Mehmet Altan Ermeni meselesini yazmış, satır arasında ise başlıktaki sorgu ister istemez göze çarpıyor. Devleti kaldırılan Osmanlı'nın borç ve sözde soykırımına neden mirasçı olunuyor?
Biz konuşmazsak, başkaları konuşur...
Biz konuşmazsak, başkaları konuşur...
ABD Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi’nin...
1915’teki Ermeni olaylarına ilişkin iddialara destek veren tasarıyı oylayacağı oturuma iki saat kala....
ABD Başkanı George W. Bush...
Ve ondan hemen önce de Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice ve Savunma Bakanı Robert Gates...
Tasarıyla ilgili birer açıklama yaparak, ‘Hepimiz, bu tasarının geçmesinin, özellikle Irak ve Afganistan başta olmak üzere, Ortadoğu’daki çabalarımız üzerinde son derece istikrarsızlaştırıcı bir etkisi olacağı üzerinde hemfikiriz. Çünkü önemli bir stratejik müttefik olan Türkiye’nin, bu elzem alanlardaki çabalarımıza desteği çok kritik önem taşıyor’ dediler. Ama nafile... Tasarı Dış İlişkiler Komitesi’nden geçti.
***
Dış İlişkiler Komitesi’nde görüşülerek kabul edilen tasarı ne? 106 sayılı karar tasarısı...
Yani? Tasarı, ‘Ermeni soykırımı’nın tanınmasını ve Başkan’ın Amerikan dış politikasını buna uygun olarak şekillendirilmesini öngörüyor. Tasarı, eğer ABD yönetimi önlemekte bu sefer de başarılı olamazsa bir hafta sonra Temsilciler Meclisi Genel Kurulu gündemine alınacak.
435 sandalyeli Temsilciler Meclisi’nde tasarıya 225 parlamenter destek veriyor.
Tasarının bağlayıcılığı bulunmuyor.
Ancak Kongre’nin bakış açısını yansıtan kalıcı bir metne dönüşüyor.
***
Tasarının Genel Kurul’a aktarımı Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi tarafından yapılacak. Nancy Pelosi, Calıfornia milletvekili... Calıfornia ise ABD’li Ermenilerin en yoğun yaşadığı bölge. Demokrat Parti yetkilileri, tasarının Kasım ayı ortasında Temsilciler Meclisi Genel Kurulu’nda oylanacağını belirtmekte.
Genel Kurul’da da çoğunluğun tasarıya destek verdiği düşünülürse, durum hiç de kolay değil... Tasarıya karşı çıkan üyeler, tasarının geçmesi ile ABD’nin bölgedeki çıkarlarının büyük zarar göreceğini belirtse de...
Tasarıyı savunan üyeler, diğer bazı eyaletlerdeki ve Avrupa ülkelerindeki yasaları örnek göstermekte.
Bugüne kadar on dokuz ülke parlamentosu bu tür bir tasarıyı kabul etmiş durumda..
***
Bağırıp çağırmayı...
Sövüp saymayı...
En titiz perdeden hamaset yapmayı bir yana bırakıp da... Soğukkanlı bir şekilde kendimize şu soruyu sorabilir miyiz acaba:
Neden bu durumlara düşüyoruz?
Herhalde, bunun cevabı ‘bütün dünya bize düşman’ değil.
***
O halde ne?
İddialar hangi yıla ait?
1915 yılına.
Neredeyse yüz yıl olacak.
Biz yüz yıldır, kompleksizce bu konuyu ve iddiaları kendi içimizde rahatça tartışacak düzeye ne yazık ki gelemedik.
Resmi tezleri tekrarlamayanı, daha özgür bir arantıya dönük duranı da hain ilan ettik, gözünü patlattık.
Bu bize ne getirdi?
Özgürlükten uzak, resmi devlet tezi dışında görüş serdedemeyen, kimliği ve kişiliği zaafa uğramış bir yapılanma.
Biz kendimiz tartışamayınca, kompleksleri aşan bir olgunlaşma gösteremeyince, diğerlerine av olacak bir zaafiyet içine girdik.
Demokrasi... Özgür tartışma... Toplumun devlet tezlerine karşı kendi tezlerini geliştirememesi ülkeleri güçsüzleştiriyor.
Bizim maruz kaldığımız muamele bunun sonucu.
Resmi tez dışında konuyu rahatça tartışmışlığımız yok... Tartışma denemeleri de çok yeni ve sancılı... Halbuki o günden bu yana neredeyse yüzyıl geçmiş.
***
İkinci bir soru da,Türkiye Cumhuriyet ile Osmanlı İlişkileri...
1915 de Osmanlı İmparatorluğu var...
Türkler de tebaa...
Ermeniler de...
Hepsi Padişah’ın tebaası.
Ayrıca, birkaç yıl sonra,Türkler de Osmanlı’ya ‘baş kaldırarak’ isyan edecek ve kendi devletlerini kuracak..
Biz neden baş kaldırdığımız ve yıkılmasını sağladığımız Osmanlı adına olaylara taraf oluyoruz şimdi?
Bu sorunun cevabı yok, çünkü Cumhuriyet-Osmanlı ilişkilerinin çerçevesi hiç bir zaman çizilmemiş.
Neden, nereye kadar ve niçin sorumluyuz ya da değiliz belli değil.
Osmanlı, tebayı tebaya kırdırmışsa, Cumhuriyet’in bunu sahiplenmesi neden gerekiyor?
Bunun bile cevabı pek düşünülmemiş.
***
Hayat her şeyi ödetiyor..
Öfke baldan tatlıdır ama biraz da kendi eksiğimize gediğimize baksak da, her yoldan geçen bize bir vole çakmasa.
Star-M. Altan