Merkezi New York'ta bulunan "Eurasia Group" adlı düşünce kuruluşu, global finansal kriz ve resesyonun, siyaseti hem dünya ölçeğinde hem de ulusal düzeyde derinden etkilediğini, dengeleri değiştirdiğini ve radikal bir şekilde parçalanmış bir dünyaya doğru yönelişi kamçıladığını ileri sürdü. Kuruluş, bu kapsamda geliştirdiği risk senaryolarında çok önemli değişimlere sahne olabilecek 10 ülke arasında Türkiye'yi de gösterdi.
Kuruluşun yaptığı analizlere göre, 10 ülkede kriz nedeniyle bir anda buharlaşan tasarruflar, çöken bankacılık, artan işsizlik halk nezdinde siyasi ve mali elite karşı duyulan memnuniyetsizliği had safhaya çıkaracak ve politik liderlerle kurumlar üzerindeki baskı görülmedik ölçüde artacak. "Eurasia"nın gerçekleşme riskini yüzde 15 olarak değerlendirdiği
Türkiye ile ilgili karamsar senaryo şöyle:
AKP'nin iktidarını artırma çabaları iktidar partisi ve onu destekleyen muhafazakârlarla laikler arasındaki çatlağı derinleştirecek. Global krizin tetiklediği sosyal huzursuzluk kırılgan siyasi dengeyi bozacak, istikrarsızlığı artıracak. Bu durum laiklere, iktidar partisine yeni bir kapatma davası açarak vurma imkânını verecek.
Son yerel seçimde morallenen ve Ergenekon davası nedeniyle de iktidara kızgınlığı iyice artan laikler, sosyal huzursuzluktan yararlanarak Türk toplumunda AKP karşıtı bir konsensüs oluşturulmasına yönelik bir kampanya başlatacak. AKP de buna kapatılma riskini azaltmak için yeni bir anayasayla karşılık verecek.
29 Mart seçiminden siyasi olarak zayıf-layarak çıkan Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, AKP içindeki milliyetçi ve radikal İslamcı unsurları kontrol etmekte zorlanacak. Üzerindeki baskılar artınca, Erdoğan, hem eleştirilere karşı daha tahammülsüz olacak hem de daha otoriter bir yola girecek. Erdoğan, partisinin çıkarlarını muhalefetle konsensüs oluşturulmasının üstünde tutacak.
AKP'nin tavizsiz tutumu politika dışı aktörlerin -huzursuz generallerle üst düzey yargı görevlileri- boşluğu doldurmak için siyaset sahnesine girmesine yol açacak. Bu unsurlar erken genel seçim ve AKP aleyhine kapatılma davası açılmasını talep edecek.
Bu durumda, Türkiye kendisini yeni bir siyasi ve kurumsal krizin tam ortasında bulacak. Yeni kapatma davası nedeniyle ekonomik ve mali istikrar iyice bozulacak, yabancı sermaye daha az riskli ülkelere kaçacak. Üstüne üstlük yeni kapatma davasıyla Türkiye'nin zaten sorunlu olan AB'ye üyelik süreci altüst olacak.
Pakistan'da darbe olabilir
Eurasia Group'un diğer senaryoları ve gerçekleşme olasılıkları şöyle:
- Pakistan'da ordunun bir darbe daha yapması; yüzde 30.
- Ukrayna'nın Batı'dan uzaklaşarak Moskova'ya yaklaşması; yüzde 15.
- Rusya'nın daha da sertleşerek, liberalleri bastırması, öngörülemeyen bir dış politikaya sahip olması; yüzde 20.
- Meksika'da yönetim değişikliğinin ardından reformların durması, organize suça karşı mücadelenin zayıflaması; yüzde 10.
- Nijerya'da federasyonun yeni etnik devletler doğuracak şekilde dağılması; yüzde 15.
- Arjantin'de ekonomik krizin derinleşmesinin ardından hükümetin seçimleri kaybetmesi, devlet başkanının istifası; yüzde 15.
- Birleşik Arap Emirlikleri'nde zayıf federal yapının dağılması; yüzde 10.
- Japonya'da iktidardaki Liberal Demokratik Parti'nin seçim yenilgisinin ardından dağılması ve siyasetin felç olması; yüzde 15.
- Polonya'da milliyetçiliğin dönüşü; yüzde 10.