Kürt açılımı için dün TBMM'de yapılan öngörüşmeye 10 Kasım tartışmaları ve İçişleri Bakanı Beşir Atalay'a kızan CHP'lilerin açtığı pankartlar damga vurdu. MHP'liler de kürsüyü bastı
Kürt açılımının 10 Kasım'da Meclis'teki öngörüşmeleri, TBMM Genel Kurulu'nda sert tartışmalara ve kavgalara sahne oldu. CHP'liler görüşmelerin 10 Kasım'da yapılmasını protesto etti ve pankart açtı. Meclis Başkanı Mehmet Ali Şahin "Burası miting alanı değil" diyerek oturuma ara verdi. Ak Parti Grup Başkan Vekili Suat Kılıç'ın DSP-MHP-ANAVATAN koalisyon hükümetinin 10 Kasım 2001'de TBMM Genel Kurulu'nda, Türkiye'nin Afganistan'a asker göndermesine ilişkin yetki tezkeresini görüştüğünü kaydetti ve "Mustafa Kemal'in askerlerini Afganistan'a göndermek için 10 Kasım'dan başka gün mü kalmadı" diye sordu. Bu sözlere tepki gösteren MHP'liler küfür ederek kürsüyü bastı.
Genel Kurul'da Kürt açılımının görüşmeleri başından sonuna kadar kavgalı geçti. İlk gerginlik ve sert tartışmalar, CHP ve MHP'nin "Kürt açılımının" görüşmelerinin bugün ve yarın yapılmasına ilişkin grup önerilerinin görüşmelerinde yaşandı.
İpler geriliyor
MHP Grup Başkan Vekili Mehmet Şandır, "Kime meydan okuyorsunuz? Siz cumhuriyetle dövüşüyorsunuz, rövanş psikolojisiyle cumhuriyetin değerlerine, önemli günlerine karşı anlamsız inat ortaya koyuyorsunuz. Neyinizi tatmin ediyorsunuz?" dedi. Ak Parti Kahramanmaraş Milletvekili Avni Doğan'ın konuşması ipleri gerdi. Ünlü Fransız yazar Victor Hugo'nun "ağlama, gülme, bağırma, dinle ve anla" sözlerini anımsatan Doğan, muhalefete "Biraz dinleyin ve anlayın. 10 Kasım yas günü değildir" dedi. Muhalefetin "istemezük" anlayışıyla hareket ettiğini savunan Doğan, "Siz istemiyorsunuz ama oradaki Kürtler istiyor. Atatürkçülük yas tutma değildir. Atatürkçülük teröristi dağdan indirmektir. Savaşı kazandık haberiniz yok mu?" dedi.
'Tetikçilik yapıyorsun'
Doğan'ın MHP'lilere "Sizin probleminiz istemezükçülük, CHP ağzıyla konuşmak size yakışmıyor" diye bağırması kavganın fitilini ateşledi. CHP sıralarından "tetikçilik yapıyorsun" şeklinde laf atılması üzerine Doğan, "Bu ülkede kimin tetikçilik yaptığını millet bilir. Kimin mafyaya hizmet ettiğini, darbecilerle kol kola gezdiğini bu ülkede herkes bilir" karşılığını verdi. Bu sözler üzerine CHP ve MHP'liler Doğan'ın özür dilemesini istedi. Doğan'ın özür dilememesi üzerine MHP'liler sıra kapaklarına vurarak protesto etti. MHP İzmir Milletvekili Erdal Sipahi'nin, "ABD Başkanı talimatlarını verdi, kim bilir hangi üslupta emretti", "İmralı'nın kılavuzluğu yapıldı", "PKK ile koalisyon" ifadelerine Ak Parti Grup Başkan Vekili Nurettin Canikli, "Kan kusuyor, kin kusuyor. Reddediyoruz" yahıtını verdi.
İçişleri Bakanı Beşir Atalay'ın, muhalefeti eleştirirken, "Ak Parti rakipsizdir. Ak Parti dışındaki tüm partiler, bölge partileridir" sözleri de kavgaya yol açtı. CHP ve MHP sıralarından tepkiler yükselirken, CHP'liler, "Atam seni unutmadık unutturmayacağız", "Atam eserlerine sahip çıkacağız", "Cumhuriyeti sonsuza kadar yaşatacağız" şeklinde pankart açtı. Gerginliğin artması üzerine Meclis Başkanı Şahin, oturuma 5 dakika ara verdi.
Kavga Ak Parti Grup Başkan Vekili Suat Kılıç kürsüdeyken de devam etti. Kılıç, DSP-MHP-ANAVATAN koalisyon hükümetinin 10 Kasım 2001'de Meclis'te, Türkiye'nin Afganistan'a asker göndermesine ilişkin yetki tezkeresini görüştüğünü kaydetti. "Mustafa Kemal'in askerlerini Afganistan'a göndermek için 10 Kasım'dan başka gün mü kalmadı?" diye konuşan Kılıç, aynı dönemde, Rusya'dan gelen doğalgaz konusunda Genel Kurul'da yapılan kapalı oturumu gündeme getirdi. Kılıç'ın, "Türkiye'nin hangi menfaatlerini kime, kaç paraya sattınız?" sözleri üzerine MHP Mersin Milletvekili Kadir Ural, kürsüye yürüdü. Ural'ı, Ankara Milletvekili Deniz Bölükbaşı ve diğer milletvekilleri takip etti. Bu sırada MHP sıralarından, "sen kimin p...sin?", "açılımınıza tüküreyim", "indirin kürsüden", "çık dışarı" lafları duyuldu. Ak Partili milletvekillerinin de kürsüye yürüyerek Kılıç'ı savunmaya çalışması arbedeye yol açtı. DTP ve CHP'li vekiller MHP'lileri kürsüden uzaklaştırarak sakinleştirdi. Şahin, birleşime yine ara verdi.
Son kavga da Kılıç'la
Görüşmenin son kavgası ise yine Kılıç'ın konuşma süresinin uzatıldığı sırada yaşandı. Vural ve Şandır "yeter artık" diyerek kürsüye yöneldi. MHP sıralarından "Hepiniz şerefsiz oğlu şerefsizsiniz, ib...siniz" diye bağırıldı. MHP'li eski bakanlar Başkanlık Divanı'na yürüyerek söz almak istediler. Şahin görüşmelere bir kez daha ara verdi. Bu sırada MHP sıralarından "sen bu tarafa namaza gelirsen görüşürüz" sesi duyuldu.
Açılımla ilgili genel görüşmenin ne zaman olacağı ise Danışma Kurulu'nun yapacağı toplantıda belli olacak. Dünkü toplantının 21.30'da bitmesi ve İçtüzüğe göre aradan 48 saat geçmesi zorunlu olduğu için genel görüşmenin cuma gününe sarkabileceği belirtiliyor.
ATALAY'IN SÖZLERİ
'İllegal oluşumu muhatap almadık'
İçişleri Bakanı Beşir Atalay, demokratik açılımı baştan beri sadece Ak Parti iktidarının meselesi olarak görmediklerini belirterek, "Bunu, partiler üstü bir milli mesele olarak gördük. Biz, demokratik açılımı başlattığımız andan itibaren, hiçbir illegal oluşumu muhatap almayacağımızı açıkça ilan ettik ve kesinlikle almadık" dedi.
Atalay, Genel Kurul'da "Milli Birlik ve Kardeşlik Projesi" konulu Genel Görüşme önergesinin öngörüşmesinde, hükümet adına söz aldı. Demokratik açılım konusunda neden "Genel görüşme" önerilerini açıklamak için söz aldığını ifade eden Atalay, bu meselenin Meclis çatısı altında tartışılarak iktidarı ve muhalefetiyle milletin temsilcilerinin görüşlerini almak istediklerini belirterek, "Nitekim, genel görüşme anayasal sistemimizde hükümeti denetleme yollarından biri olduğu halde, yüce meclisi bilgilendirmek ve muhalefetin görüşlerini dinlemek maksadıyla bu önergeyi hükümet olarak biz verdik" dedi.
Atalay şöyle konuştu:
"Temenni ederim ki bu görüşme vesilesiyle muhalefetimiz, demokratik açılım konusunda şu ana kadar hükümetimizden esirgediği yapıcı önerilerini, alternatif projelerini ve çözüme yönelik katkılarını da bizimle paylaşır. Milletimizin sağduyusu sayesinde bunu önemli ölçüde başardığımızı söyleyebiliriz. Gelin, bu milli meselede parti menfaatlerimizi ve siyasi hesaplarımızı bir kenara bırakalım."
Dağdan yeni grup geliyor
Ak Parti açılımla ilgili belirlediği yeni yol haritasını uygulamaya koymaya başlıyor. 34 PKK'lının Habur'dan gelişinde şov yapılması üzerine dağdan inişleri donduran hükümet, bayram sonrası düğmeye tekrar basmayı planlıyor. TBMM kulisinde açıklama yapan İçişleri Bakanı Beşir Atalay, bayram sonrası küçük bir grubun Mahmur Kampı'nda geleceğini söyledi. Bayram öncesi Mahmur'dan dönüşü konuştuklarını, ancak bundan vazgeçtiklerini dile getiren Atalay, dönüş şartlarının da belli olduğunu kaydetti.
Buna göre dağdan dönüşün şova dönüştürülmemesi için bütün önlemler alınacak. Mahmur Kampı'nın boşaltılmasını hedefleyen hükümet, geri dönüşlerin öncelikli olarak buradan yapılmasını planlıyor. Hükümetin, Mahmur Kampı'nı, Kandil'den gelenler için bir "ara durak" olarak planladığı, gelişlerin Mahmur'dan olmasını istediği kaydedildi. Dönenler için seyyar mahkemelerin kurulmayacağı, "suça karışmamış olma ve 221. maddeden yararlanma talebi" şartlarının sürdüğü belirtildi. "Öcalan için geldik" söylemine girenlere ise izin verilmeyecek.
Ak Partili Suat Kılıç'ın konuşması sırasında sinirlenen MHP'li milletvekilleri kürsüye yürüdü.
NOTLAR
Protesto kızdırdı mı?
- Açılım görüşmelerine geçilmeden önce TBMM Genel Kurulu'nda 10 Kasım nedeniyle 2 dakika saygı duruşu yapıldı. CHP'li vekiller yakalarında Atatürk resmi taşıdı.
- Atalay'ın Kürt açılımına ilişkin somut bilgi vermemesi üzerine CHP'liler "Aç, Aç, Aç" ve "Açılımı aç" diye tempo tutarak sıralara vurdu. TBMM Başkanı Şahin, "Yakışıyor mu size?" diye tepki gösterdi.
- Görüşmeleri, Erdoğan dışında izleyen tek lider Baykal oldu.
- CHP İzmir Milletvekili Canan Arıtman, CHP'lilerin açtığı Atatürk dövizlerini tek tek toplayarak salon dışına çıkardı.
- Yüksek gerilim nedeniyle görüşmelere neredeyse her saat başında ara verildi. Başbakan CHP'lilerin dövizli protestosunun ardından Genel Kurul'a dönmedi.
- Atalay, İçişleri Bakanlığı internet sitesine konulan konuşma metnindeki ön görüşmelerin 10 Kasım'da yapılmasına yönelik itirazları anlamakta güçlük çektiğini anlatan ifadeleri kürsüden okumadı. Atalay'ın gelen PKK'lılardan, "eve dönüş yapan bu vatandaşlar" şeklinde söz etmesi dikkat çekti.
- Muhalefet kulisinde MHP'liler ile korumalar arasında tartışma yaşandı. Bakan korumaları, milletvekilleri için ayrılan koltuklara oturunca MHP'liler, "kimsiniz siz?" diye sordu. "Polisiz" yanıtını alan MHP'liler, "Burası milletvekillerinin yeri" dedi. Bazı polislerin, "Burada yazıyor mu?" diye yanıt vermesi üzerine MHP'liler "defolun buradan" dedi.