Sürekli dile getirilen, ancak bir türlü ispat edilemeyen eski Sovyet lideri Josef Stalin'in bir milyon insanı yoğun kış şartlarının yaşandığı bölgelerde işçi kamplarında köle gibi çalıştırdığı iddiası doğrulandı. 18 bin Sovyet arşiv belgesini inceleyen uzmanlar dönemin maden şirketi Dalstroy'un 1 milyon kişiyi karın tokluğuna çalıştırdığını ortaya koydu.
Stalin işçi kampları olarak ünlenen maden ocaklarında 1932-1956 yılları arasında çalışan işçilerin hayatları Rus sivil toplum örgütü "Sürgün Hayatlar Araştırma Vakfı" tarafından incelemeye alındı. Itar-Tass haber ajansına açıklamada bulunan Vakıf Başkanı İvan Panikarov, Rusya'nın en kuzey bölgeleri olan Kolım, Çukotka, Magadan ve Yakutya'nın kuzeybatısındaki eski Stalin kamplarıyla ilgili yaklaşık 18 bin arşiv belgesine ulaştıklarını belirtti. Panikarov çoğu siyasi mahkum olan bir milyon insanın bölgede Dalstroy devlet şirketinin maden ocaklarında karın tokluğuna çalıştırıldığını söyledi.
Magadan Bölge Valiliği Arşiv Dairesi Başkanı Natalya Petrenko da, bölgede 1989 yılından bu yana Stalin kamplarıyla ilgili arşiv belgelerinin açılması çalışmalarının yapıldığını kaydederek, "Mahkumlar o bölgelerde madencilik ve jeolojik araştırma yapan Dalstroy devlet şirketinin sanayi işletmelerinde çalıştırılıyordu." dedi. Rus toplumunun Dalstroy şirketinin çalışmaları ile ilgili ikiye ayrıldığına vurgu yapan Petronko, "Bir kısım tarihçiler ve araştırmacılar Dalstroy'un totaliter sistemin yok edici silahı gibi değerlendirirken, bazıları da söz konusu devlet şirketinin o dönem faaliyetini olumlu değerlendiriyor. Onlara göre, Dalstroy kısa tarih içinde ülkenin kuzeydoğusunda dev jeopolitik araştırmaları yaparak ekonomiyi canlandırdı." şeklinde konuştu.
Rusya'da Sovyet dönemi arşiv belgelerinin açılması 1989 yılından bu yana sürdürülüyor. Tarihçilerin merakla beklediği bir gizli arşiv belgesi ise 1943 yılında FSB'nin Tahran'da buluşan Stalin, Roosvelt ve Churcill üçlüsüne yönelik Alman suikast girişiminin nasıl önlendiği ile ilgili bilgi.
Rusya istihbarat teşkilatı FSB de çok sayıda arşiv belgesini açıklamaya devam ediyor. 1990'lı yıllarda açıklanan gizli belgelere göre, 1918 yılında Bolşevik önderi Vladimir Lenin'e (Ulyanov) suikast yapan bayan Fann Kaplan, olaydan bir gün sonra kurşuna dizilmişti. Nazi lideri Adolf Hitler'in teyzesi uzun yıllar kaldığı Sovyet hapishanelerinde hayatını yitirmiş.