Geçtiğimiz ay ABD uçakları ve Pakistan Ordusunun saldırılarına maruz kalan Svat bölgesinde büyük bir yıkım ve sefalet yaşanıyor. Kendi insanlarını adeta gözünü kırpmadan katleden Pakistan ordusunun bu saldırıları sonucunda, büyük bir insanlık dramı ortaya çıkmıştır. 3000'e yakın insanın hayatını kaybettiği Svat Vadisi'nde dünyanın en büyük iç göçlerinden birinin yaşandığı görülüyor. 2.750.000 insan evlerinden uzak derme çatma çadırlarda ve açık arazide yaşam mücadelesi veriyor.
Bir programa katılmak için İstanbul'da bulunan Cemaat-i İslâmi Keşmir Sorumlusu Abdul Rasheed TURABİ ile Svat'ta yaşananları ve insanlık dramını konuştuk.
Svat bölgesinde yaşanan çatışmaları oluşturan sebepler nelerdir?
Abdul Rasheed TURABİ: Svat eskiden beri özerk bir bölgeydi. Bundan dolayı ayrı bir hukuk sistemi vardı. İngiliz işgali zamanında da öyleydi. Pakistan'ın kuruluşundan sonra 1969'a kadar bu sistem devam etti. Federal anlayışa geçilince bu özerklik kaldırıldı. Halk bundan çok rahatsız oldu. Halkın arasındaki en zor kararlar bile 1-2 hafta içerisinde çözülüyordu. Ama bu şeri sistem kalkınca dava süreçleri uzadı. Davaların aylar yıllar sürmesi, avukatlara başvurulması, gel git masrafı halkın huzurunu bozdu. 1990 yılına kadar bu durum devam etti. 1990 yılında açıktan biz şeri sistemi istiyoruz şeklinde hareket başladı.
Pervez Müşerref yönetimiyle diyaloglar nasıldı?
Müşerref zamanında eski sistemin geri kalmasını bırakın, seküler, laik anlayışın hakimiyeti daha bir kendini göstedi. Bu baskı Svat halkının tedirginliğini artırdı. İşte bu birikim sonunda patlak vererek bugünkü noktaya gelindi"
Bölge aşiretleri ile Zerdari arasında imzalanan şeriat anlaşmasının etkileri nasıl oldu?
Bahsettiğiniz gibi geçtiğimiz aylarda Zerdari ile bölge arasında bir anlaşma yapıldı. Gerçekleşen İslâm hukukuna geçiş anlaşmasına göre kadılar yeniden atanacaktı. Buna ilk itiraz eden ABD oldu. ABD, "bu anlaşma Talibanın hareketini güçlendirecektir" diyerek rahatsızlığını ortaya koydu.
Sadece ABD mi tedirgin oldu?
Sadece ABD değil tabii ki" Ayrıca Hindistan'ın bu konuda bölgeye yönelik ciddi bir müdahalesi vardır. Bu pek bilinmemektedir. Bakın Afganistan'ın 26 noktasında Hindistan konsolosluğu vardır. Hangi ülkede bu kadar çok konsolosluk vardır" Kendi ajanlarını göndererek o bölgede yanlış yönlendirmelerle olumsuz eylemlere sebep oldular. Tahribat gerçekleştirdiler. Mesela Pakistan birliklerine kurşun sıktırılarak provokasyon yapıldı. Aslında önemli nokta şudur. Anlaşma gereği o bölgeye kadılar atanacaktı. Bu kadılar devletin merkezi tarafından İslâmad'tan atansa da, Svat'taki yönetime danışılması gerekiyordu. Fakat Zerdari'nin baskın seküler algısı buna engel oldu. Çıkarılan liste Svat'ın yerli halkından bağımsız hazırlandı. Bu oldu bitti Svat halkında "oyuna mı getiriliyoruz" endişesini oluşturdu ve ortam gerildi.
"İMANDAN NASİBİ OLMAYANLAR KORKAK VE KULLANILMAYA MÜSAİT OLURLAR"
ABD Başkanı Barak Obama seçimlerden önce Irak'taki birliklerini çekip Afganistan'a ağırlık vereceğini ve oradaki direnişi bitirme konusunda ısrarlı olduğunu beyan etmişti. Svat saldırıları bu projenin bir başlangıcı olabilir mi?
Tabii ki" Pakistan üzerinde bir tehdit oluşturuldu. Sen İslâmi direnişi, gelişmeyi çözemezsen biz girip çözeriz tehdidiyle karşılaştı. Pakistan hükümeti bir baskı altında kaldı"
Pakistan Devlet Başkanı Zerdari kendi insanlarını bombalıyor. Ne boyutta vaatler alabilir bir insan bu derece katliamlar yapabilmek için?
İmanın gücünü keşfedemeyenler korkak olur. Yönetimin başındaki insanlar bu durumdadır. İmandan nasipleri yoktur. Ayrıca yurtdışındaki mal varlıklarına el konma endişesiyle de kullanılmaya müsaittirler. Yurtdışında kişisel olarak milyon dolarları bulunmaktadır. Bunu kaybetme korkusu bu adamlara her şeyi yaptırır.
Hükümet güçleri, Tehrik-i Taliban-ı Pakistan'la neden savaşıyor?
Bu katliam, bu savaş ABD'nin savaşıdır, fitnesidir. Pakistan Afganistan sınır çizgisine baktığımızda her iki tarafta da aynı milletin yaşadığını görürüz. Ortada bir çizgi var ama insanlar aynı bölgenin insanı" Rusya Afganistan'a girdiği zaman Rusya'ya karşı bir savaş vardı. Bu Cihad olarak ilan edildi. Pakistan tarafındaki aynı ırktan olan insanlar resmen kendi savaşları gibi sınırı aşıp içeri girdiler, Cihada katıldılar. Ne zaman ABD o topraklara geldi ve işgal etti, bölge insanı sormaya başladı: "İşgalci Rusya olduğunda mücadele Cihad oluyor da, ABD'ye karşı neden Cihad olmuyor!" ABD'ye karşı mücadeleyi de Cihad ruhuyla yapmak istiyorlar. ABD'nin Afganistan'a girdiği ilk birkaç hafta içinde binlerce insan silahlı bir şekilde Pakistan'dan o topraklara girdiler. Savaş var diye, işgal var diye girdiler. Bu insan akışının durdurulması için ABD Pakistan'a baskı yapmaya başladı. O zaman Bush yönetimdeydi ve açık bir şekilde Pervez Müşerref'i tehdit etti. "Bizimle var mısın değil misin karar ver, değilsen Pakistan'ı taş devrine çeviririz" dedi.
İşte Pakistan askeri ile savaşçıların karşı karşıya gelmesinin sebebi budur. Pakistan hükümeti sınırdan insan geçişine ve faaliyetlere engel olmaya kalkıştığında bu sefer cihad ruhuyla bunu yapmak isteyen insanlarla baş başa geliyorlar. Gitmek istiyorlar, gidemezsiniz diyorlar. Ve aralarında çatışma yaşanıyor. Aynı zamanda Pakistan hükümetine yönelik ABD işbirlikçiliği sebebiyle de bir kızgınlık var. Bu ve benzeri hadiseler birleşince çatışmalar kaçınılmaz oluyor.
Tehrik-i Taliban-ı Pakistan ile Afganistan Taliban'ı arasında organik birliktelik var mı?
Pakistan Taliban'ı organik yapı olarak Afgan Talibanı ile aynı değil. O bölgede reaksiyon olarak değişik değişik cemaatler ayaklanma gösterdiler. Bunlar zaten bir değil ve merkezi bir komutayla hareket eden güç değiller. Afganistan'daki merkezi bir güçle hareket eden bir güç vardı. Ama burada değişik değişik Taliban güçleri vardı. Afganistan'daki direniş bir milletin direnişidir.
Bölge halkına yönelik saldırılarda binlerce sivil de hayatını kaybetti. Kısa süre içerisinde nasıl bu sayılara ulaşıldı?
ABD insansız uçaklarla havadan bombalama yapıyor. Mesela bir yerde kalabalık birilerini görüyor, "düğün yeri gibi" uçaklar bunu keşfedemiyor düğün müdür, başka bir şey mi. Yirmi, otuz kişiyi bir yerde toplu bir şekilde görünce hemen bombalıyor. Bundan dolayı sivil ölümleri de oldukça fazla oluyor.
"BÖLGE İNSANI TAMAMEN SAHİPSİZ BIRAKILMIŞTIR"
Yaşanan bu saldırılardan sonra 2.750.000'e yakın insan mülteci durumuna düştü. Mültecilerin durumu hakkında bilgi alabilir miyiz?
Mültecilerin bulundukları bölgede Cemaati İslâmi "Al Hizmet" adıyla yardımlaşma çalışması yapıyor. Bölge insanı mültecilere kendi evlerini açtılar. Bir evde elli ile yüz elli arasında misafir var. Mülteci olan o iki milyon insanın şu an ruhları yaralı, zihinleri yaralı.
Sadece yerlerinden, evlerinden olmadılar. Psikolojik olarak da bunalım içerisindeler. Kamplarda çok ciddi problemler var. Kamplarda yaşayanlar, mültecilerin %10'u kadardır. Geri kalan kamplarda yaşamıyor. Ayrıca ben soruyorum, sadece bir çadır kurmakla kamp mı oluyor. İş bitmiş mi oluyor. Tabii ki hayır. Orada uluslararası bir şey göremiyoruz.
Cemaati İslâmiye dışında bazı küçük yerli vakıflar şu an hareket halinde yardım çalışması yürütüyor. İHH'nın yardımları oldu. Şimdi de Cansuyu'nun hazırlık içerisinde olduğunu duyduk. Ama bu yapılan yardımlar inanın çok çok küçük oranda" Göze çarpan ciddi bir hareket maalesef yoktur.
Cemaati İslâmiye olarak çağrınız nedir?
Huzursuzluğun bitmesini ve anlaşma yapılmasını istiyoruz. Böyle bir yola girilmesi gerekiyor. Cemaati İslâmiye, bu tür operasyonlar ile hiçbir şeyin başarılamayacağına inanıyor. Aksine direnen silahlı güçlerin sayısının kat kat artacağını ve tepkinin daha da büyük olacağını hükümete hatırlatıyor.
Kamuoyu neden bu insanlık dramına seyirci kaldı?
Uluslararası medya işgal ve saldırı politikalarının güçlü bir cephesidir. İkincisi burada Taliban hakkında kötü bir imaj oluşturularak katliamlar meşru gösterilmeye çalışılıyor. Bazı saldırı ve uygulamalar mafya ve kirli eller tarafından işlendi. Ve bunlara Taliban etiketi vuruldu. Taliban'ı kirleterek yalnızlaşması amaçlanıyor. Böylece öldürülen veya mülteci konumuna düşen bölge insanına karşı dünya medyası da, Müslüman medyası da şaşkın ve çekimser yaklaşıyor.
Vakit