Washington ile Şam arasındaki ilişkinin gelişmesinin ardından Lübnanlı Bakan suikastını planlayan kesim kim olursa olsun, ABD"nin Lübnan konusunda Suriye"nin niyetlerine yönelik kuşkuları canlandırmak yoluyla bu siyasi bağlantıyı bitirmek istediği kesin.
Bu varsayım temelinde suikastın arkasında İsrail"den başkasının olması mümkün değil. Washington"da Irak bataklığından onurla ve stratejik minimum zararla çıkmak için ABD"ye destek olabilecek Suriye ve İran"a yönelik Amerikan açılımının destekçileri ve karşıtları arasında bir bölünmüşlük yaşanıyor. Destekçiler, Şam ve Tahran"ın Irak"taki kanlı çekişme sahnesine tam hakimiyet kurabilecek tek iki bölgesel güç olduğunu düşünürken karşıtlar ise sadece Yahudi devletinin güvenliği değil, kendi bekası için de en büyük tehlikeyi oluşturan iki ülke ile Washington arasında köprülerin kurulmasının İsrail"e yönelik Amerikan ihaneti olduğu görüşündeler.
Suriye ve İran"a açılma düşüncesini sadece kendi partisinde değil, Demokrat Parti yönetimleri arasında bir saygınlığı olan, Cumhuriyetçi kutup James Baker ortaya attı. Hatta üyeleri iki partiden oluşan Irak Araştırma Komisyonu"na resmi olarak atanması emri henüz çıkmamışken Baker önce Şam ve ardından Tahran"la görüşmeler gerçekleştirmesi hususunda başkan Bush"tan jet onay almıştı.
İsrail liderleri bu durumdan huylandılar ve ABD"nin İsrail"le stratejik koalisyonunun fanatikleri Neo-Conlar grubu ve Amerikan Siyonizmi"nin hali hazırdaki yönetimdeki destekçisi temsilcileri Baker"ın misyonunu başarısız kılmak amacıyla karşı atağa geçti. İsrail başbakanı Olmert de harekete geçti, ABD Başkanı Bush"la görüşmek ve İsrail kaygısını dile getirmek için bir hafta önce acilen Washington"a gitti.
Görünen o ki Baker aniden Şam"a varınca ve başkan Beşşar Esad"la siyasi pazarlıklara girince İsrail endişesi doruğa çıktı. İsrail, ABD-Suriye görüşmesinin Suriye Dışişleri Bakanı Velid El Muallim"in geçen seksen yıl boyunca bir ilk olacak Bağdat ziyaretinde bulunmasıyla sonuçlanması sonrası harekete geçmeyi kararlaştırdı.
Baker"ın Şam ziyaretinden birkaç gün, Muallim"in Bağdat"a varmasından ise sadece iki gün sonra -ki bu süre zarfında Suriye ile Irak arasında diplomatik ilişkilere dönüş ilan edilmişti- Lübnanlı bakan Piyer Cemayel suikastı gerçekleşti. Zamanlama oldukça anlamlıydı ve Lübnan "çoğunluk" hükümetinin Suriye rejimine yönelik büyüyen düşmanlığının perde arkasında suçlayıcı okları Şam"a yöneltmek gayet kolaydı.
O halde mantıklı varsayım şu: Suikastı planlayan, Lübnan"da ömrü onlarca yıla dayanan korkunç istihbarat ağına sahip Mossad"dan başkası değil. Bu suikast ile İsrail, Suriye"nin Washington nezdindeki görüntüsünü karalamak ve kendisinin ABD"yi destekleyen Lübnanlı şahsiyetleri dahi cezalandırabilecek bölgesel bir güç olduğunu hatırlatmak istedi.
Ayrıca İsrail, bu hatırlatma yoluyla bir yandan başkan Bush"u zor duruma düşürmeyi, diğer yandan hem Neo-Con"ların konumunu güçlendirmeyi, hem de James Baker"ın misyonunu bitirmeyi arzuladı. Top şu an Bush ve Baker"ın sahasında.
* Birleşik Arap Emirlikleri"nde yayımlanan El Beyan gazetesi, 23 Kasım 2006
Arapçadan çeviri: Halil Çelik
NTV