Merhaba El-Kaide, Güle Güle Amerika / Saleem Shahzad

Asia Times Pakistan Büro Şefi Saleem Shahzad

Asia Times Online"ın Pakistan Büro Şefi olan Syed Saleem Shahzad"ın bu makalesini arkadaşımız Sümeyye YILDIZ çevirdi.

Miranşah, Kuzey Veziristan – Şu an için Pakistan Talibanıyla İslamabad arasındaki ateşkesle, Pakistan hükümeti aslında el-Kaide müttefiki ve açıkça Afganistan Taliban yanlısı olan militan gruplara göz yumduğu 11 Eylül 2001 öncesi pozisyonuna geri dönmüş oluyor.

Ateşkes çok ilgi çekmişken, daha önemli bir gelişme ise el-Kaide unsurları ile Pakistan arasında kilit el-Kaide elamanlarının tutuklanmaması veya gözaltında olanların serbest bırakılması yönünde gizli bir anlaşma olduğudur. Bu İslamabad ile Washington arasındaki ilişkileri geri dönülmez bir şekilde bozabilir.

Pakistan, salı günü Waziristan"da Pakistan Talibanının Afganistan sınırındaki sorunlu kabile bölgelerinden sınır boyunca yaptığı saldırıları durdurmaları sözü karşılığında güçlerini çekmeye razı oldu.

Birçok raporun belirttiğine göre, ateşkesin imzalamasıyla ilgili hataya düşülen kısım Pakistan nezaretlerindeki kabile üyelerinin serbest bırakılmasıdır. Ancak çoğu kabile üyesi zaten serbest bırakılmıştı.

Bildirilmeyen temel sorun, Pakistan yetkililerinin ellerini el-Kaideyle bağlantılı yasa dışı militan kuruluşlardan çekmesiydi.

Böylece, örneğin şu an militan gruplarla İslamabad arasındaki anlaşmaya göre Pakistan, içinde Usame bin Ladin"in de bulunduğu "en çok arananlar" listesindeki iki çok önemli ismi yani Ladin"in yardımcısı Eymen ez-Zevahiri"yi ve Taliban lideri Molla Ömer"i, tutuklamayacak.

Listedeki tek Pakistanlılar Saud Memun ve İbrahim Choto, onlar yalnız bırakılmış olacak. Amerikan gazeteci Daniel Pearl"ün işkence gördüğü arsanın sahibi Saud Memun, cihatçılar tarafından kaçırıldıktan sonra idam edildi ve Haziran 2002"de Karaçi"de gömüldü.

Pakistan kanunlarla tutuklanan birçok kişinin cezaevinden bırakılması için çoktan anlaştı.

Önemli bir nokta da, bu geçen yıl Pakistan yetkilileri tarafından alıkonulan Ghulam Mustafa"yı da kapsıyor. Mustafa"ya el-Kaide"nin Pakistan"daki şefi gözüyle bakılıyor. (Al-Qaeda's man who knows too much, Asia Times Online, Ocak 5, makalesine bakınız. Makalede de tahmin edildiği gibi, Mustafa bir karadelikte kayboldu ve aslında resmen hiç suçlanmadı ve Amerika"ya teslim edilmesine karışılmadı.)

Asia Times Online"nın kaynakları Mustafa"nın önümüzdeki birkaç gün içinde tutuklanacağını söylüyor. Bir kere Ladin"e çok yakın ve el-Kaide"nin lojistiği, finansmanı ve Pakistan"daki militanlarla bağlantı noktası hakkında ayrıntılı bilgi sahibi.

Serbest Militanlar

"Şimdi onlar (Pakistan yetkilileri) bizi mücahitlerin gerçek temsilcisi olarak kabul ettiler" Wazir Khan Asia Times Online"a Miranşah"taki dini bir cemaatte böyle söyledi. "Yetkililer benim ve aranan diğer arkadaşlarımın müzakerelerde yer alması durumunda itiraz etmeyeceklerine dair sözsüz onay vermiş olsa da biz artık suçlu değiliz; ama her anlaşmanın bir parçasıyız.."

Wazir Khan, bir zamanlar Bin Ladin"in aracısı, üst düzey görevlisi ve Waziristan"daki en yakın bağlantısıydı. "Arananlar" listesinin başındaydı. Şimdi etrafta istediği gibi gezebilir. " Durum tamamiyle değişti," dedi.

Kişisel görüşüme göre, Wazir Khan ve onun gibiler için durum değişti ancak daha büyük bir resmin içinde durum tamamen değişti.

Afganistan"ın kaynadığı bir zamanda Pakistan, yani Amerika"nın "terörle savaştaki" "en önemli" ışığı ve NATO dışındaki en önemli müttefiki, bölgesel meselelerde kendini geri çekmeye uğraştığı 11 Eylül öncesi kafa tutan zamanlarına geri dönüyor.

İsminin açıklanmasını istemeyen ünlü bir militan Asia Times Online"a "Pakistan"da 11 Eylül sonrası durum acımasız" dedi. "Bütün cihat organizasyonları gelecekte nasıl ciddi bir temas kuracakları konusunda önceden bilgilendirildi ve daha gözden uzak, alternatif bir strateji oluşturuldu. Ancak bazı insanlar gereksiz maceralara atılmaktan kendini engelleyemedi ve kuruluş aşamasında sorun çıkardılar. Bu Amerika"ya Pakistan"a karışma şansını kazandırdı, ve 700"den fazla El Kaide mücahidi tutuklandı.

"Şimdi durum yine değişti... Pakistan ordusu için Pakistan devletinin önemli olduğunu biliyoruz, ama şunu da biliyoruz ki, kesinlikle ordu İslam"la tam bir uyum halinde değildir." Pakistan"ın Afganistan"da sıcak takipte bulunan yabancı birliklerin Pakistan"daki sınırlı bir alana girmesine izin vermesinden dolayı oluşan gergin atmosferin yumuşamasına, İslamabad ile Waziristan"daki Pakistan Talibanı arasındaki ateşkes Washigton için yutulması zor bir lokmaydı.

İslamabad"ın öncelikli meselesi yine içişlerinde nefes alacak biraz alan açmak, tabi bir de Sam Amca"yı sırtından atmak.

Waziristan"daki durum başedilemez hale geliyor, şimdiden neredeyse ayrı bir devlet, sorun huzursuz Belucistan şehrinde devam ediyor, özellikle de milliyetçi lider Nawab Akbar Bugti"nin Pakistan güvenlik güçlerinin ellerinde ölmesinden bu yana. Huysuz muhalefet partileri konu hakkında General Pervez Müşerref"in hükümetine karşı nadiren birlik gösterebildiler.

Haritayı yeniden çizmek

Emekli Amerikalı binbaşı, Ralph Peters geçen hafta Armed Forces Journel"da yayınlanan "Kan Sınırları" başlıklı makalesinde Pakistan"ın jeopolitik oyunları kendi dönem ve durumu doğrultusunda yönledirmeyi biraz düşünmesi gerektiğini söylüyor.

Peters, gelecek savaşlar konusunda sorumlu olduğu İstihbarat Personeli Başkan Vekilliği ofisinde görevliydi. Peters Ortadoğu ve Afrika"daki sınırların dünyadaki "en keyfi ve bozuk" sınırlar olduğunu ve yeniden yapılandırılması gerektiğini söylüyor.

Dört ülke –Pakistan, Irak, Suudi Arabistan ve Türkiye– yeniden düzenleme için öncelikli. Pakistan ve Suudi Arabistan ayrıca "doğal olmayan devletler" olarak da nitelendirilebilir.

Her şeye rağmen ABD Devlet teşkilatı bu iddaların Amerika"nın politakısıyla ilgisi olmadığını inkar etmekte çabuk davrandı, Pakistan, Suudi Arabistan ve Türkiye ise daha çok yeniden yapılanmayı konuşuyor.

Peters"ın tekliflerinden biri de "Diyarbakır"dan Tebriz"e kadar uzanan ve Bulgaristan"la Japonya arasında kalan bölgedeki en batıcı devlet olacak olan" "bağımsız bir Kürt devleti" kurulması gerektiğiydi.

Pakistan Başbakanı Şevket Aziz yakın zamanda Türkiye"yi ve barış gücü göndermeyeceğini duyurduğu Lübnan"ı ziyaret etti. Daha sonra Ankara eğer barış güçleri Hizbullah"ı silahsızlandırmaya çalışırsa, Türkiye barış misyonundan geri çekileceğini söyledi. Bu kararlar Suudi Arabistan, Pakistan ve Türkiye arasındaki arka plan diplomasisinin bir sonucu. Molla Ömer"in ileride yeniden canlanışını açıklamayı umduğu Afganistan İslam Emirliği"nden (ülkenin 2001"de Taliban"ın öne sürülmesinden önceki adı) itibaren Pakistan"ın Afganistan"daki sınırları boyunca Taliban, ülkenin güneybatısının çoğunu kontrolü altında tutuyor. Bir kere bildiri yapıldıktan sonra başkent Kabil"e büyük bir destek başlayacak.

İslamabad"ın daha özgür bir dış siyaset benimsemesinin ve daha da önemlisi Afganistan"da yeniden güçlenen Taliban"la kendisini hizaya sokmasının Amerika"yı sinirlendirdiği gibi, bir kez daha Pakistan"ı bir oyun alanı yaparak Pakistan cezaevleri kapılarının açılma sesleri de Amerika"yı sinirlendirdi.

saafonline.com