Rusya’nın Avrupa Konvansiyonel Kuvvetler Anlaşması’ndan (AKKA) çekilme kararı bugün yürürlüğe girerken, Rusya Dışişleri Bakanlığı, moratoryumun iptal edilmesi için görüşmelere hazır olduklarını açıkladı.
Rusya Dışişleri Bakanlığı, AKKA’nın askıya alınma kararının yürürlüğe girmesi nedeniyle yaptığı açıklamada, "Rusya, AKKA’nın askıya alındığı süreç içinde sonuca yönelik görüşmeler yapmaya hazırdır" denildi.
Açıklamada, "Diğer imzacı tarafların anlaşmaya siyasi bir gerçekçilikle yaklaşması ve karşılıklı kabul edilebilir çözümleri tercih etmesi halinde böylesi bir diyaloğun arzu edilen sonuçları getireceğini umuyoruz" ifadelerine yer verildi.
Soğuk savaş döneminde doğu ve batı blokları arasındaki silahlanma yarışını azaltmak amacıyla ortaya atılan anlaşma, 1990 yılında imzalanmış ve 1999 yılında değişen koşullar yüzünden revize edilmişti.
Rusya anlaşmanın revize edilmiş versiyonunu 2004 yılında onaylarken, ABD ve NATO üyesi ülkeler, Rusya’nın AKKA uyarınca Gürcistan ve Moldova’daki askerlerinin tamamını geri çekinceye kadar onaylamayacaklarını açıklamışlardı.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in AKKA’dan geçici olarak çekilme çağrısı ve ardından bu konuda Rus parlamentosunun alt kanadı Duma ile Federasyon Konseyi’nde kabul edilen kararı imzalaması, ABD ile doğu Avrupa’daki füze kalkanı konusunda yoğun tartışmaların yaşandığı döneme denk geldi.
Uzmanlar, Rusya’nın AKKA’yı askıya almasının, Moskova’nın askeri alanda güvenini yeniden kazandığını gösterdiğini belirterek, Rusya’nın askeri anlamda da dünyanın önemli gücü haline gelmek istediğini gösterdiğini ifade ettiler.
AKKA, Ural Dağları’nın batısıyla Rusya’nın Avrupa sınırı arasındaki konvansiyonel silahlar ve askerlerin miktarının sınırlandırılmasını öngörüyor.
Soğuk Savaş döneminin en önemli silah sınırlama anlaşmalarından biri olan AKKA, NATO ve Varşova Paktı üyelerinin, Avrupa sınırları içinde bulundurabileceği silahların sayısını ciddi oranda azaltıyordu.
Moskova, anlaşmanın çıkarlarına hizmet etmediğini savunurken, aldığı bu kararla NATO’nun onayı olmadan, birliklerini istediği şekilde konuşlandırmakta özgür olacak.
Kremlin Rusya’nın AKKA’yı tek taraflı uyguladığını, dolayısıyla anlaşmanın artık ABD ve NATO tarafından Rusya’yı zayıflatmak için kullanıldığını savunarak, bu tezine de ABD’nin Romanya ve Bulgaristan’da kurmayı planladığı üsleri örnek olarak gösteriyor.
Moskova, Washington’ın bu planlarla AKKA’yı ihlal ettiğini belirtirken, NATO, üslerin geçici olduğunu ve dolayısıyla anlaşmanın ihlalinin de söz konusu olmadığını ileri sürüyor.
Uzmanlar, Rusya’nın askıya alma kararından sonra söz konusu bölgelere silah veya asker sevkıyatı olmadığını ve bunun Moskova’nın yeni bir silahlanma yarışı başlatacağı anlamına gelmediği, ancak batı ile doğu arasında artan gerginliğin en önemli işaretlerinden biri olduğuna dikkat çekiyorlar.
Rusya parlamentosu Avrupa’da tank, uçak ve diğer konvansiyonel silahların sınırlandırılmasını öngören AKKA’nın askıya alınması yönündeki kararı bu ay başında oy birliğiyle almıştı.