Suudi Arabistan'ın Körfez İşbirliği Konseyi'nin (KİK) bölgede yaşanan olaylarla mücadele için yeni bir yapılanma içine girmesi gerektiğini belirterek ortaya koyduğu "Körfez Birliği" modeli, tartışmaya açılmadan ilk darbeyi aldı.
Bugün Kuveyt'te yapılacak KİK yıllık liderler zirvesinde gündemin ana maddesi olması beklenen birlik fikrine Umman karşı çıktı. Körfez ülkeleri arasında İran, Suriye ve Mısır konularındaki farklı bakış açılarının birlik fikrini suya düşürdüğü yorumları da yapılıyor.
Öneri, Bahreyn'in başkenti Manama'da düzenlenen "Bölgesel Güvenlik Zirvesi, Manama Diyalog" Toplantısı'nda konuşan Dışişlerinden Sorumlu Devlet Bakanı Doktor Nizar Ubeyd Medeni tarafından gündeme taşınmış, Medeni "Körfez İşbirliği Konseyi'nin, işbirliği ve koordinasyon aşamasından birlik olma aşamasına geçmesi zorunlu hale gelmiştir" demişti.
Körfez bölgesinin haiz olduğu stratejik, siyasi ve ekonomik değerin pek çok sorun ve tehlikeyi beraberinde getirdiğine işaret eden Medeni, mevcut dönemde konseyin Körfez ülkelerinin ortak çıkarını koruyacak bir mutabakat üzerine yeniden yapılandırılmasının gerekli olduğunu savundu.
Uluslararası toplumla İran arasında varılan anlaşmaya da değinen Medeni, "İran'ın son dönemde ortaya attığı öneriler ilişkilerin iyileştirilmesi için önemli bir adım olarak görülebilir" diye konuştu.
Öte yandan, Suudi Arabistan tarafından ortaya atılan "Körfez Birliği" oluşumuna Umman’dan ret geldi.
Umman Dışişleri Bakanı Yusuf bin Alawi, KİK’in Körfez Birliği’ne dönüşmesi durumunda oluşacak yeni yapının içinde yer almayacaklarını açıkladı.
Alawi, Kuveyt’teki KİK liderler zirvesi öncesi Medeni’nin ‘Körfez ülkelerinin bölgedeki tehlikelere karşı ittifak etmeleri gerektiği’ yönündeki çağrısına sert tepki gösterdi. Ummanlı Bakan, “Biz bir birliğe engel olmayacağız ama eğer bu birlik gerçekleşirse, parçası olmayacağız. Birlikten çekileceğiz” dedi.
Alawi, ülkesinin ekonomik, siyasi ve askeri bazı çekinceleri olduğuna vurgu yaparak "Umman Sultanlığı, kurulduğu takdirde Körfez Birliği'ne katılmayacaktır" diye konuştu.
FARKLI YAPILAR, FARKLI TEPKİLER
Umman Sultanlığı, Katar dışında Körfez'de İran ile en yakın ilişkilere sahip ülke... Katar, Mısır'daki Müslüman Kardeşler yönetimine ve Gazze'deki Hamas'a yaptığı yardımlarla genel Körfez politikasından ayrı bir siyaset yürütüyor izlenimi veriyor. Suudi Arabistan, Kuveyt ve Birleşik Arap Emirlikleri Mısır'daki darbecilere destekte sınır tanımazken, Suudiler ve Katar Suriye'de Esad karşıtlığında buluşuyor.
Bölge uzmanları da, başta İran ve Suriye olmak üzere, KİK üyesi ülkelerin bölgede yaşanan gelişmelere verdikleri tepkilerin farklılığına dikkat çekerek böyle bir birliğin uzak ihtimal olduğunu belirtiyor.
Uzmanlara göre, Kuveyt, Bahreyn ve Umman'ın yetkiyi meclis ile paylaşan; Suudi Arabistan, Katar ve BAE'nin ise mutlak monarşi şeklindeki politik yapıları da 6 ülkenin birlik olmasını zorlaştıracak bir faktör.
Son olarak, Umman ve Bahreyn'in "aşırı zengin" diğer üyelerin ağırlığı altında ezilmek istemedikleri yorumları da yapılıyor.