II. Dünya Savaşı'ndan bu yana Avrupa'da gerçekleşmiş en büyük katliam.
Bir diğer deyişle ise 'İnsanlığın öldüğü gün' Srebrenitsa Katliamı...
Tarihler 11 Temmuz 1995'i gösterdiğinde Bosna Hersek'teki savaş sırasında Birleşmiş Milletler'in (BM) 'güvenli bölge' ilan ettiği Srebrenitsa, Bosna Kasabı olarak nitelendirilen Ratko Miladiç'e bağlı Sırp birliklerince işgal edildi.
Kaçtıkları Sırplara teslim edildiler
Srebrenitsa'nın Sırp birliklerince işgal edilmesinin hemen ardından Boşnak siviller, Birleşmiş Milletler (BM) bünyesindeki Hollandalı askerlere sığındı ve Hollandalı askerler de onları Sırplara teslim etti.
8 bin 372 can, fabrikalarda depolarda ve ormanlık alanlarda katledildi
Kadın ve çocukların Boşnak askerlerin kontrolündeki bölgeye geçmesine izin veren Sırplar, en az 8 bin 372 Boşnak erkeği ormanlık alanlar, fabrikalar ve depolarda katletti.
Katledilen Boşnaklar, toplu mezarlara gömüldü.
Katliamda öldürülenlerin bir kısmının cesedine ise hala ulaşılabilmiş değil.
Kemik kalıntıları çıkartılmaya devam ediyor: 30 katliam kurbanı daha belirlendi
Katliamın üzerinden 28 yıl geçmesine rağmen yüzlerce kurbanın cesedi hala bulunamazken, binlerce soykırım kurbanına ait kemik kalıntıları ise açılan 81 toplu mezardan çıkartıldı.
İnsanlık dramının 11 Temmuz'daki 28'inci yılında düzenlenecek anma ve cenaze töreni kapsamında, kimliği belirlenen 30 soykırım kurbanı daha toprağa verilecek.
Toprağa verilecekler
30 kurban için öğleden sonra cenaze namazı kılınacak.
Cenaze namazı öncesinde ise Srebrenitsa Anıt Merkezi'nde soykırımın 28. yılı dolayısıyla anma programı düzenlenecek.
En genci 15, en yaşlısı 65 yaşında...
Soykırımın 28. yılında toprağa verilecek 30 soykırım kurbanından en genci öldürüldüğünde 15 yaşında olan Elvir Salcinovic, en yaşlı kurban ise 65 yaşındayken öldürülen Nezir Muminovic.
Bu yıl toprağa verilecek soykırım kurbanlarının isimleri şöyle:
"Esad Dzanic, Bekir Music, Sakib Garaljevic, Himzo Mujic, Hasib Ibrahimovic, Redjo Jahic, Rifet Tabakovic, Idriz Mehinovc, Mujo Esmic, Saban Ibric, Senid Hodzic, Semir Djozic, Sabid Ibrahimovic, Mehmed Gerovic, Nisad Selimovic, Halil Avdic, Hasan Smajlovic, Esed Klempic, Sabahudin Selimovic, Husein Zukic, Elvir Salcinovic, Dzemail Alic, Mustafa Mekanic, Ahmedin Halilovic, Zuhdija Lemes, Hasib Mujanovic, Vejsil Mujanovic, Ekber Ridjic, Mevlid Aljic ve Nezir Muminovic."
Öte yandan Potoçari Anıt Mezarlığı'nda 6 bin 721 soykırım kurbanının mezarı bulunurken bu sayı bugün 6 bin 751'e yükselecek.
"Srebrenitsa'yı asla unutmayacağız ve unutturmayacağız"
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da Srebrenitsa Soykırımının Anma Törenine video mesaj gönderdi.
Mesajda, Türkiye'deki kritik seçim süreci boyunca dualarını esirgemeyen tüm Bosna Herseklilere teşekkür eden Erdoğan, "Milletimizle birlikte canımızdan bir parça gördüğümüz Bosna Hersekli kardeşlerimizin de güvenine layık olmaya çalışacağız." ifadesini kullandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, şunları kaydetti:
Bu matem günümüzde şehitlerimizin kederli ailelerine ve tüm Boşnak kardeşlerimize bir kez daha en içten taziyelerimi sunuyorum. Merhum Aliya'nın 'Ne yaparsanız yapın ama soykırımı unutmayın, çünkü unutulan soykırım tekrarlanır' sözündeki hikmeti ve acı gerçeği aklımızdan çıkarmıyoruz. Bir daha benzer vahşetler yaşamamak için Srebrenitsa'yı asla unutmayacağız ve unutturmayacağız. Tüm dünyanın gözleri önünde Srebrenitsa'da işlenen soykırımın yüreklerimizde açtığı yara 28 yıldır kanamaya devam ediyor. Defnettiğimiz her bir şehidimizle o günleri bir daha yaşıyor, bir daha hatırlıyor, gözyaşlarımızı bir kez daha içimize akıtıyoruz. Bugün 30 şehidimizi daha ebedi istirahatgahlarına uğurlayacağız. Şehitlerimizin ruhları şad, mekanları cennet olsun. Rabb'im, tüm şehitlerimizi cennetiyle cemaliyle müşerref eylesin.
"Yapılan müessif açıklamaları lanetliyorum"
Her 11 Temmuz'da acıları tazelenen şehitlerin ailelerine ve Boşnak halkına sabırlar dileyen Erdoğan, şöyle devam etti:
Uluslararası mahkeme kararlarına rağmen hala Bosna Hersek'teki soykırımı inkar edenler, 'işlediği savaş suçlarından pişmanlık duymadığını' söyleyenler ve maalesef bu şahısları destekleyenler çıkabilmektedir. Bu vicdansızları ve yapılan müessif açıklamaları lanetliyorum.
"Ülke olarak burada yaşanan acıların tekrarına asla izin vermeyeceğiz"
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Bosna Hersek'teki acıların tekrarlanmaması için nefret söyleminin geride bırakılıp, barış, hoşgörü ve uzlaşma kültürünün hakim kılınması gerektiğine işaret etti.
Balkanlar'da barış ve istikrarın korunması için hep birlikte çalışılması mesajını veren Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü:
Unutulmamalıdır ki Bosna Hersek'in istikrarı, Balkanlar'ın ve Avrupa'nın istikrarı için anahtar niteliktedir. Türkiye, Bosna Hersek'in bir istikrar, barış ve refah havzasına dönüşmesi için üzerine düşeni yapmaya devam edecektir. Bugün, 28 yıl öncesine göre ekonomisi, diplomasisi, imkan ve kabiliyetleriyle çok daha güçlü, daha itibarlı bir Türkiye vardır. Ülke olarak burada yaşanan acıların tekrarına asla izin vermeyeceğiz. Bosna Hersek'in bağımsızlığını, egemenliğini ve toprak bütünlüğünü daima gözeteceğiz. Sizlerden gönüllerinizi ferah tutmanızı bekliyorum. Srebrenitsa şehitlerimize Allah'tan rahmet diliyor, aziz hatıraları önünde saygıyla eğiliyorum.