Ortadoğu turuna çıkan Rice ile Gates, Sünni Arap ülkelerini Şii İran'a karşı cephede birleştirmenin ilk adımı olan milyarlarca dolarlık silah satışını ele aldı. Rice, bölgede en büyük tehdidin İran olduğunu savundu. Tahran, 'Müslüman ülkelerin savunma kapasitesini artırmasından kaygılanmayız' dedi
| Şii İran'a karşı silahlı Sünni cephe |
ABD dışişleri ve savunma bakanları Condoleezza Rice ile Robert Gates Ortadoğu turunda yeni silahlanma yarışı başlatacak Sünni ülkelere yönelik askeri paketi açıklarken, Şii İran'a karşı ortak cephe kurma hedeflerini ilan ettiler. Rice, uçakta gazetecilere "ABD'nin Ortadoğu'daki çıkarlarına ve görmek istediğimiz türde bir Ortadoğu'ya tek başına en önemli tehditte bulunan ülke, hiç şüphe yok ki İran" dedi.
Amerikalı bakanların ilk durağı Mısır olurken, Rice, İran Dışişleri sözcüsünün Bush yönetiminin Suudi Arabistan ile beş Sünni Körfez ülkesine 20 milyar dolarlık silah satışıyla Ortadoğu'ya korku yayma politikası güttüğü açıklamasına yanıt verdi. "Bölgede bir istikrarsızlık varsa bundan İran rejiminin faaliyetleri sorumludur" diyen Rice, Tahran'a karşı 'Lübnan'da terörizmi körükleme, Irak'ta Şii milisleri destekleme, Filistin'de Hamas'a yardım ve nükleer silah edinme emeliyle yanıp tutuşma' suçlamalarını sıraladı.
Sanal konferansa destek
Ama ardından Madrid'deki Suriye Dışişleri Bakanı Velid Muallim,
"Ortadoğu'da barış yapıcı olmaya soyunanlar, bölgede tehlikeli bir silah yarışı başlatmaz" eleştirisini yöneltti. İkili, Şarm El Şeyh'te Mısır Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek, Arap Birliği Genel Sekreteri Emir Musa ve Arap dışişleri bakanlarıyla bir araya geldi. Sünni Arap ülkeleriyle İran, Suriye ve Hizbullah'a karşı ortak cephe oluşturmaya çalışan ikilinin bir diğer hedefi de, yıl sonuna dek Ortadoğu barışı konferansı düzenlenmesine Arap desteği kazanmak. Konferansa Musa destek açıklarken, Suriye de katılmaya göz kırpıyor.
'Irak'a müdahale bitsin'
Rice'ın Mısır, Ürdün, Suudi Arabistan, Kuveyt, Katar, Umman, Bahreyn ve Birleşik Arap Emirlikleri bakanlarıyla imzaladığı ortak bildiride 'Irak'a dışarıdan tüm müdahalelerin bitmesi, teröristlerin Irak'a geçmesinin önlenmesi, hükümet dışı, milis gruplara silah ve eğitim verilmesinin sonlandırılması' çağrısı yapıldı. Rice ile Gates, daha sonra Suudi Arabistan Kralı Abdullah'ın misafiri oldu.
Tur öncesi Bush yönetimi İsrail'e yüzde 40 oranında zamla 30, Mısır'a 13 milyar dolarlık 10 yıla yayılan askeri yardım paketi açıklarken, kallavi dilimi kapacak Suudi Arabistan ile Kuveyt, Katar, Umman, Bahreyn ve Birleşik Arap Emirlikleri'ne en az 20 milyar dolarlık silah satılacağı basına yansımıştı. Suudi Arabistan'ın paketi füze savunma, erken uyarı sistemleri, hava ve donanma gücünü içeriyor.
Bu ortamda Umman'ın Dışişleri Bakanı Yusuf bin Alavi bin Abdullah
İran'ın Körfez bölgesine tehdit oluşturmadığını söylerken, İran Savunma Bakanı Tuğgeneral Mustafa Muhammed Nacar da Bush yönetimiyle dalga geçti: "Silah fabrikaları çalışsın diye silahlanma yarışı çıkarmaya çalışıyorlar. Ama biz dost ve kardeş Müslüman ülkelerin savunma kapasitelerini artırmalarından kesinlikle endişelenmeyiz. Bunu, İslam âleminin savunma becerisinin artması olarak görürüz." (bbc, afp)
ŞARM EL ŞEYH