Rus Çarlığı büyük bir hızla milyonlarca insanı yanlarına sadece birkaç günlük yiyecek ve su almalarına izin vererek dağlardan ve ovalardan deniz kıyısına doğru sürmeye başladı.
15. yüzyılda başlayan ve İmamlar Dönemi'nde (1783-1859) şiddetlenen Kafkasya halklarının Rusya'ya karşı verdiği özgürlük mücadelesi 1859'da İmam Şamil'in esir düşmesiyle bir dönem kesintiye uğradı. Rusya'nın 1860'lı yıllarda Kafkas halklarına karşı izlediği sürgün politikası 21 Mayıs 1864'te gerçekleşen "Büyük Sürgün" ile zirveye ulaştı. Yurtlarını terk etmeyenlerin askere alınacağı ve halifenin ordusuna karşı savaştırılacağı söylentisi, halkın Anadolu'ya gitmeye karar vermelerinde en az uygulanan vahşet kadar etkili oldu.
Rus Çarlığı büyük bir hızla milyonlarca insanı yanlarına sadece birkaç günlük yiyecek ve su almalarına izin vererek dağlardan ve ovalardan deniz kıyısına doğru sürmeye başladı.
Yaklaşık 2 milyon kişinin maruz kaldığı bu büyük sürgünde yola çıkanların ancak yarısı hayatta kalabilmiştir. Kimisi daha kıyıda gemi beklerken, kimisi gemilerde yolculuk esnasında açlık, soğuk ve hastalıktan, kimisi fırtınada batan gemilerde, kimileri de Anadolu kıyılarında hayatlarını kaybetmişlerdir. Ancak her şeye rağmen Kafkasya'nın özgürlüğüne olan inanç ve mücadele hiç azalmamıştır. Bugün İslam dünyası bu büyük acıyı unutmamak için 21 Mayısı sürgünün yıldönümü olarak anmaktadır.
