“Müşerref, sekiz sene başta olmasına rağmen bugüne kadar kanuni, anayasal ve siyasi, yönden başarılı bir yönetim sergileyemedi. Halk yönetimini kabullenemedi, çünkü askeri darbe ile işbaşına geldi. Ardından da bu tutumunu sürdürmek için meşru olmayan yollarla isteğine göre anayasal düzenleme oyununu oynadı.”
Siyasi gözlemciler, Pervez Müşerref’in siyasetini destekleyen önceki iktidar partisinin son seçimde düşmesinin tek sebebinin, ABD ile ortak yürüttüğü bölgesel askeri stratejik ortaklık olmadığını söylüyorlar. Gözlemciler bu başarısızlığın altında ülkede buğday sıkıntısı; gaz, elektrik kesintisi ve fiyatlardaki fahiş artışların da büyük rol oynadığını söylüyorlar. El- Müctema dergisi de Pakistan’da yaşananları Güney Asya Araştırmaları Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Reşid Ahmet Han’a sordu. Han’ın açıklamalarının yer aldığı söyleşi:
* Son seçimlerde Hakim Partinin hezimete uğramasını nasıl değerlendiriyorsunuz?
- Seçimlerin sonuçlarında halkın çeşitli sebeplerle gösterdiği doğal tepkisini görüyorum. Bu sebeplerden ilki, Müşerref’in sekiz sene başta olmasına rağmen bugüne kadar kanuni, anayasal ve siyasi, yönden başarılı bir yönetim sergileyemesidir. Halk yönetimini kabullenemedi, çünkü askeri darbe ile işbaşına geldi. Ardından da bu tutumunu sürdürmek için meşru olmayan yollarla isteğine göre anayasal düzenleme oyununu oynadı. Teröre karşı izlenen tutum terörü bitirmek bir yana azaltmadı bile, hatta fazlalaştırdı. Hindistan ile görüşmeler başlatıldı, fakat hiçbir ilerleme kaydedilemedi. Ekonomiyi iyileştirme vaatleriyle geldiler, ama un krizi yaşattılar, elektrik ve doğalgaz kesintilerini başlattılar. Halk şeker ve yağ sıkıntısı çekmeye başladı. Bütün bunlar iddialarını gerçekleştiremediklerini gösterdi. Halk ilk kez kendi görüşünü ifade etmek için bir fırsat yakaladı ve bu fırsatı en iyi şekilde değerlendirdi. Benazir Butto ve Nevaz Şerif’in de dönmeleri siyasi yapının değişmesi de halkın Müşerref siyasetine karşı sesli olarak ses çıkarmasına cesaret vermede önemli rol oynadı.
* Bazıları eski parlamentonun uzun bir süre daha devam edemeyeceği görüşünü serdediyorlar. Siz de bu görüşe katılıyor musunuz?
- İnsanlar daha önceki parlamento için de benzer gerekçelerle aynı şeyi söylediler. Nevaz Şerif 1988- 1999 yılları arasında yönetimdeydi. Her ikisi de vaatlerini gerçekleştiremedi ve her ikisinin de sonu aynı, yani halkın tepkisiyle yönetimden düşürülmek oldu.
Önceki yönetimin daha önceki Şerif yönetimi gibi bir başarısı vardı: O da ülkede siyasi partiler arasında düşmanlık ve husumeti artırmaktı! Her ikisinin bu meziyetleri de yönetimden düşürülmelerinin sebebi oldu. Şimdi de iki parti seçimlerden sonra yönetimi oluşturma girişimlerinde birbirleriyle dayanışma içerisinde olduklarını görüyoruz. Hatta üç büyük partinin birbirleriyle bu kadar dayanışmacı yaklaşımları bundan önceki dönemlerde rastlanmamış ve Pakistan için yeni bir şey. Bu aslında askeri darbe yerine yapılan siyasi darbe girişimlerinden başka bir şey değildir. Yönetimin bu yönde bir girişimden önce yüz defa anlaşma sopasını kırmayı düşüneceğini görüyorum.
Son olayların arkasında yine onlar var
* Seçimlerden sonra ülkede terör olaylarında bir düşüş gözlendi, ancak son dönemlerde faili meçhul cinayetler, suikastler, adam kaçırmalar, bombalamalar vs. sık yaşanmaya başlandı. Bu yaşananlar Müşerref yönetiminin başta daha fazla kalması için dünya kamuoyunu iknaya yönelik senaryolar olmasın?
- Evet, hakim olan görüntü böyle bir izlenim veriyor, ancak ben hiçbir siyasi ve gayri siyasi yönetimin masum halkın kanını akıtma alçaklığını göstereceğine ihtimal vermiyorum. Ama dış mihraklar için bunu söyleyemem. Dünyanın birçok yerindeki karışıklıkta nasıl ki dış mihrakların kanlı eli varsa, ülkemizdeki karışıklıkların arkasında, Pakistan’ın demokratikleşme yolunda sağlam adımlarla ilerlemesini ve istikrara kavuşmasını engellemek isteyen aynı eller vardır. Son yaşanan acı olaylar da bu senaryoların son halkasını oluşturmaktadır.
Yeni yönetim önceden yaşananlardan dersler çıkarmalı
* Bölgede savaşın durdurulacağını umuyor musunuz?
- Mevcut şartlarda Taliban’ın temerküz ettiği bölgede savaşın durdurulması mümkün gözükmüyor. ABD şartları Afganistan’dan takip ediyor. Pakistan, savaşı durdurması halinde ABD’nin, ülke istikrarı ve güvenliğini tehdit edecek saldırılar başlatabileceğinden çekiniyor.
Çev: MUSTAFA SABRİ DEMİR / Milli Gazete