Kremlin"in elebaşısı Putin 'Çeçenya'da savaş yok' düşüncesi ile ilgili kararını yayınladığından beri Rusya medyası, Çeçenya"da işgalcilerin verdiği kayıplarla ilgili gerçek haberleri yayınlamayı bıraktı.
Kremlin"in elebaşısı Putin 'Çeçenya'da savaş yok' düşüncesi ile ilgili kararını yayınladığından beri Rusya medyası, Çeçenya"da işgalcilerin verdiği kayıplarla ilgili gerçek haberleri yayınlamayı bıraktı.
Bunu, 2004"te Çeçenya'da bulunan FSB generali İlya Şabalkin, "Bizde federal asker kayıpları hiçbir zaman merkeze açıklanmaz. Bu, doğrusunu isterseniz prensip ve ben bunu ihlal etmeyi düşünmüyorum" diyerek resmi olarak doğruladı. (Vremya Novostey, 24.08.04)
Ancak Putin'in Çeçenya'daki eşkıya oluşumlarının verdiği kayıplarla ilgili gerçek bilgiler yine de bir şekilde Rusya basınına sızıyor. Şöyle ki 11 Aralık 2006'da Krasnodar'da Pervomayski koruluğunda 'Çeçenya'da askeri harekatlarda ölen savaşçıların anısına miting' adıyla düzenlenen ve tüm şehirlilerin katıldığı bir toplantı yapıldı. Şehir yönetimi basın sekreterliği temsilcisinin ifadesine göre, 'Krasnodar'da yakınları Çeçenya'da ölen 2700 aile yaşıyor, 1200 Krasnodarlı madalya ve nişan ile ödüllendirildi, 4 kişiye de Rusya Kahramanı unvanı verildi".
Benzeri bir tören sadece kilise cemaatince 6 Ocak 2007'de Volgograd'da yapıldı. Tanıklara göre törenin gerçekleştirildiği Jukov meydanındaki mermer levhalarda Çeçenya, Dağıstan ve İnguşetya'da mücahitler tarafından yok edilen 516 Rus ordusu askerinin ismi yazılı.
Krasnodar ve Volgograd'ın nüfus bilançosu çıkarılacak olursa, toplam olarak yaklaşık 1 milyon 600 bin. Böylelikle mücahitler sadece iki Rus şehri Krasnodar ve Volgograd'a çinko tabutlar içinde 3217 işgalciyi geri gönderdi. Çeçenya'ya karşı saldırıya Rusya Federasyonu Savunma Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığı, hemen hemen Rusya'nın tüm büyük ve küçük şehirlerinden, tüm bölgelerinden askerlerin de katıldığını göz önünde bulundurarak nüfus ve ölen oranını tüm Rusya Federasyonu"na uygulamak mümkün. Gerçi sonuç kesin olmaz ama yaklaşık bir tablo verir.
Bu arada Volgograd'daki anıt birinci ve ikinci Rus-Çeçen savaşında ölen işgalciler oranını açığa çıkarmaya da imkan veriyor. Levhalarda bulunan kimlik bilgilerine göre, 516 işgalciden 144'ü birinci savaşta, geri kalan 372'si ikinci savaşta ölmüş. Krasnodar'da bunun gibi bir istatistik bulunamadı.
Peki gerçekte bizim savaşçılarımız toplam kaç Rus işgalcisini yok etti? Rusya Asker Anneleri Birliği Başkanı Valentina Melnikova'nın 2005'te yaptığı konuşmalarda Çeçenya'da 15-20 bin Rus askerinin öldürüldüğü açıklandı. Ancak 2006 başında (27 Şubat) Rusya Federasyonu Savunma Bakanlığı, sivil Çeçen kayıplarını bir buçuk katı daha azalttığı konuşmasında, ansızın kendinden geçerek açıkça Rusya'nın Çeçenya'daki iki savaşta Savunma Bakanlığı ve İçişleri ordusundan yaklaşık 30 bin asker, subay ve generalini kayıp verdiğini açıkladı.
Ancak şunu göz önünde bulundurmak gerekir ki, Rusya tarafından savaşa sadece Savunma Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığı katılmıyor, aynı zamanda buna yüksek kayıplar veren 12 bakanlık ve müdürlüğün güvenlikçilerini de katmak gerekiyor. Bundan dolayı 1994'den itibaren Rusya işgalcilerinin verdiği kayıplarla ilgili olarak Çeçen kaynakların vermiş olduğu 40-45 bin ölü bilgisi daha gerçek görünüyor. Aynı değerlendirmelere göre, işgalcilerle yapılan çatışmalara katılan Çeçen İçişleri Ordusu savaşçıları ve gönüllüleri de 8-10 bin kişi arasında değişiyor.
Şimdi Rusya'nın Çeçenya'da verdiği kayıplarla ilgili yukarıda getirilen sayıları SSCB'nin on yıl içinde Afganistan'da verdiği kayıplarla ilgili resmi rakamlarla kıyaslayalım.
SSCB Savunma Bakanlığı Genel Kurmay bilgileri: ( Kaynak Pravda gazetesi, 17.08.1989): Toplam insan kaybı (öldürülen, yara veya hastalıktan ölen, kazalardan ölen, tabi felaketler sonucunda ölen)- 14453 kişi. Yabancı uzmanların verdiği bilgilere göre, SSCB'nin Afganistan'da geri dönüşü olmayan kaybı 40 bin kişiye ulaşıyordu. Ancak bu bilgiler Sovyetler tarafından, sonradan da Rusya resmi kaynaklarınca doğrulanmadı. Ancak elde bulunan bilgiler Çeçenya'da ve Afganistan'da meydana gelenleri kıyaslama ve gerekli sonuçları çıkarmaya yeterli.
Rusya tarafı resmi olarak Çeçenya'da geniş çaplı bir savaş olduğunu kabul etmedi ve bunu 'anayasal düzeni sağlama' olarak adlandırdı, yani 'antiterör operasyonu'. Bir de Çeçenya'ya karşı savaşta Rusya ordusunun kaybı ile ilgili olarak var olan en aza indirgenmiş resmi rakamlar bile askeri hareketlerin şiddetliliğine göre, Çeçenya'daki savaşın SSCB'nin Afganistan'daki savaşı ile kıyaslanamayacağını gösteriyor. Çünkü Çeçenya'nın nüfusu Afganistan nüfusundan yirmi kat daha az, SSCB'nin nüfusu ise Rusya nüfusundan iki kat fazla.
Amerikalıların Irak'ta üç yıl boyunca verdiği kayıp (3000 ölü) Rusların 31 Aralık 1994'de Çeçenya'nın başkentine saldırıldığı birkaç gün içinde verdiği kayıpla karşılaştırılabilir. Şunu da göz önünde bulundurmak lazım, Afganistan'ın ardında yüz milyon nüfuslu Pakistan vardı, aynı zamanda SSCB askerlerine karşı Afgan mücahitlerini destekleyen ABD ve Batı ülkelerinin sınırsız finansı.
Bizim için bugün, kaç işgalcinin çinko tabutlarda evlerine gönderildiği o kadar da önemli değil, çünkü savaş devam ediyor ve işgalciler Kafkasya'da bulunduğu sürece tarihi araştırmalarla ilgili kesin sonuçlar verilemez. Önemli olan bugün gözlerimizin önünde tarihimizin kendinden yüz katı fazla nüfusu olan dünyanın en büyük ülkesi ile başarılı bir şekilde mücadele eden halkımız tarafından inşa edildiğidir. Buna kuru istatistikler bile tanıklık ediyor ve hiçbir haber ablukası gerçeği kaldırma durumunda değil.
Adlan Beno
Kaynak: Chechenpress, 08.01.07. Ajans Kafkas için çeviren Özlem Güngör