarındaki yaralanmaları azaltacak. İnsanlara işler normal gidiyor gibi hissettirecek" görüşünde. Bağdat'ın doğusunda trafikten sorumlu tuğgeneral Züheyr Eyiada da "Kemer takma dünyada en temel trafik kurallarından biri. Bizimki gibi kritik durumlarda yasalara uyarsanız, en küçüğünden başlayıp daha ciddilere geçerek sorunları çözebilirsiniz" vurgusu yapıyor. 'Peki öyleyse, yolculara niye kemer zorunluluğu getirilmedi' sorusunu onlar da yanıtlayamıyor.
Yolda her an bomba patlayabilecekken kazaları azaltma telaşının mantığını anlayamayan sürücüler, adım başı kontrol noktaları ve bariyerler yüzünden hız yapamadıkları için zaten büyük kaza olmadığını söylüyor. Yeni kurala uymayı reddeden 57 yaşındaki işadamı Hider Kamil, şimdiden trafik polislerine beş kez rüşvet vermiş. "Geçmişte iki kez kaçırıldım, yine bir şeyler ters giderse, kemer hareket serbestimi kısıtlayacak" diyor. 51 yaşındaki öğretmen Firas Abdül Zehra, "Niye daha yolun güvenliğini sağlayazken beni kemer takmaya zorluyorlar" diye çıkışıyor.
ABD'nin 2003'teki işgalinden beri Irak'taki araç sayısı üç katına çıktı, yoğun saatlerde trafik sıkışıklığına alışıldı. Ama kimse trafik kurallarına uymadığından kazalar arttı. Sürücüler yollarda ya da göbekli kavşaklarda ters yönde gitmekte beis görmezken, Amerikan ve Irak askeri konvoyları da son sürat siren çalıp trafik kullarını ezip geçerek kötü örnek oluyor. Blackwater gibi Amerikalı özel güvenlik şirketlerinin yoldan geçenlerin kafasına su şişesi atması ya da üzerlerine ateş açıp katliamlara imza atması da cabası.


'Yasalara saygı lazım'
Yine de kemer Bağdat'ta tutmuşa benziyor. Direksiyon başında kemer takan çoğunluktan 31 yaşındaki kadın mühendis Mari Elias Hana, beş yıl önce sürücülük dersi alırken kemerini taktığını ama sonra arkadaşlarının baskısıyla bıraktığını anlatıp "Yasalara saygı göstermesini öğrenmemiz lazım" diyor. Kemer tartışmasına tuz biber eken birşey daha var: Maliki'nin hava kirliliğini azaltmak için araçların tek-çift plakaya göre farklı günlerde trafiğe çıkmaları talimatı.