Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, ''İsrail belirsizlikler ülkesi. Ne zaman ne yapacağı belli değil'' dedi.
Erdoğan, Lübnan Başbakanı Saad Hariri ile baş başa ve heyetlerarası görüşmelerin ardından iki ülke arasında serbest ticaret anlaşması ile yüksek düzeyli stratejik işbirliği anlaşması imzalandı. Ticaret anlaşmasına Türkiye adına Devlet Bakanı Zafer Çağlayan, işbirliği anlaşmasına ise iki başbakan imza koydu.
İmza töreninin ardından iki başbakan ortak basın toplantısına geçti.
Başbakan Erdoğan, iki ülke arasında ilişkilerin daha da gelişmesi için çabaların artmasına karar verdiklerini ifade ederek, yapılan anlaşmalara dikkati çekti.
Anlaşmaların iki ülke arasındaki ekonomik ve ticari ilişkileri hızlandıracağını belirten Başbakan Erdoğan, imzalanan diğer belgenin ise Türkiye ve Lübnan arasında yüksek düzeyde işbirliği konseyi oluşturulmasına yönelik olduğunu bildirdi. Bu belge ile fiilen hayata geçirilmekte olan konsey çerçevesinde gelecek dönemde ortak kabine toplantılarını düzenlemeyeceklerini, ikili olarak bakanların kendi aralarında görüşeceklerini kaydeden Erdoğan, gelecek ocak ayında başbakanlar düzeyinde bir zirve yapacaklarını söyledi. Başbakan Erdoğan, zirvenin, Türkiye, Suriye, Lübnan, Ürdün arasında gerçekleştirileceğini ifade etti.
Yapılan bu çalışmaların bölge istikrarına katkı sağlayacağını vurgulayan Erdoğan, şöyle konuştu:
''Akar'daki toplantı bizi çok duygusal zemine çekti. Kendi ülkemizde, evimizde bir mitingi yapıyormuşçasına, adeta konuştuğumuz dili karşımızdaki topluluk anlıyormuşçasına bir ilgi gördüm. Çünkü gönüller bir olunca demek ki hissiyat birbiriyle kaynaşmayı sağlıyor. Siz daha cümlenizi bitirmeden karşı taraftan tepkiyi görüyorsunuz. Bu tarihten gelen birliktelik. Değerler, aynı medeniyet bizi böyle bir havuzda yoğurmuş ve bizi bugünlere getirmiştir. Gerçekten benim için, değerli kardeşim Hariri için de biz bu anlamlı tabloyu yaşadık, birçok gazeteci de yaşadı. Bakanlarımız, milletvekillerimiz de aynı duyguyu paylaştı. Allah devamını nasip etsin.
Aydamon da ise daha farklı bir tablo gördük. Orada soydaşlarımızla da birlik ve beraberlik içinde olduk. Artık bu soydaşlarımız Türkçe bilmiyordu, ama buna rağmen gönül dilleriyle konuşabiliyorlardı.''
Türkiye'nin, Lübnan'ın yeniden imarına yönelik katkılarının süreceğini ifade eden Başbakan Erdoğan, yarınki programı hakkında da bilgi verdi. Arap Bankalar Birliğinin kendisine ödül vereceğini anımsatarak, birliğin, Arap dünyasında faaliyet gösteren 300'den fazla bankanın kuruluşu olduğunu söyledi.
Başbakan Erdoğan, ''Türkiye, Lübnan'ın kalıcı barışı için, istikrar ortamına süratle kavuşabilmesi için UNİFİL'de katkı sağlamakta ve Lübnan'ın yeniden imarına katkı sağlamakta. Yarın bu çerçeve içinde Türk birliğini de ziyaret edeceğim, askerlerimizle biraraya geleceğim. Yine ülkemizin katkılarıyla Sayda'da yaptırılan travma ve rehabilitasyon merkezinin açılışını birlikte yapacağız'' dedi.
Hassas dönemden geçen bir Ortadoğu olduğunu belirten Erdoğan, şöyle devam etti:
''Lübnan'ın ayrıca yeri var. Bunun için de kendi içimizde birliği ve beraberliği sağlamamız, güçlü kılmamız gerekiyor. Şu anda içinde bulduğumuz mevcut gerilim havasından kurtulması inanıyorum ki bizim de görevimiz. Bizim de buna ne denli katkımız olabilir? Bunları da aramızda görüşüyoruz, konuşuyoruz. Temennim odur ki süratle bunu aşar, Lübnan kendi içinde çok daha huzurlu geleceğin bir yıldız ülkesi olur. Buna her gurubun, her çevrenin mezhebi bir ayrılığa fırsat vermeden, inanç noktasında ayrılıklara fırsat vermeden bu işi başarmak ve Lübnan için adım atmak inanıyorum ki Lübnan'ın bölgede çok daha güçlü hale getirecektir. Zira bölgede kalıcı barış, istikrar ve huzur ortamının tesisi için özellikle de Lübnan'ın güçlü bir ülke haline gelmesini arzu ediyoruz. Bu konuda yaptığımız birçok çalışma var. Bunları da en güzel şekilde değerlendireceğiz.''
Hariri ile görüşmesinde Irak ve İran ile ilgili gelişmeleri de değerlendirdiklerini anlatan Erdoğan, Irak'ta kapsayıcı bir hükümetin kurulması için sürecin tamamlanmasını arzu ettiklerini kaydetti.
SAAD HARİRİ
Hariri de konuşmasında iki ülke arasındaki anlaşmaların önemine vurgu yaptı. İmzalanan anlaşmanın Lübnanlı sanayiciler için çok önemli olduğunu ifade eden Hariri, ''Gerçekten çok önemli bir ilişkinin adımı atıldı. Lübnan, Türkiye'yi dost ülke olarak görmektedir'' dedi.
Türkiye'nin dünya ve bölgenin istikrarı için harcadığı çabaları çok önemsediğini ifade eden Hariri, Türkiye'nin 2006'da İsrail'in ülkesine yönelik saldırıya karşı çıktığını anımsattı. İsrail'in, Filistin'e yönelik haksız uygulamalarının sona ermesi gerektiğini vurgulayan Hariri, başkenti Kudüs olan bağımsız Filistin devletinin kurulmasının bölge istikrarı açısından çok önemli olduğunu söyledi.
Hariri, Erdoğan'a ziyaretinden dolayı teşekkür etti.
SORULAR
İki başbakan daha sonra gazetecilerin sorularını yanıtladı.
Lübnan'ın istikrarı için Türkiye, Suriye ve Suudi Arabistan arasındaki görüşmelerin devam edip etmeyeceği yönündeki bir soruya Başbakan Erdoğan, Suriye ve Suudi Arabistan arasındaki çalışmaların sürdüğü sırada Suudi Arabistan kralının rahatsızlığının görüşmeleri kesintiye uğrattığını belirtti. Kralın sağlığına kavuşmasını temenni eden Erdoğan, sürecin bundan sonra devam etmesi gerektiğini belirterek, ''Bizler gerekenleri yapmanın gayreti içindeyiz. Gelmeden önce Suriye Devlet Başkanı ile görüştüm. Arzumuz isteğimiz Lübnan-Suriye arasındaki şüpheli bakışları ortadan kaldırıp güveni tesis etmek'' diye konuştu.
''İsrail, Lübnan'a saldırabilir mi?'' şeklindeki soru üzerine Erdoğan, ''İsrail belirsizlikler ülkesi. Ne zaman ne yapacağı belli değil. Gerekli mesajı Akkar'daki konuşmamda verdim'' dedi.
''Esad ile görüştüğünüzü ifade ettiniz. Esad'dan Hariri'ye bir mesaj mı getirdiniz?'' sorusuna da Erdoğan, ''Şu anda Lübnan temaslarımızı bitirmedik. İşin başındayız. Yarın daha yoğun görüşmelerde bulunacağız. Muhalefet yetkilileriyle görüşeceğiz, sonra da Sayın Beşşar Esad ile tekrar görüşeceğiz'' yanıtını verdi.
Hariri de bir gazetecinin Lübnan'daki istikrara yönelik sorusuna karşılık, Lübnan'da her şeyden önce taraflar arasında diyaloğun çok önemli olduğunu, daha önce yaşanan iç savaşta çok insanın öldüğünü belirterek, istikrarın önemine işaret etti.
Hariri, ''Ortak payda olmadan uzlaşamayız. Önemli olan kan dökülmesini önlemek. Hiç kimsenin Lübnan'ı istikrarsızlığa sokmaya çalışmaması lazım'' diye konuştu.
Daha sonra taraflar Lübnan Başbakanı Hariri'nin Erdoğan onuruna verdiği akşam yemeğine geçti.