Ali Tezel/Akşam
SSK ve Bağ-Kur prim borclarına af nasıl uygulanacak?
15 Mayıs 2008 günü TBMM Genel Kurulu'nda kabul edilen düzenleme ile prim affı geldi. İstihdam Paketi ile ilgili düzenlemeler görüşülürken vekillerden gelen önergelerle sürpriz bir şekilde SSK ve Bağ-Kur borçluları için yeni bir af düzenlemesi getirildi. Getirilen düzenleme iki kesimi ilgilendirmektedir. Birincisi borçlarına 2006 yılında çıkarılan 5458 sayılı Kanun gereğince taksitlendirme yapanlardan taksitlendirmeleri bozulmuş olanlar ve diğeri de yeni borçlulardır. Düzenleme gecikme-zam ve faizlerinin büyük bir kısmını silerek peşin ödeme avantajı da getirmektedir. Ancak, Kanun henüz TBMM'den yeni geçmiş olup Cumhurbaşkanınca onanıp Resmi Gazete'de yayımlandıktan sonra yürürlüğe girecektir.
A-Yeni borçlular ile isteğe bağlılara da af geldi
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'na eklenen geçici 24 üncü madde ile;
1-SSK borçlularına af
SSK'ya borçlu olanların, 2008/Mart ve önceki dönemlere ilişkin sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası, sosyal yardım zammı borçları,
31/3/2008 tarihine kadar bitirilmiş olan özel bina inşaatı ile ihale konusu işlerden Sosyal Güvenlik Kurumunca yapılan ön değerlendirme, araştırma veya tespit sonucunda yeterli işçilik bildiriminde bulunulmadığı anlaşılanların fark işçiliğe ilişkin borçları,
İsteğe bağlı sigortalıların 2003/Mayıs ila 2008/Mart dönemleri arasında isteğe bağlı sigortalılıklarının devam ettiği süre içindeki prim borçları,
Avukat-Noter ve yurtdışına işçi götüren müteahhitlerin, Topluluk sigortasına tabi olanların 2008/Mart ve önceki dönemlere ilişkin malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına ait prim borçları,
2-Bağ-Kur borçlularına da af
1479 sayılı Bağ-Kur Kanunu ile, 2926 sayılı Tarım Bağ-Kur Kanunu gereğince, sigortalı olanların 31/3/2008 tarihine kadar olan prim ve sosyal güvenlik destek prim borçları Kanunun yürürlüğünden itibaren 2 ay içinde müracaat edilmesi halinde,
PEŞİN olarak veya 24 aylık taksitler halinde ödenebilecektir.
3-Peşin ödemeye avantaj çok
Peşin ödeme yolunun tercih edilerek borç aslının tamamının ve başvurunun yapıldığı ayın sonuna kadar sosyal güvenlik mevzuatının ilgili hükümlerine göre hesaplanan gecikme cezası ve gecikme zammının yüzde on beşinin başvuru tarihini takip eden bir ay içinde ödenmesi halinde, gecikme cezası ve gecikme zammının kalan yüzde seksen beşi terkin edilir.
4-Taksitlide de avantaj var
Taksitle ödeme yolunun tercih edilmesi halinde, borç asıllarına başvurunun yapıldığı ayın sonuna kadar sosyal güvenlik mevzuatının ilgili hükümlerine göre hesaplanan gecikme cezası ve gecikme zammının; 12 aya kadar taksitlendirmelerde yüzde elli beşi, 12 aydan çok taksitlendirmelerde yüzde otuzu terkin edilecektir.
B-Eski borçluların taksitlendirmelerine canlandırma
2006 yılında 5458 sayılı Kanun kapsamına giren borçlarını yeniden yapılandırdıkları hâlde bu yapılandırmaları bozulmuş olan borçluların, yapılandırmalarını devam ettirmelerinin sağlanması ve böylelikle Kurum alacaklarının tahsili amaçlanmaktadır.
Buna göre;
5510 sayılı SS ve GSS Kanununa eklenen geçici 23 üncü madde ile 2006 yılında 5458 sayılı Kanun ile prim borçlarını taksitlendiren işverenler, Bağ-Kur'lular için yeni bir hak daha getiriliyor.
1-Yapılandırmalar canlandırılıyor
Borç taksitlendirmelerini düzenli ödememek nedeniyle, yapılandırma hakkını kaybedenlerin taksit hakları, Kanun'un Resmi Gazete'de yayımını izleyen iki ay (haziran-temmuz ayları) içinde müracaat etmek şartıyla yapılandırmaları yeniden canlandırılacaktır.
2-Bağ-Kur'lular sağlık hakkına kavuşacak
Bağ-Kur'lular ise sağlık haklarına kavuşabilecekler, yine kabul edilen metne göre, "1479 ve 2926 sayılı Kanunlar kapsamındaki sigortalılar veya bunların hak sahipleri, ödeme vadesi geçmiş taksitleri ile 1/4/2006 tarihinden sonraki süreye ilişkin prim borçlarını ödemeleri ve bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten sonraki taksit ve cari ay primlerine ilişkin ödeme yükümlülüklerini yerine getirmeleri durumunda sağlık sigortasından yararlanmaya başlatılır. "
3-Davalardan feragat gerekiyor
Bu haklardan yararlanabilmek için düzenleme ile davalardan feragat edilmesi gerekiyormuş, yeni getirilen haklardan yararlanmak üzere başvuran borçluların, kapsama giren borçları nedeniyle Sosyal Güvenlik Kurumu'na yaptıkları itirazlardan ve yargı nezdinde sürdürdükleri davalardan feragat etmeleri ve ihtilaf yaratmamaları şarttır, denmektedir.
5458'e göre taksitlendirenler peşin ödemeye de geçebilirler
5458 sayılı Kanun gereğince borçlarını zamanında ödeyenler ile en başta açıklandığı üzere 5458'e göre yapılandırmaları bozulmuş olanlar da PEŞİN ödeme seçeneğini tercih edebilecekler. Bu halde, daha önce 5458'e göre yapılmış olan tecil ve taksitlendirme veya yapılandırma işlemleri bozularak, ödemiş oldukları tutarlar, sosyal güvenlik mevzuatının ilgili hükümlerine göre mahsup edildikten sonra belirlenen borçları peşin ödenir veya taksitlendirilebilecek.
Hacizler kaldırılacak
Borçları nedeniyle, taşınır ve taşınmaz mallara konulan hacizler ile alınan teminatlar yapılan ödemeler nispetinde, üçüncü şahıslar nezdindeki hak ve alacaklarla ilgili hacizler ise ilk taksitin ödenmesinden sonra tümüyle kaldırılacaktır.