"İyi bir dönemimiz oluyor, hemen arkasından her şey kötüleşiyor" diyen ve bir türlü istikrarı yakalayamamaktan şikayet eden Mehmet Emin Karamehmet, önceki gün İngiliz Heritage Oil ile yaptığı kazançlı anlaşmanın da keyfini süremedi. Bu kez kötü haber 24 saat bile geçmeden geldi. Bağdat, Kuzey Irak yönetimi ile yapılan hiçbir petrol anlaşmasını onaylamadığını ve aralarında Karamehmet'in şirketi Genel Enerji'nin de bulunduğu hiçbir şirkete ödeme yapılmayacağını açıkladı.
Irak Hükümeti dün yaptığı açıklamada, özerk Kuzey Irak Yönetimi'nin yabancı petrol şirketleriyle yaptığı petrol arama, üretim ve satış anlaşmalarının merkezi Irak yönetimi tarafından onaylanmadan geçerli olmayacağını kaydetti.
Irak Petrol Bakanı Hüseyin el Şahristani, Taq Taq ve Tawke gibi Kuzey'de kalan Kürtler'in kontrolündeki bölgelerde petrol çıkarmak için Kuzey Irak Yönetimi (KRG) ile anlaşan şirketlere hiçbir ödeme yapılmayacağını da söyledi. Hükümet Sözcüsü Ali el Dabbagh da "Bu kontratlar, Irak Petrol Bakanlığı tarafından onaylanmalı. Onaylanmayan anlaşmalar, yasadışıdır" diye konuştu.
Kuzey Irak Yönetimi, geçen ay Çukurova Holding'in Başkanı Mehmet Emin Karamehmet'in sahibi olduğu Genel Enerji, Norveçli DNO International ve Kanadalı Adax Petroleum'un oluşturduğu konsorsiyuma kuyulardan çıkan petrolü ihraç etme izni vermişti. Bu şirketler birkaç haftadır, petrol ihraç ediyordu. Irak Hükümeti, bu şirketlere merkezi hükümetten hiçbir ödeme yapılmayacağını, şayet ödeme yapılacaksa Kuzey Irak Hükümeti tarafından yapılması gerektiğini söyledi. Kuzey Irak yönetimi Doğal Kaynaklar Bakanı Aşti Hawrami ise bu olasılığın söz konusu bile olamayacağını iddia etti.
Bağdat yönetimi Kuzey Irak'tan petrol ihracına ses çıkarmasa da, bölgesel yönetimin imzaladığı anlaşmaları tanımayı reddediyor. Bu nedenle aralarında Genel Enerji'nin de bulunduğu 3 şirketin, paralarını nasıl alacağı ise hâlâ gizemini koruyor.
Kasa Bağdat Hükümeti'nde
Her ne kadar Kuzey Irak yönetimi kendi insiyatifi ile yabancı şirketlerle petrol arama ve üretim anlaşmaları yapsa da genel işleyiş olarak Bağdat Yönetimi ipleri elinde tutuyor. Anlaşmalar uyarınca Kuzey Irak'tan gönderilen petrolün parası öncelikle alıcı tarafından Birleşmiş Milletler nezdindeki Irak merkezi yönetiminin hesabına yatırılıyor. Bu paradan yüzde 5'lik kısım BM gözetiminde Kuveyt'e savaş tazminatı olarak gönderiliyor.
Kalan kısım ise Bağdat Yönetimi'nin hesabına geçiyor. Şirketlerin yaptığı anlaşmaya göre kalan bakiyeden yüzde 15 pay almaları gerekiyor.
Şayet bir anlaşmazlık olmazsa Bağdat Yönetimi'nin de kendi payına düşen yüzde 80'lik kısmın yüzde 17'sini Kuzey Irak'taki Kürt Yönetimi'ne göndermesi gerekiyor. Ancak Bağdat Yönetimi şirketlere bu yüzde 15'lik geliri ödemeyeceğini ortaya koymuş oldu. "Kürt Yönetimi isterse kendi payına düşen yüzde 17'lik kısımdan şirketlere ödeme yapabilir" dedi.
Hisselerinin değeri 234 milyon $ azaldı
Karamehmet için önceki gün her şey yolunda gibiydi. Mehmet Emin Karamehmet'in yüzde 70 ile ana hissedarı olduğu Genel Enerji önceki gün İngiliz Heritage Oil Ltd. ile ortak petrol arama ve üretim şirketi oluşturmak için "İyi Niyet Anlaşması" (memorandum of understanding) imzaladığını duyurmuştu. İki taraf arasında varılan anlaşmaya göre Heritage Oil'in Kuzey Irak ve Uganda'da bulunan petrol sahaları ile Genel Enerji'nin Kuzey Irak'ta bulunan petrol sahalarındaki tüm hakları oluşturulan yeni şirkete devrediliyor, ortaya 5 milyar dolar değerinde yeni bir şirket çıkıyordu.
Bu birleşmeden sonra Genel Enerji'ye yeni şirkette yüzde 50'lik hisse veriliyordu. Birleşme haberi ile Heritage hisseleri de yüzde 3'ün üzerinde değer kazanmıştı. Ancak dün Bağdat yönetiminin çıkışı sonrası Heritage Oil hisseleri Londra Borsası'nda yüzde 13 değer kaybetti ve hisseler 603 pound'dan 523 pound seviyesine geriledi. Birleşmenin açıklandığı gün Karamehmet'in payına düşen hisselerin toplam değeri 1.8 milyar dolar olarak hesaplanırken, dünkü şok düşüşle Karamehmet bir anda 234 milyon dolar kaybetmiş oldu.
Ortağı Buckingham'ın geçmişi çok karanlık
Karamehmet'İn İngiliz Heritage Oil ile yaptığı anlaşma dün İngiliz gazetelerinde de önemli haber olarak yer aldı. İngiliz gazeteleri, Genel Enerji ile Heritage Oil'ın birleşerek oluşturacakları HeritaGE adlı şirketin İngiltere'nin en büyük 100 şirketi arasına gireceğini, hatta 3.5 milyar sterlin değeriyle havayolu şirketi British Airways'i bile geride bırakacağını yazdı.
Heritage Oil'in kurucu ortağı Tony Buckingham'ın ilginç geçmişi de birleşme haberleri ile yeniden ortaya döküldü. Ülkenin en tartışmalı işadamlarından olan Buckingham, Afrika'da şirketlere ve hükümetlere paralı asker sağlayan bir şirketin eski sahibi. Bu nedenle, onunla ilgili çıkan her haberde, isminin önüne "eski paralı asker" kelimesi takılıyor. Eski bir SAS subayı olan Buckingham'ın Papua Yeni Gine'de ayaklanmayı bastıran hükümete yardım ettiği Afrika'da ise pek çok darbe girişiminde başrol oynadığı yazılıyor.
Buckingham, BM ambargosuna rağmen Sierra Leone'ye çok miktarda silah ve cephane sokulmasına yardımcı olmuş. Karşılığında da başa geçen hükümetlerden petrol ve elmas işinde ayrıcalıklar almış. Buckingham'ın en yakın arkadaşı ve ortağı Simon Mann ise Ekvator Ginesi'nde darbe girişimi hazırlığı yaparken Zimbabwe'de tutuklanmış. Macera dolu geçmişini inkar etmeyen Buckingham, 1998'den beri paralı askerlerle bir ilgisi olmadığını, şu anda tutuklu bulunan Mann ile de uzun süredir görüşmediğini ve o günleri geride bıraktığını söylüyor.
Etiketler: Petrol Heritage Oil Tony Buckingham Mehmet Emin Karamehmet Irak Hükümeti