Bir insan için, bir toplum ve camia için en kötü durumların başında kimliğinin başkaları tarafından belirlenmesi gelir.
Başkaları dediğim de egemenlerdir, güçlülerdir. Zaten onlar bu hakkın kendilerine ait olduğuna inanırlar;
“Seni ben tanımlarım, senin kim olduğuna ben karar veririm ve ben ilan ederim ben duyururum...” dediği zaman artık siz istediğiniz kadar “yok hayır, ben öyle değilim, ben şuyum” diye istediğiniz kadar çırpınıp durun, o kimlikten kolay kolay kurtulamazsınız.
Sizi tanımlayan, sizin için kimlik belirleyen bu egemen güçler yaptıkları bu tanımlamanın isabetli olduğunu perçinlemek için sizi o istikamette bir şeyler yapmaya sürüklerler. İstedikleri cevapları alabilmek için soruları hep kendileri sorarlar.
Peki, kimliğimizi kendimizin belirleme ve “biz şuyuz” diye belirlediğimiz kimliğimizi ibraz etme imkanımız yok mudur? Elbette vardır.
Bunun en güzel yolu, söz konusu bu kimliği bir eylemle, bir amelle ortaya koymaktır.
Bizim için bir kimlik olmasını istediğimiz bu eylem, bu amel özgür irademizle belirlediğimiz, “salih amel” sınırları içinde kalan, aynı zamanda sadece bir teori olarak kalmayan bir eylem ve amel olmalıdır.
Bize kimlik olmasını arzu ettiğimiz bu amel ve eylemler aynı zamanda Müslümanların o an için ihtiyaç duyduğu, önemli bir boşluğu dolduracak şeyler olmalıdır.
Mesela “Müslüman” bizim üst kimliğimizdir. Duruma göre bunun altında da “ensar” gibi “muhacir” gibi bir takım kimlikler de edinebiliriz. Ama unutmayalım bu kimliklerin en önemli özelliği bir amelle, bir eylemle elde edilmiş olmasıdır.
Mesele sadece güzel bir kimlik elde etmenin yanı sıra onu hak etmek, içini doldurmak ve sürdürebilmek de önemlidir. Ve bu kimliği başkalarına kabullendirebilmek de.
Sonra, bizim için bir kimlik olmasını arzu ettiğimiz bu amel ve eylem tepkisellikten ibaret bir şey de olmamalıdır.
Çünkü unutmayalım, tepkisel eylemlerin asıl düğmeye basanı biz değiliz, bizim tepki göstermemizi isteyenlerdir.
Elbette yeri geldiğinde tepki gösterdiğimiz durumlar da olabilir ama bu bizim kimliğimiz olamaz, bir zamanların “Komünizmle Mücadele Derneği” gibi.
Kimlik edinme konusunda şu söylediğimiz şeyler hem bireysel olarak hem de cemaat ve camialar için de geçerlidir.