Irak’ta Cumhurbaşkanı Fuad Masum'un Başbakan Nuri Maliki karşıtı Irak Ulusal Şii İttifakı'nın adayı Meclis Başkan Yardımcısı Haydar İbadi'yi hükümeti kurmakla görevlendirmesi ile ilgili tartışmalar devam ediyor. Ülkenin başbakanı Nuri El Maliki, bu durumun anayasanın ihlali anlamına geldiğini ve kabul etmeyeceğini yeniledi.
Maliki, Bağdat'ta dün ordu komutanları ve emniyet yetkilileriyle bir araya geldikten sonra basın toplantısı düzenledi. Maliki, komutanlardan ve emniyet yetkililerinden, ülkedeki siyasi tartışmalardan uzak durmalarını isteyerek, "Siyasi konulara girmeyin. Meseleyi halka, siyasilere ve mahkemelere bırakın. Başbakan adayının belirlenmesinde anayasanın çiğnenip çiğnenmediğine Federal Mahkeme karar verecek. Siz görevinizi yerine getirmeye devam edin. Terörizmle savaşta gevşeklik göstermeyin. Çünkü terör, ister Basra'da olsun, ister Kürdistan'da, hiçbir ayrım gözetmiyor" diye konuştu.
Cumhurbaşkanı Masum'un, hükümeti kurma görevini İbadi'ye vermesiyle ülkede yeni bir siyasi kriz yaşandığını savunan Maliki, IŞİD ve uzantısı silahlı grupların, bu durumu istismar edilebileceğine işaret etti. Bu yüzden güvenlik kuvvetlerinin, işlerinin başında olması ve görevlerini hassasiyetle yerine getirmesini isteyen Maliki, şöyle devam etti:
"Bazı kimseler, oluşan bu durumu istismar edip, askeri araçlarla sokak ve caddelerde dolaşıyor. Birçok kişi de hükümet dairelerinin talan edilmesi ve yağmalanması için bunu bir fırsata çevirme çabasında. Askeri ve emniyet yetkililerine şu emri verdim: Fitne ateşini söndürün. Özellikle sıcak olayların yaşandığı bölgelerde güvenlik önlemleriniz sıklaştırın."
Maliki, Irak Cumhurbaşkanı Fuat Masum'un, hükümeti kurma görevini Haydar İbadi'ye vermesini Federal Mahkeme'ye taşıdıklarını dile getirerek, "Şuan Irak Anayasası'nın çiğnenmesi hadisesiyle karşı karşıyayız. Bu durum, Musul'un düşmesinden daha az tehlikeli değildir. Irak Federal Mahkemesi'nden meseleyi bir an önce netliğe kavuşturmasını bekliyoruz" değerlendirmesinde bulundu.
İBADİ’NİN DESTEKÇİSİ ÇOK
Bu arada İbadi'ye iç ve dış merkezlerden destek geldiği gözlemmleniğyor. Saddam döneminde ülkeden laçarak uzun yıllar İngiltere'de yaşayan yeni başbakan adayına Kürtler, Sünniler, Şii dini lider Ali Sistani ve Maliki karşıtı Şii gruplar sıcak bakıyor. İbadi'nin, başbakan adayı ilan edilmesine ABD yönetimi de destek veriyor. ABD Başkanı Barack Obama, İbadi’yi arayarak tebrik etmiş ve kendisine en kısa sürede, tüm Iraklıları kapsayan ve herkesi temsil eden yeni kabineyi kurması çağrısında bulunmuştu.
ABD Savunma Bakanı Chuck Hagel de Maliki'yi başarısız olmakla suçlamıştı. Hagel, Maliki için, "Ülkesini yönetmekte birçok konuda başarısız olduğunu düşünüyorum" ifadesini kullanmıştı.
Maliki, lideri olduğu Kanun Devleti Koalisyonu, 30 Nisan'dan yapılan genel seçimlerde 92 sandalye çıkarmıştı. Maliki, seçim birincisi koalisyonunun lideri olarak hükümeti kurma görevinin kendisine verilmesi gerektiğini savunuyordu. Ancak Cumhurbaşkanı Fuat Masum, Irak Ulusal Şii İttifakı'nın adayı, Parlamento Başkan Yardımcısı Haydar el-İbadi'yi hükümeti kurmakla görevlendirdi.
Irak Ulusal Şii İttifakı'nın 75 milletvekili var. Parlamentoda 62 vekili olan Kürtler ve 60'ı aşkın sandalyesi olan Sünniler de İbadi'nin başbakanlığına sıcak bakıyor. Diğer grupların da destek vermesi durumunda İbadi'nin hükümeti rahatlıkla kuracağı ifade ediliyor. İbadi'nin, koalisyon hükümetini 30 gün içinde kurması gerekiyor.
SÜNNİLER DE MALİKİ KARŞITI CEPHEDE
Irak’ta en büyük Sünni blok olan Muttehidun Koalisyonu’nun Başkanı Usame Nuceyfi de Maliki karşıtı cephede yer alıyor. Nuceyfi, Maliki'nin Yeşil Bölge'yi kuşatma altına alması sonrası yaptığı açıklamada, görev süresi biten Başkan Nuri Maliki’nin üçüncü kez başbakan olmaya çalışmasının Irak’ı bölme ve iç savaş çıkarma çabası olduğunu söyledi.
Irak Anayasası'na göre seçilen cumhurbaşkanı iki hafta içinde parlamento içinden bir ismi hükümeti kurmakla görevlendirmek zorunda. Ancak Fuad Mahsum seçilmesinin üzerinden iki haftadan fazla süre geçmesine rağmen bir isim açıklamamıştı. Maliki’nin Mahsum'u anayasayı ihlal etmekle suçlaması karşısında ise Usame Nuceyfi, “Eğer zaman aşılırsa anayasal anlamda ihlal yapılmış olunur. Ama anayasal ihlal, trajik sonuçlara götüren uygun olmayan bir görevlendirmeden daha iyidir” dedi.
Maliki, lideri olduğu Kanun Devleti Koalisyonu'nun 30 Nisan'dan yapılan genel seçimlerde 92 sandalye çıkardığı ve seçim birincisi koalisyonunun lideri olarak hükümeti kurma görevinin kendisine verilmesi gerektiğini savunuyor.