Libya'daki isyan dalgasına karşı şiddetle mücadele edeceğini bildiren Muammer Kaddafi'nin milyarlarca dolarlık servetiyle ilgili tartışmalar hız kazanıyor. Kaddafi ailesine ait diğer ülkelerdeki varlıkların soruşturulması çağrısı yapılıyor.
ABD'nin diplomatik yazışmalarına göre, Kaddafi'nin ailesi 41 yıllık tek adamlık yönetimi süresince petrolden, turizme kadar birçok sektörde büyük yatırımlar yaparak ülke ekonomisinin büyük kısmına hükmeder hale geldi.
Salı günü yolsuzluklara karşı çıkan sivil toplum örgütü üyeleri diğer ülkelerdeki düzenleyici kurumlardan, Kaddafi ailesinin deniz aşırı ülkelerdeki varlıklarının araştırılmasını istedi.
KADDAFİ ANONİM ŞİRKETİ
Kaddafi ailesinin ülke ekonomisi üzerindeki ağırlığı, Wikileaks belgelerinde bir ABD'li diplomatın Libya için "Kaddafi Anonim Şirketi" tanımlamasına dahi neden oldu.
Yaşanan isyan dalgası ailenin petrolden elde ettiği gelir ve yaptığı harcamaların yeniden mercek altına alınmasına da neden oldu. Kaddafi'nin bizzat kendisinin 2009'da şiddetli bir depremle yerle bir olan İtalya'nın Aquila kentinde bir otel kompleksine 16 milyon euro yatırım yaptı.
ÇOCUKLARI REKABET YAŞIYOR
Wikileaks belgelerinde, Libya liderinin, çocukları arasında ciddi tartışma kaynağı olan dev bir mali imparatorluk inşa ettiği belirtiliyor.
Mart 2009 tarihli bir belgede, Seyfülislam Kaddafi'nin kamuoyunda çok sık görülmesinin kardeşler arasındaki gerginliği tetiklediğinden bahsediliyor.
ABD'li diplomatlar, Kaddafi ve ailesinin, petrol ve doğalgaz sektörleri, telekomünikasyon, kalkınma altyapısı, otelcilik, medya ve perakende dağıtım alanlarında önemli miktarda iş yaptıklarını kaydediyor.
2006 tarihli bir belgede de, Kaddafi'nin çocuklarının, yıllık ihracatı on milyarlarca dolara ulaşan ulusal petrol şirketinden düzenli gelir aldıklarını belirten ABD'li diplomatlar, Kaddafi'nin ikinci oğlu Seyfülislam'ın kendi grubu One-Nine'ın bir şirketiyle petrol sektöründe faaliyet gösterdiğini anlatıyor.
Kızı Ayşe Muammer Kaddafi enerji, inşaat ve finansal sektöre yakın dururken, aynı zamanda futbolcu olan diğer erkek çocuğu Sadi Kaddafi ise turizm ve futbol kulüpleriyle ilgileniyor.
SORUŞTURULSUN BASKISI
Merkezi Berlin'de bulunan Uluslararası Şeffaflık Kurumu'nun Başkanı Huguette Labelle yaptığı değerlendirmede, "Kaddafi olayında olduğu gibi bir liderin kendi ülkesinde sorgulanır hale geldiği durumlarda, insanların hemen bu soruşturma bitene kadar ona ait varlıkları araştırıp, dondurması gerekir. İnsanların bu konudaki ev ödevlerini hızlı şekilde yapması gerekli" dedi.
Ancak çağrılara rağmen henüz hiçbir denizaşırı otoriteden Kaddafi ailesinin varlıklarını araştırmayla ilgili çalışma başlatıldığı haberi gelmedi. Mısır'ın devrik lideri Hüsnü Mübarek'in varlıklarını donduran İsviçreli yetkililer, Kaddafi ailesiyle ilgili gelişmeleri de yakından takip ettiklerini belirtiyor.
Libya'nın, İtalya'nın en büyük bankası UniCredit, Financial Times'ın da sahibi olan Pearson şirketinde yüzde 3'lük hisse ve İtalya'nın büyük futbol kulubü Juventus'da ortaklığı bulunuyor.
* Bu yazı Financial Times'ta, "Calls grow for scrutiny of family's finances" başlığıyla yayımlanan haberden derlenmiştir. (Hürriyet ve timeturk)