18 yıl boyunca minarelerden Türkçe Ezan okutan CHP, bugün de demokratik ve özgürlükçü taleplere karşı çıkışlarıyla dikkat çekiyor.
Kurtuluş Savaşı'nın ardından kurulan Cumhuriyet rejiminin ruhuna aykırı olarak davranarak tek parti sistemiyle Türkiye'ye 25 yıl kaybettiren CHP, ezanı da Türkçe okutarak büyük bir ucubeye sebebiyet vermişti. CHP'nin tek parti baskısının eseri olarak tarihe geçen Türkçe Ezan faciası bundan 77 yıl önce bugün resmi olarak ilan edilmişti. Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından 18 Temmuz 1932'de resmen ilan edilen Türkçe Ezan genelgesi tam 18 yıl yürürlükte kaldı. 1950 yılına kadar süren Türkçe ezan uygulamasıyla camilerden "Tanrı Uludur" sesleri yükselirken, uygulamaya karşı çıkanlara şiddetli cezalar verilmişti.
EZANI TÜRKÇE OKUMAYANA ŞİDDET VE CEZA
3 Şubat 1932 tarihine denk gelen Kadir Gecesi'nde, Ayasofya Camii'nde Türkçe Kur'an, tekbir ve kamet okundu. Ardından 18 Temmuz 1932 tarihinde Diyanet İşleri Riyaseti, ezanın Türkçe okunmasına karar verdi. Takip eden günlerde ise yurdun dört bir yanındaki Evkaf Müdürlüklerine Türkçe Ezan metni gönderildi. 4 Şubat 1933 tarihinde, müftülüklere ezanı Türkçe okumalarını, buna uymayanların "kati ve şedid (kesin ve şiddetli) bir şekilde cezalandırılacaklarını bildiren bir tamim" gönderildi.
HER ŞEYİ ÇEVİRDİLER 'FELAH'I ÇEVİRMEDİLER
Türkçe Ezan ülkemizde ilk olarak 1932 yılında İstanbul Fatih Camii'nde okundu. Türkiye Cumhuriyeti kurulduktan sonra CHP döneminde 18 sene boyunca ezan Türkçe okunmuş, daha sonra Demokrat Parti'nin iktidara gelmesi ile 16 Haziran 1950'de ezanın Arapça okunabilmesine izin verilmiştir. Dönemin Başbakanı Adnan Menderes'in ilk icraatı olan ezanın tekrar Arapça'ya çevrilmesiyle, Türkçe ezan yasaklanmamasına rağmen, Türkçe ezan okunması tümüyle terk edilmedi. Günümüzde, serbest olmasına karşın, camilerde yalnızca Arapça ezan okunuyor. Böylece 18 yıl süren 'Türkçe Ezan' zulmü 16 Haziran 1950'de sona erdi. Türkçe Ezanla ilgili bir diğer komiklik ise yetkililerin bütün kelimeleri Türkçe'ye çevirmelerine karşın 'kurtuluş' anlamına gelen 'felah' kelimesini ise çevirmemesi. Müslüman halka 18 yıl boyunca Türkçe Ezan zulmü ancak 1950'de aşılırken, CHP'nin bugün de demokrasi ve özgürlük taleplerine karşı çıkışları dikkat çekiyor.
Arşiv-akit