HSYK Kanunu'na göre tarafsızlığı şüpheye düşürecek bir halin olması durumunda, yüksek yargıç statüsündeki üyenin görevden çekilmesi gerektiğini hatırlatan hukukçular, Ertosun'un basın toplantısındaki açıklamalarıyla tarafsızlığını yitirdiği görüşünde birleşiyor. Ertosun'u ilgili kanunun 14. ve 15. maddeleri gereğince istifaya çağıran hukuk dernekleri, aksi halde Yargıtay'ın soruşturma açması gerektiğine işaret ediyor.
Ertosun'un görevinde kalmasının sağlıklı bir durum olmadığını vurgulayan Hukukçular Birliği Başkanı Sinan Kılıçkaya, "Yargıyı yıpratmaya kimsenin hakkı yoktur, bu HSYK üyesi olsa bile." dedi. Hukuk ve Yaşam Derneği Başkan Yardımcısı Hayrettin Açıkgöz, Ertosun'un artık tarafsız görülemeyeceğini belirtirken, Hukukçular Derneği Başkanı Uğur Yaralı ise Yargıtay'ı göreve çağırdı. Ertosun'un istifasını isteyen Yaralı, Yargıtay'a bu yönde talepte bulunacakları söyledi. Demokrat Hukukçular Derneği Başkanı Halil Doğan mevcut şartlar altındaki bir HSYK üyesinin görevini sürdüremeyeceğini kaydetti.
Yargıtay'ın Ertosun hakkında soruşturma açıp açmayacağı da merak ediliyor. Yargıtay geçmişte adı bu tür ilişkilerle gündeme gelen isimler hakkında gerekli soruşturmalar başlatmıştı. Bazı Yargıtay üyeleri, Disiplin Kurulu kararıyla görevlerinden ayrılmak zorunda kalmıştı. Ertosun olayına ilişkin en çarpıcı örnek Neşter 2 Operasyonu sırasında yaşandı. Yargıtay, Neşter 2 kapsamında 8 üyesi hakkında inceleme başlattı. İnceleme sonunda HSYK Başkan Vekili Güryel ile Yargıtay üyesi Hüseyin Demirörs, bazı davalarda hâkimler üzerinde nüfuz kullandıkları iddiasıyla Disiplin Kurulu'na sevk edildi. Yüksek Disiplin Kurulu 8 Ekim 2004'te Demirörs'e uyarı cezası verirken, Güryel'i ise görevden çekilmeye davet etti. Karar gereği 40 gün içerisinde görevden alınması gereken Güryel, sürenin dolmasını beklemeden emekliye ayrıldı.
Ertosun'a örnek diğer bir olay ise eski Yargıtay Başkanı Eraslan Özkaya'nın 'Alaattin Çakıcı-MİT ve Yargıtay' üçgeninde gerçekleşen davaya adının karışmasıydı. Çakıcı'nın yurtdışına kaçışıyla ilgili olarak İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yürütülen soruşturma sırasında Yargıtay Başkanı Özkaya'nın Milas'taki kooperatif evinin inşaatını yapan müteahhit Hakkı Süha Şen ve MİT görevlisi Kaşif Kozinoğlu'yla Çakıcı davası üzerine görüşmeler yaptığı belirlendi. Özkaya'nın müteahhit Şen'e, Çakıcı davasının sonucu hakkında bilgi verdiğine ilişkin bazı telefon kayıtları gündeme geldi. İddialar üzerine Yargıtay Birinci Başkanlar Kurulu, yargı tarihinde ilk kez bir Yargıtay başkanı hakkında soruşturma başlattı. Başkan Eraslan Özkaya hakkında disiplin soruşturması ve dava açılmasına yer olmadığına karar verildi. Özkaya karardan bir süre sonra yaş haddinden dolayı emekliye ayrıldı.
İSTİFA EDİP ERDEMİNİ GÖSTERSİN
PROF. DR. MUSTAFA KAMALAK (ANAYASA HUKUKÇUSU): Eski başkan vekili doğru söylüyor. Tarafsızlık vefadan önce gelir. 'Yargıtay'a gelirse davaya bakmam.' diyen Ali Suat Ertosun, tarafsızlığı zedelenmiyorsa niye böyle konuşuyor? İstifa ederse erdemlilik etmiş olur. Son kriz, HSYK'nın yapısını tartışmaya açtı. Oraya yeni bir düzen verilmeli.
YARGITAY SORUŞTURMA AÇMALI
KAMİL UĞUR YARALI (HUKUKÇULAR DERNEĞİ BAŞKANI): Ali Suat Ertosun'un HSYK ve Yargıtay'daki görevini bırakması lazım. Eğer görevden çekilmezse Yargıtay üyesi olduğu için Yargıtay Kanunu'ndaki hükümler uygulanmalıdır. Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulu soruşturma açmalıdır. Ben de bir hukukçu olarak bu yönde bir talepte bulunuyorum.
STATÜKOYA MEŞRUİYET KAZANDIRIYOR
AHMET İYİMAYA (ADALET KOMİSYONU BAŞKANI): Özgürlükler genellikle cesur yargıçların ürünleridir. Ancak Türkiye'de yargı, özgürlük üretmek yerine dönüşümden korkan statükoya adeta meşruiyet zemini yaratmada önde görünüyor. Türk hâkimi ve yargısı ve bu alanı düzenleyen Kurul, vefa bağlılıklarıyla değil, hukuk-demokrasi çizgisindeki konumlarıyla tartılmalıdırlar.
ŞAİBELİ İLİŞKİLER TARAFSIZLIĞA AYKIRI
HALİL DOĞAN (DEMOKRAT HUKUKÇULAR DER. BŞK.): Şaibeli ilişkileri ortaya çıkan Ertosun'un Yargıtay ve HSYK üyeliğinden istifası gerekir. Bir hâkimin tarafsızlığı konusunda şüphe oluşması, o hâkimin bulunduğu mevkide görev yapmaması için yeterlidir. Bu husus Hâkimler ve Savcılar Kanunu'nun 68. maddesine göre ağır bir disiplin cezası olan yer değiştirme cezasını gerektirir.
Zaman