İslam ülkelerinde Amerikan karşıtlığı

Ana Lehmann'ın haberi

Amerikan kamuoyu araştırmaları enstitüsü "worldpublicopinion" yakın zamanda yayınlandığı bir incelemede bu sonuca varıyor. Anket, Aralık 2006 ile Şubat 2007 arasında kentlerden ve kırsal kesimden yaklaşık 1100 kişinin katılımıyla gerçekleştirilmiş. Anket sonuçları, güçlü bir Amerikan karşıtı eğilimin ve pek çok hedef için El Kaide gibi radikal, militan gruplara duyulan sempatinin kanıtı.

İncelemenin amacı, esas itibariyle Müslüman ülkelerdeki insanların 11 Eylül 2001'den bu yana bölgede konuşlanan Amerikan güçlerini nasıl algıladıklarını sistematik olarak araştırmak.

Sonuç şunu gösteriyor: Mısır, Pakistan, Fas ve Endonezya'da ankete katılanların % 70'inden fazlası, Amerika Birleşik Devletleri'nin İslam dünyasını zayıflatmaya ve bölmeye çalıştığına inanıyor. Yaklaşık % 40'ı ise bunun, Amerika'nın dünya çapında yürüttüğü teröre karşı savaşın asıl amacı olduğunu düşünüyor.

Kamuoyu araştırması platformu "worldpublicopinion" editörü Steven Kull'un bu araştırmaya ilişkin olarak saptaması şu yönde: "Amerikalılar teröre karşı savaşın kendi ülkelerindeki insanları terör saldırılarından korumanın bir yolu olduğunu düşünse de, İslam dünyasında pek çok kişi bu savaşı her şeyden önce İslam'a karşı bir saldırı olarak görüyor. ABD'nin amacının, İslam'ı yıkmak olduğunu düşünüyorlar, ki bu da dünyanın bu bölgesindeki insanların, Müslüman oldukları için kendilerine saldırıldığını hissettikleri anlamına geliyor."

"İnsanlar El Kaide hakkında birbiriyle çelişen görüşlere sahip"

Bu nedenle ankete katılanlardan çoğu, Amerikan birliklerinin Afganistan, Irak ve İran Körfezi'nden çekilmesini talep ediyor: Mısır'da ankete katılanların % 92'si ile Fas, Pakistan ve Endonezya'da yaklaşık % 70'inin görüşleri bu yönde. Bu arka planda Amerikan kurumlarına saldırıları da onaylayıp onaylamadıkları sorusuna, Mısır'da on kişiden dokuzu, Fas'ta ise neredeyse bir o kadarı evet yanıtı vermiş. Pakistan'da bu soruya lehte ve aleyhte yanıt verenlerin sayısı aşağı yukarı birbirine eşit. Yalnızca Endonezya'da ankete katılanların çoğu saldırıları onaylamıyor.

: Bir Amerikan askeri Afganistan'da el ilanı dağıtıyor; Fotoğraf: AP
  | Ayrıca söz konusu inceleme, anket yapılan ülke halklarının, üyelerinin bir kısmı kendi ülkelerinden çıkan El Kaide gibi radikal grupları nasıl algıladığı hakkında da bilgi veriyor. Steven Kull şunları söylüyor: "İnsanlar El Kaide hakkında birbiriyle çelişen görüşlere sahip. Bir yandan çoğu El Kaide'nin amaçlarını destekliyor: Amerika'ya isyan etmek, Amerikan güçlerini kovmak ya da bölgede İslam'ı güçlendirmek. Ama bu radikal grupların yöntemlerinden, yani sivillere yapılan saldırılardan da fazlasıyla rahatsızlık duyuyorlar. Üstelik bu rahatsızlık o denli büyük ki, kimileri El Kaide'nin 9 Eylül'deki rolünü bile reddediyor.

Ankete katılanların çoğu, sivillere uygulanan şiddeti, sözgelimi intihar eylemlerini ya da kaçırma olaylarını açık açık onaylamıyor; çünkü bu, İslam'ın ilkelerine aykırı. Yine de ankete katılanların bir o kadarı, özellikle de Mısır, Fas ve ardından da Pakistan olmak üzere, El Kaide yandaşlarının Amerika'ya karşı reddci tutumunu paylaşıyor. Bu reddci tutum yalnızca Endonezya'da o kadar güçlü değil.

Ankete karşı eleştiri

: Ankete katılanların çoğu, sivillere uygulanan şiddeti, sözgelimi intihar eylemlerini ya da kaçırma olaylarını açık açık onaylamıyor; çünkü bu, İslam'ın ilkelerine aykırı.
 | Endonezya Yogyakarta'daki Siyasal Kamuoyu Araştırmaları Enstitüsü'nden Angus Muftah, insanların El Kaide ile diğer radikal ya da ılımlı İslami örgütlerin arasındaki farkı anlayamadıklarını söylüyor. Yapılan anketi de bu nedenle eleştiriyor: "Burada bazı şeyler net değil. Bizim görüşümüze göre, El Kaide ve diğer İslami gruplar hakkında sorular sorarak insanların kafası karıştırılmamalı; soruyu ve soranı karıştırmak gibi bir şey bu."

Muftah, birçok inceleme için söylenebilecek bir eleştiriyi dile getiriyor aslında: Soru biçimi, soruların düzenlenmesi ve değerlendirilmesi, son olarak da ankete katılacakların rasgele seçilmesi, anketin sonucunu her zaman etkiliyor. Söz konusu anket, dikkat çekici bir başka sonuca daha varıyor: Mısır ve Pakistan'da ortalama her iki kişiden biri, İslam'ın daha güçlü bir rol oynamasını ve şeriatın daha sıkı uygulanmasını arzu ediyor - bu iki sonuç da El Kaide'nin temsilcisi olduğu hedefler.

Steven Kull, "worlpublicopinion"ın bundan sonra yapacağı ankette, özellikle El Kaide yandaşları arasındaki radikallere, örgüte finansal destek sağlayanlara ya da sivillere yapılan saldırıları destekleyen sempatizanlara odaklanacağını söylüyor. Kull, bu incelemelerden alınan sonuçların Amerikan dış politikası üzerinde de etkili olmasını ümit ediyor.

Ana Lehmann

© Deutsche Welle 2007

Almanca'dan çeviren: Şebnem Sunar