Taliban sözcülerinden Zabihullah Mücahid, geçen hafta Kabil’de düzenlediği basın toplantısında, “tecrübe, olgunluk ve vizyon bakımından” 20 sene önceki Taliban’la aralarında “devasa bir fark” olduğunu söylemişti.
Peki, Afganistan’ın muhtelif yerlerinden gelen ‘Bildiğin Taliban’ minvalindeki haberleri nasıl okumalıyız?
Kadın hakları konusunda verilen güvenceye rağmen buna mugayir davranışların sergilendiğini işitiyoruz mesela.
Ya bu haberler yalan ya Taliban’ın değiştiği yalan veya Taliban yönetimindeki değişim henüz örgüte tam olarak yansımadı.
Mücahid’in evvelki gün yaptığı bir açıklama, sonuncusuna işaret ediyor.
Kamuda çalışan kadınları geçici bir süre -ülkede tam güvenlik sağlanıncaya ve ilgili mevzuat hazırlanıncaya kadar- işe gitmemeye ve maaşlarını evde almaya çağıran Mücahid, “Saflarımıza yeni katılan ve henüz yeterli eğitim almamış olan askerlerimizin onlara kötü muamelede bulunabileceğinden endişe ediyoruz” dedi.
Durum buysa, güvenliğin -yani Taliban’ın tam kontrolünün- sağlanması ve mevzuatın hazırlanması yetmez; ‘Bildiğin Taliban’ manzarasının tamamen silinebilmesi için örgüt içi eğitimdeki eksiklerin tamamlanması da gerekir.
Taliban yönetiminde acı tecrübelerden mütevellit bir olgunlaşma ve vizyon değişikliği gerçekten varsa şayet, bunun bütün Taliban mensuplarına mal edilmesi ve örgütün karar alma mekanizmaları ile icra mekanizmaları arasında tam bir uyumun sağlanması zaman alacaktır.
Önümüzdeki günlerde ‘Bildiğin Taliban’a dair daha birçok haber alabiliriz ama Taliban’ın değişip değişmediği konusundaki nihai hükmümüzü bu haberlere bakarak vermemeliyiz.
***
Taliban'ın Katar'daki Siyasi Büro Sözcüsü Muhammed Naim Vardak, dün Anadolu Ajansı’na verdiği beyanatta dedi ki:
"Biz, kadınların haklarına bağlıyız. Kadının eğitim, çalışma, mülkiyet ve kendi hayatını seçme hakkı var. Bu açıdan herkesin içi rahat olsun. Fakat biz durumun bir-iki günde düzeleceğini de söylemiyoruz. Biz sadece sorunların çözümü için fırsat verilmesini istiyoruz."
Taliban’a bu fırsat verilmelidir.
Daha doğrusu, şu an Taliban yönetimine hakim olan mutedil söylemlere ‘prim’ verilerek, Taliban’ın bu yönde dönüşmesi ihtimaline şans tanınmalıdır.
***
Taliban yönetimindeki bazı kimselerin bu söylemleri beğenmediği, itidali zaaf olarak gördüğü, eski hamamda eski tasla yıkanmaktan yana olduğu ama istişarelerden itidal kararı çıktığı için bağrına taş basıp çoğunluğa kerhen uyduğu söyleniyor.
Değişim iddiasına rağmen Taliban’ı ve dolayısıyla Afganistan’ı peşinen tecrit etmek, onların bağrındaki taşı kaldırmaya yarar.