Rusya'dan Ukrayna'ya Enerji Baskısı

Ukrayna'nın bu güne kadar ödemediği 1,3 milyar dolar doğalgaz borcu olduğunun belirtildiği basın duyurusunda, "Tüm şartlar değerlendirmeye alındığında Ukrayna'nın ödemeler konusunda sürekli başarısızlık göterdiği ortadadır. Öncelikle sevkiyatta yavaşlatma kararı alındı. Borçların ekim ayında yapılandırılmaması durumunda da vanaların kapatılması gündemdedir." denildi.

Gazprom, Avrupa sevkiyatının yüzde sekseninin gerçekleştiği Ukrayna ile yaşanması muhtemel kriz konusunda Avrupalı müşterilerini de uyararak, "Rusya tarafı ikili anlaşmalarda kendine düşen görevi yerine getirmektedir. Bununla birlikte Kiev'in borçları 1,3 milyar doları aşmıştır. Şirket olarak Ukrayna'yı borçların ödenmesi konusunda sürekli uyarmamıza rağmen gerekli adımlar atılmamakta." ifadelerine yer verildi. Açıklamada Gazprom'un borçların yeniden yapılandırılması konusunda her türlü öneriye hazır olduğu da belirtildi.

2006 yıl başında Rusya ve Ukrayna arasında yaşanan fiyat anlaşmazlığı üzerine Gazprom bu ülkeye olan sevkiyatı durdurmuştu. Fiyat konusunda yeni dönemde sağlanan mutabakattan taraflar memnun iken, ödemeler konusunda yaşanan sorun Ukrayna'da var olan siyasi belirsizlik ve yenilenen parlamento seçimlerine bağlanıyor. Gazprom, 2006 yılında bin metreküp doğalgazı Ukrayna'ya 95 dolardan verirken bu rakam bu yıl için 130 dolara çıkarılmıştı. Kiev, 2008 yılı için de cüzi bir artışla bin metreküp için 143 dolar ödeyecek.

Ukrayna enerji şirketi Naftogaz da yaptığı açıklamada, "Gazprom'un ne demek istediğini anlayamadık. Bu rakamın nasıl hesaplandığını bilmiyoruz. Gerekli görüşmeleri yaptıktan sonra değerlendirmede bulunacağız." ifadeleri yer aldı. Gazprom'un vana kapatma uyarısının turuncu devrim liderleri Ukrayna Cumhurbaşkanı Viktor Yuşçenko taraftarları ile muhalefet lideri Yulia Timeşenko'nun Rusya yanlısı başbakan Viktor Yanukoviç'e karşı bir üstünlük kazanmalarının ardından gelmesi anlamlı bulunuyor.

Kommersant gazetesinde Ukrayna parlamento seçimleri öncesinde önemli kaynaklardan edinildiği belirtilen bir haberde, batı yanlısı liderlerin seçimleri önde götürmesi durumunda Rusya'nın doğalgaz fiyatlarını hızla artıracağı iddia edilmişti. Gazprom sözcüsü Sergey Kupriyanov, Ukrayna'da kimin iktidar olduğu ya da olmadığı ile ilgilenmediklerini, borç konusunun da seçimlerle bağlantılı olmadığını savundu.