Obama, görüntülü kaydedilen, Nevruz Bayramı dolayısıyla yayımlanan çağrısında, Washington yönetimi olarak şimdi İran ile her alanda diplomasi taraftarı olduklarını, yapıcı ilişkiler aradıklarını söyledi.
İran ile doğrudan diplomatik temasa açık olduğunu ifade eden Obama, ancak böylesi bir sürecin tehditlerle ilerlemeyeceğini, bunun yerine karşılıklı saygı temelinde ve dürüstlükle süreci yürütmeyi istediklerini belirtti.
ABD'nin İran'ın "ülkeler topluluğunda" hak ettiği yeri almasını istediğini bildiren Obama, ancak bunun için Tahran'ın yapması gerekenler olduğunu kaydetti.
"Bu sizin hakkınız" diyen Obama, İran'ın bu toplulukta yerini alması için gerçek yükümlülükleri olduğunu, buraya terör ve silahlarla giremeyeceğini, İran halkı ve medeniyetinin gerçek büyüklüğünü gösteren barışçıl hareketlerle bunun mümkün olabileceğini vurguladı.
Obama, İran'ın nükleer programına işaret ederek, büyüklüğün ölçüsünün yok etme kapasitesi olmadığını da dikkat çekti.
Tahran yönetiminin enerji sorununu gidermek için barışçıl amaçlı olduğunu açıkladığı nükleer programı Washington tarafından, nihai amacı nükleer silah elde etmeye yönelik bir süreç olarak değerlendiriliyor.
Obama'nın Türkiye programı
Obama, Türkiye'ye gelen 5. ABD Başkanı olacak ve Türkiye'de 2 gün kalacak. Bir gününü Ankara'da, diğerini ise İstanbul'da geçirecek.
5 Nisan Pazar akşamı Ankara'da olması bekelenen Obama'nın, 6 Nisan'da Ankara'da yapacağı temaslar önemli olacak. ABD Başkanı Anıtkabir'i ziyaret edecek, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'le biraraya gelecek, Meclis Genel Krulu'nda Genel Kurul'a hitap edecek ve burada vereceği mesajlar önemli olacak.
Obama, daha sonra Başbakan Erdoğan ile Başbakanlık Resmi Konutu'nda biraraya gelirken, first lady'ler Emine Erdoğan ile Michelle Obama da yine resmi konutta görüşecek. Bu görüşmelerin ardından, Erdoğan ile Obama Medeniyetler Forumu Toplantısı'na katılmak için İstanbul'a geçecekler. İkilinin aynı uçakla İstanbul'a gitmesi planlanıyor ancak hangi liderin uçağının kullanılacağı henüz netlik kazanmadı.
7 Nisan Salı günü İstanbul'da, Erdoğan'ın onuruna vereceği öğlen yemeğine ve ardından Boğaz Turu'na katılacak olan Obama, Başbakan Erdoğan ile birlikte bir basın toplantısı düzenleyecek. Burada, Müslüman dünyasına vereceği mesajlar merakla bekleniyor.
GÜVENLİK ÖNLEMLERİ
Öte yandan, Obama'nın ziyareti esnasında hem Ankara hem de İstanbul'da geniş güvenlik önlemleri alınacak. Ankara'da 10 binin üzerinde polisin izinleri kaldırılacak. Esenboğa Havaalanı'nda herhangi bir açıklama yapması beklenmeyen ABD Başkanı, buradan bir eskort eşliğinde ayrılacak ve seyredeceği güzergaha çevik kuvvet ile özel harekat birlikleri yerleştirilecek. Hangi güzergahın kullanılacağı ise son anda netleşecek.
ELE ALINACAK KONULAR
Ziyarette hangi konuların ele alınacağı da netleşmeye başlıyor. Öncelikli olarak Irak'la ilgili gelişmeler konuşulacak. ABD askerlerinin Irak'tan çekilmesi ve Türkiye'den herhangi bir talep olup olmayacağı merak edilen konular arasında. Terörle ilgili işbirliği, Irak'a ilişkin son durum, özellikle PKK'ya silah bırakma çağrılarının yapılacağı bir dönemde yapılacak bu ziyareti önemli kılıyor.
Ele alınacak başlıklardan bir diğeri ise Ermeni soykırımı iddiaları. Bilindiği gibi, Obama'nın 1915 olaylarından 'soykırım' olarak bahsedip bahsetmeyeceği henüz netlik kazanmadı. Özellikle, Türkiye-Ermenistan ilişkilerini normalleştirilmesi konusunda ABD yönetiminin mesajlar vermesi bekleniyor. Başbakan da, Türkiye'nin görüşlerini ilk ağızdan aktaracak.
Bunun dışanda Kıbrıs, Türkiye'nin AB üyelik süreci, iki ülke arasındaki ekonomik ilişkiler, ticaret hacminin artırılması, küresel kriz ve IMF ile ilişkiler de görüşmelerde yer bulacak. Ayrıca, Ortadoğu ile İran, Suriye konuları da ele alınacak başlıklar arasında.
KISA KISA: 6-7 Nisan'da neler olacak?
- Obama önce Ankara'ya gelecek
- Anıtkabir'i ziyaret edecek
- Gül ve Erdoğan'la biraraya gelecek
- ABD Başkanı TBMM'de Genel Kurul'a hitap edecek
- Emine Erdoğan ve Michelle Obama görüşecek
- Erdoğan ile Obama'nın İstanbul'a birlikte gidebileceği konuşuluyor
- Erdoğan ve Obama, İstanbul Boğazı'nda tekne turu yapacak
- Erdoğan ve Obama'nın ortak bir açıklama yapması planlanıyor
GÜNDEMDEKİ KONULAR
- Stratejik konular
- Bölgesel güvenlik
- Ermeni soykırım iddiaları
- Irak ve Ortadoğu
- Kıbrıs ve Türkiye'nin AB üyelik süreci
- Ekonomik ilişkiler ve küresel kriz
DAVUTOĞLU: TARİHİ DÖNEMEÇ
Bu arada, Başbakan Erdoğan'ın Dış Politika Danışmanı Ahmet Davutoğlu, Türk-Amerikan ilişkilerinin tarihi bir uzlaşma döneminde olduğunu söyledi. Davutoğlu, "Başkan Obama'nın Türkiye'ye gelme kararı da bu tarihi dönemin bir göstergesi" dedi.
Washington'da temaslarda bulunan Davutoğlu, Obama Yönetimi'nin Ermeni iddiaları konusundaki tutumunun da görüşmelerde ele alındığını belirtti ve bu konunun ilişkilerdeki olumlu seyri bozamayacağını söyledi.
Seçim kampanyası sırasında '1915 olaylarını' soykırım ilan etme sözü veren Obama, Ermeni lobisinin yoğun baskısı altında. Lobi, ABD Kongresi'nin alt kanadı Temsilciler Meclisi'ne, '1915 olayları'nın soykırım olarak tanınmasını isteyen bir tasarı sundu. Türkiye'nin Ortadoğu'daki desteğini kaybetmek istemeyen başkan Obama'nınsa, bu vaadinden geri adım attığı yorumları yapılıyor.
Ajanslar - NTV